بی‌مروتی از کجا آغاز شد!؟

از نیمه‌های تابستان ۸۴ که دولت نهم فعالیت خود را آغاز کرد، رفسنجانی و خاتمی یا همکاران آنها در دولت‌های پیشین، گاه با احتیاط و محافظه‌کاری به انتقاد از عملکرد دولت و رئیس‌جمهور می‌پرداختند. این انتقادها که با افزایش عمر دولت نهم، شدت و شفافیت بیشتری پیدا می‌کرد معمولا با واکنش تند و صریح رئیس و اعضای قوه مجریه مواجه می‌شد. اما انتقادات اخیر رفسنجانی که از صراحت بیشتری نسبت به انتقادات قبلی او برخوردار بود تا حدود سه هفته، واکنش خاصی از سوی مقام‌های دولت نهم بدنبال نداشت تا آنکه دو روز قبل <سخنگوی دولت> در <روزنامه دولت> در مقام پاسخگویی برآمد. این پاسخ که در نوع خود بی نظیر یا حداقل کم نظیر بود، سوال جدیدی ایجاد کرد که این یادداشت به آن می‌پردازد. اما در کنار سوال اصلی، این دو پرسش ظاهرا ساده نیز قابل طرح است که: چرا پس از انتقاد مستقیم رفسنجانی و تاکید او بر پایان دوره مدارا با دولت، هیچ یک از مطبوعات حامی رئیس‌جمهور، حاضر نشدند به دفاع جدی از دولت بپردازند و این دفاع به <روزنامه دولت> محول شد ؟ همچنین چرا هیچ <سخن>گو و نویسنده‌ای دست به قلم نبرد تا <سـخـنـگو>ی دولت مجبور شود دفاع از رئیس و همکاران خود را به عهده بگیرد؟ اگر سخنگوی دولت پاسخ مناسب و قانع‌کننده‌ای برای این دو پرسش بیابد احتمالا بسیاری از ابهامات برای او و همکارانش بـرطـرف خواهد شد و شاید آنها را به تجدیدنظر دربرخی گفتارها و رفتارها تشویق نماید.
اما نکته اصلی که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود این است که <اگر به ادعای برخی سران دولت نهم، ‌عبارات به کار رفته در انتقاد از این دولت، شامل حکم بی مروتی است، آغاز کننده بی مروتی در سال‌های اخیر ،‌چه کسانی بوده اند؟>پاسخگویی به این پرسش، با نگاهی گذرا به جراید سه سال گذشته امکان پذیر است. مردم فراموش نکرده‌اند که چه کسی در نخستین ماههای فعالیت دولت نهم، ادعا کرد <کسانی در مراکز تصمیم گیری نظام، نفوذ کرده‌اند که نگاه به آن طرف مرزها دارند.> این عبارت لابد برای همکاران آقای رئیس جمهور آشناست که <در دو دهه گذشته، سیاست خارجی کشور دچار انفعـال بـوده اسـت.> ادعـای نفـوذ ضـد انقلاب و سـوء اسـتـفاده‌کنندگان مالی در تنظیم و تصویب برنامه چهارم را چه کسی مطرح کرد؟ چه کسی گفت که برخی احکام این برنامه، متناسب با منافع بعضی اطـرافـیـان مـسـئولان تنظیم شده است؟ در کدام تریبون و توسط کدام مقام عالی رتبه، ادعای نفوذ مافیا در مراکز نظارتی – بخوانید قوه قضائیه – مطرح شد؟ چه کسی این اتهام مسئولیت برانگیز را متوجه مجلس هفتم کرد که مافیا بر قانون گذاری‌های آن اثر گذار است؟ کدام مقام عالیرتبه در سه سال گذشته تـلاش کـرده اسـت که برخی مطبوعات منتقد را <نان خـور> کـسـانـی بـدانـد کـه به صورت غیرقانونی و غیرمشروع، وامهای کلان بانکی گرفته اند؟ رئیس کدام دولت، منتقدان خود در خصوص ادعای ترور در عراق را با عنوان <بلندگوی امریکا> نوازش کرد؟ در کدام دولت، مسئولان اجرائی تلاش کردند که ضمن پاک دانستن خود، از جاخوش کردن مافیا در ارکان قدرت سخن بگویند؟ در دوره مسئولیت کدام رئیس جمهور، نظریه تقریبا اجماعی در خصوص تفاوت تـورم واقـعـی بـا آمـارهای دولتی را <دروغ‌پردازی> دانستند؟ آقای الهام که دولت نهم را مظهر عدالت نامیده و بعضی منتقدان را به <مروت> فراخوانده است آیا می تواند نشانه‌های دقیقی ارائه نماید که <مروت پـیـشـگـی> هـمـکـاران خـود نسبت به مسئولان و سیاستمداران سابق را ثابت می‌کند؟ در دو سال اخیر، دهها و صدها پروژه بزرگ و کوچک در نقاط مختلف کشور به بهره‌ برداری رسیده است که بسیاری از آنها، ریشه در فعالیت و برنامه‌ریزی دولت‌های قبلی داشته است. آقای الهام چند نمونه می‌تواند ارائه کند که در هنگام افتتاح پروژه‌ها توسط دولتمردان فعلی، زحمات پیشینیان با رعایت <مروت> مورد اشاره قرار گرفته باشد؟ مسئولان دولت نهم در هنگام انتقاد از ضعف‌های دولتمردان و سیاستمداران قبلی، تا چه حد جانب <مروت> را پاس داشته‌اند که امروز انتقاد رفسنجانی را تلویحاً <بی مروتی> می‌دانند؟ راستی آیا می‌توان انتقاد از برخی نابسامانی‌ها که برخی از آنها با احــســاس عــمــومـی جـامـعـه تـطـابق کامل دارد را <بی مروتی> دانست و بی توجهی به آنها را عین مروت؟ حتی اگـر به کارگیری برخی عبارات برای انتقاد از عملکرد دولتمردان را <بی مروتی> بدانیم، نخستین کسانی که <مروت> را زیر پا گذاشتند، چه کسانی بودند؟
الـبـتـه در پـاسـخ الـهـام به انتقادات هاشمی رفـسـنـجـانـی، یـک نـکـتـه جـالب نیز وجود دارد. سخنگوی دولت، اعلام رفسنجانی برای پایان مدارا با دولت را اعتراف به دشمنی‌با دولت دانسته و برای اثبات ادعای خود به این شعر اشاره کرده است که ‌ ‌
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است‌ بــــا دوســتــــان مــروت بـــا دشــمــنـــان مـدارا
آیا نشانه مروت آن است که از میان متون متعدد ادبی و دینی که در آن بر <مدارا > با مردم تاکید شده است، تنها به یک بیت شعر استناد کنیم و آن را نشانه دشمنی بدانیم؟

منبع : روزنامه آفتاب یزد