چهارشنبه, ۲۱ آذر, ۱۴۰۳ / 11 December, 2024
مجله ویستا

پیامدهای تجزیه عراق


پیامدهای تجزیه عراق
سنای آمریکا لایحه تقسیم طائفه ای عراق را که توسط جوزف بایدن (دموکرات) و سام براون بک (جمهوریخواه) ارائه شده، تصویب کرد.
دراین طرح، عراق به سه منطقه طائفه ای کرد، سنی و شیعه تقسیم می شود و یک حکومت مرکزی براین سه منطقه خودمختار مدیریت می کند. نیاز مالی سه منطقه خود مختار با تصویب قانون توزیع درآمدهای نفتی برآورده خواهد شد. هدف از این طرح، جلوگیری از گسترش ناامنی و خون ریزی عنوان شده و پیشنهادکنندگان طرح، آن را غیر الزام آور برای کاخ سفید کرده اند. اگرچه بخش دیگری از عناصر سیاسی و حزبی و کمیته بررسی عراق به ریاست بیکر با این طرح مخالفند ولی طرفداری سناتور باربارا بوکر و سناتور کیلی هاچنیسون که به بوش نزدیک هستند، مسئله تقسیم عراق را جدی تر می کند.
اگرچه نظام سیاسی عراق در قانون اساسی این کشور، فدرالی است.
ولی مبنای جغرافیایی داستانی دیگر داشته و با طرح جدی سنای آمریکا تفاوت جوهری دارد. در طرح سنای آمریکا مبنای نظام خودمختار و حکومت مرکزی فدرالی، طوائف سه گانه عراق است که به ریشه دار کردن بحران و استمرار فتنه و خون ریزی کمک خواهد کرد.
تعامل فعال نظامیان و سیاستمداران آمریکایی با گروه های سنی و بعثی که در ماه های اخیر شدت یافته است و مسلح کردن عشایر سنی در استان های الانبار، موصل و دیاله که تا مرزهای ایران امتداد می یابد، در واقع نوعی ساماندهی امنیتی برای گروه های سنی دراین استان ها محسوب می شود. در طرح بایدن گفته شده که این تقسیم طائفه ای باید به نحوی باشد که حکومت های خودمختار در یک سازوکار مسالمت آمیز، دست به جابجایی های جمعیتی هم بزنند.
این طرح در حقیقت نوعی سایکس- بیکری جدید در منطقه و یادآور طرح های انگلیسی در ترسیم مرزهای کشورهای منطقه است که جای تنش آفرینی را برای مدت ها در منطقه باقی گذاشته است تا منازعات مرزی و اختلافات مربوط به منافع ملی، زمینه حضور و مداخله کشورهای غربی را برای مدت ها تضمین کند.
گزارش ها و بررسی های استراتژیک مراکز مطالعاتی تاکید دارند طرح تقسیم کشورهای منطقه براساس طوائف و قومیت ها، از اولویت های صهیونیسم بین الملل و رژیم صهیونیستی است تا امکان گسترش نفوذ خود در منطقه را با سهولت فراهم کند.
جالب این است که «طارق الهاشمی» رئیس اهل سنت حزب اسلامی عراق نیز در طرح آشتی خود که مشتمل بر ۲۵ بند اساسی است، به شکل غیرمستقیم به موضوع فوق تکیه کرده است.
شرایط جغرافیایی سه استان سنی یاد شده که نیروهای آمریکایی و عشایر سنی و گروه های بعثی در یک ائتلاف امنیتی خود را در مقابل القاعده معرفی می کنند، یک دالان جغرافیایی از مرزهای اردن تا مرزهای غربی ایران را ترسیم می کند که پیام های امنیتی ناخوشایندی علیه ایران منتقل می کند.
اگرچه ترکیه از منطقه خودمختار کردی در شمال عراق نگران است و عربستان از یک منطقه شیعی در جنوب عراق هراس دارد، ولی زمزمه طرح تقسیم طائفه ای عراق، حتی به شکل غیر الزام آور برای کاخ سفید، نوعی تست امنیتی- سیاسی است تا روند تکاملی خود را به شکل تدریجی طی کرده و الگوی تقسیم عراق براساس مدل یوگسلاوی و تضمین استمرار بی ثباتی و منازعه دائم دربین طوائف و توانایی بالقوه برای تهدید ایران از مناطق سنی و حتی کردی تامین گردد.
برای خنثی شدن این روند خطرناک، هشدار و اقدامات جدی سیاسی- دیپلماتیک، فوری ترین وظیفه جمهوری اسلامی است.
مجید هادوی
منبع: جهان نیوز
منبع : روزنامه کیهان