سنا

گیاهی است چندساله، منشعب و خوابیده بر سطح خاك به طول ۹۰- ۳۰ سانتی متر. ساقه بدون كرك به رنگ سبز پریده، شاخه های جوان تا حدی كركدار، برگ ها متشكل از برگچه های واژ تخم مرغی، گلبرگ ها واژ تخم مرغی تا مستطیلی كشیده، زردرنگ و رگدار. برگچه ها بخش دارویی این گیاه را تشكیل می دهند. هنگامی كه میوه گیاه كاملاً رشد كند ولی هنوز نارس باشد ساقه ها را جمع آوری كرده به سرعت در نور خورشید خشك می كنند، موسم گل دهی این گیاه اسفند تا فروردین ماه است. پودر برگچه ها به رنگ سبز روشن، كمی متمایل به زرد است. بویی اندك ولی اختصاصی داشته، مزه موسیلاژی، متمایل به تلخ و نامطبوع دارد. این گیاه در بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و كرمان انتشار دارد. برگچه‌های سنای ایرانی حداقل دو درصد گلیكوزیدهای هیدروكسی آنتراسن دارد كه قسمت عمده آن را سنوزیدهای آ و ب تشكیل می‌دهد.
سنا دارای اثرات مسهلی و ملین است و از آن در درمان یبوست به منظور تخلیه روده قبل از اعمال جراحی استفاده می شود. در طب گذشته سنا به عنوان مسهل و موثر در درمان بواسیر به كار می رفته است. برگ سنا بایستی در برابر حمله حشرات و جونده ها حفاظت شده و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از فرآورده های موجود در بازار می توان به داروی سی- لاكس و سنالین اشاره كرد. مصرف این گیاه در زمان بارداری تنها زمانی مجاز است كه نیاز آن كاملاً محرز شده باشد و فواید حاصله به طور كامل بر زیان احتمالی آن بر جنین برتری داشته باشد.

سحر شهنازی

منبع : روزنامه شرق