محمدحسین‌بن خلف برهان تبریزی

جنسیت: مرد
تخلص: برهان
تولد و وفات: ( ... )زیست ۱۰۶۲ قمری
محل تولد: ایران - آذربایجان‌شرقی - تبریز
شهرت علمی و فرهنگی: ادیب ، فرهنگ‌‌نویس و شاعر
در اصل اهل تبریز بود ولکن در هند اقامت داشت. وی مؤلف کتاب "برهان قاطع" و از معاصران سلطان عبدالله قطب‌‌الدین‌‌شاه ، پادشاه شیعی‌‌مذهب هند ، است. وی کتاب "برهان‌ قاطع" را به سلطان مذکور تقدیم کرد. این کتاب با استفاده از "فرهنگ جهانگیری"؛ "فرهنگ سروری"؛ "سرمۀ سلیمانی"؛ "صحاح‌‌الادویۀ" حسین انصاری و با حذف شواهد و مکررات و افزایش پاره‌‌ای واژه‌‌ها و استعاره‌‌ها و ترکیب‌های لغوی فراهم آمده است ، حتی مقدمۀ کتاب که در بیان بعضی از قاعده‌‌های دستور فارسی است از کتاب "فرهنگ جهانگیری" به‌‌وجه تخلیص اقتباس شده. برهان در این کتاب واژه‌‌های فارسی و ترکی یا عربی را که در فارسی وارد شده ، آورده است. این فرهنگ شامل نُه گفتار و هر گفتار در چند بیان است و مقدمۀ آن در نُه فایده تنظیم شده است. بعد از شهرت "برهان" کتاب‌هائی در ذکر اشتباه‌‌ها و تکمیل آن تگاشته شد از جمله: "قاطع برهان"؛ "ساطع برهان"؛ "رافع هذیان".

منبع : مطالب ارسالی