ضرورت طرح لایحه حمایت از خانواده چیست؟

لایحه حمایت از خانواده پس از دستگاه قضایی و دولت، اکنون در مجلس شورای اسلامی در دست اقدام و آماده طرح در صحن علنی مجلس است. یعنی قوای نظام جمهوری اسلامی ایران با عنایت و آگاهی از مواد مندرج در این لایحه نسبت به لازم‌الاجرا کردن آن اتفاق‌ نظر یافته‌اند. البته باید دید که نمایندگان مجلس در صحن علنی مجلس نسبت به آن چگونه عمل خواهند کرد؟ اما پروسه تدوین تا تصویب این لایحه نکاتی مهم و قابل توجه دارد که اشاره‌وار به آن می‌پردازیم.
۱) ابتدا اینکه بر اساس متن مقدس قرآن‌کریم درسوره نسا تنها شرط ازدواج مجدد، شرط عدالت است که البته تحقق آن غیرممکن ذکر شده است و بسیاری از روشنفکران دینی، با نگاهی تاریخی بر این باورند که جهت‌گیری اسلام در راستای ترقی پیشرفت وضعیت زنان در شرایط ۱۴ قرن پیش عربستان است. حال آنکه پس از سپری شدن ۱۴ قرن و در شرایط کنونی جهان و کشور ایران و وضعیت زنان، لایحه‌ای در دستور کار مجلس قرار گرفته که قصد دارد شرط سخت و غیرممکن برقراری عدالت را که قید و بندی جدی بر پای مردان است تا نتوانند به راحتی با توجیه مذهبی اقدام بر این امر کنند با همراه‌کردن شرط ثروت که البته کاملا پیداست که شرط ثروت شرط اساسی و پایه‌داری در این لایحه به شمار می‌آید به امری سهل‌الوصول برای مردان تبدیل کند، چراکه بر اساس این لایحه مرد هنگام ازدواج مجدد باید ثروت خود را در دادگاه اثبات کند، حال آنکه برای تحقق آن هم در سال‌های آینده و پس از رخداد ازدواج مجدد قبل از اختیار کردن زنان بعدی در دادگاه تعهد به عدالت کند. از همین جا جدی بودن این شرط خود را نمایان می‌سازد. معلوم نیست برای امری که هنوز رخ نداده و شرایطی که هنوز قابل پیش‌بینی نیست چگونه می‌توان عدالت را تعهد کرد؟ به نظر می‌رسد که این شرط تنها یک رنگ بی‌رنگ مذهبی است شاید برخی بگویند که ثروت را در راستای برقراری عدالت منظور کرده‌اند اما مگر معیار عدالت فقط ثروت و پول است و عاطفه و محبت و مسوولیت در قبال خانواده ارزشی ندارد.
۲) این لایحه یک پیام برای زنان و به‌ویژه دختران جوان ایرانی دارد. ثروت در عین حال می‌تواند موجب خوشبختی خانواده و همین‌طور می‌تواند موجب بدبختی زن باشد و این در حالی است که اکنون بیش از ۶۰درصد دانشجویان دانشگاه‌ها را دختران تشکیل می‌دهند و پس از آن وارد بازار کار می‌شوند و در شرایط فعلی هم آمار زنان شاغل در حوزه‌های مختلف آمار قابل توجهی است. حال از مسوولان امر باید پرسید که آیا پس از تصویب این لایحه می‌توان از زنان انتظار داشت که در گردآوری سرمایه و ثروت در خانه و خانواده مشارکت کنند و ثروت را موجب رشد و ترقی خود و خانواده‌شان بدانند؟ یا زنان از این پس باید حساب مالی و پس‌انداز خود را تنها به اسم خود و در محلی غیر از خانه و زندگی مشترک‌شان جمع‌آوری کنند تا مبادا روزی مجوزی برای حضور زن دوم، سوم و چهارم در زندگی خصوصی‌شان باشد.
۳) معمولا مردان ثروتمند از هم‌طبقه و به اصطلاح عامیانه‌تر با قشر ثروتمند وصلت می‌کنند.
گزاره بعدی این جمله پس از تصویب این لایحه چه می‌تواند باشد؟ آیا دختری تحصیلکرده و برخوردار از تمکن مالی پدر و خانواده خود، هرگز شرایط ۲، ۳ یا ۴ همسری شوهرش را برمی‌تابد یا در صورت آگاه شدن آن مجبور به طلاق و جدایی خواهد شد؟
۴) اما مهم آنکه ضرورت طرح و تصویب این لایحه چیست؟ و چرا به این شکل و به‌صورت «فورس ماژور» و بلافاصله پس از تشکیل مجلس هشتم در دستور کار کمیسیون‌ها قرار گرفته است؟ آیا در این جامعه مشکل فقر، تورم، اشتغال، سیاست‌های داخلی و خارجی و مشکلات فرهنگی حل شده است و مشکل دیگری بر سر راه مجلس محترم وجود ندارد که به مسئله ازدواج مجدد و مردان ثروتمند می‌اندیشد؟
چگونه می‌توان پذیرفت که در شرایط کنونی جامعه ایران که جمعیت زیر خط فقر جامعه کشورمان با رشد یک درصدی در روزهای اخیر به ۱۹درصد رسیده (طبق اعلام بانک مرکزی طی روزهای اخیر) و خانواده‌های بسیاری با مشکلات ناشی از فقر و بیکاری و به تبع آن فساد و اعتیاد سردرگریبان هستند، بنیان خانواده‌های ثروتمند هم با تصویب چنین قوانینی سست و متزلزل شود و قربانیان ثروت هم به قربانیان فقر اضافه شوند.
نمایندگان مجلس آگاه باشند که رای آنها به تصویب چنین قوانینی می‌تواند موجبات فجایع غیرقابل جبران در خانواده‌ها را فراهم آورد که از این پس گوشه‌ای از آن را در صفحه دردناک حوادث روزنامه‌ها شاهد باشیم. نمایندگان مجلس نیک می‌دانند که رشد و پیشرفت و آگاهی زنان ایران رشدی چشمگیر در جهان دارد که تحمیل چنین قوانینی بر نیمی از جمعیت ایران می‌تواند دردی بر دردهای این جامعه بیفزاید اما باری از دوش جامعه ایران بر ندارد. امیدواریم که مسوولان تصمیم بگیرند.

نرگس محمدی
مسئول کمیته زنان کانون مدافعان حقوق بشر

منبع : روزنامه کارگزاران