از جشنواره تا مردم

جشنواره تئاتر فجر، ۲۵ دوره را پشت سر گذاشته و در مجموعه تئاتر شهر، این مهمترین جای تئاتر در کشور، با شور وحال زیاد، جشنواره‌ای برگزار شد که گرمای خود را فقط شامل تعداد محدودی از همشهری‌های ما نمود. یعنی هنرمندان تئاتر و برخی مسئولان و معدود تماشاگران غیرحرفه‌ای که “عادت” دارند به دیدن تئاتر برود، اما جشنواره همگانی نیست.
این هم طبیعی است. هیچ جشنواره‌ای با چند سالن محدود خود، توان و بضاعت حضور انبوه علاقه‌مندان را ندارد. اما این جشنواره قرار است نمودی باشد از کلیت تئاتر ما، که آن هم مردمی نشده است.
در اینجا جای بحث و مناظره آسیب‌شناسی تئاتر نیست. فقط می‌توان به بخشی از بحث اشاره کرد که مستقیم به محله‌ها مربوط می‌شود. اینکه با وجود تعداد زیاد مراکز فرهنگی، از فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ شهرداری گرفته تا تالارهای دیگر نهادها (مثل تالار فرهنگ)، بایستی که در طول سال نمایش‌هایی متناسب با علاقه عموم مردم به اجرا درآورده شود. تئاتر خیابانی که مردمی‌ترین نوع تئاتر است باید در تک تک پارک‌ها و فضاهای روباز و سربسته‌ای که امکان جمع شدن مردم را دارد، به نمایش درآید.
نمایش کودک و نوجوان- این مردان و زنان آینده نزدیک کوچه و خیابان ما- باید همه کودکان ونوجوانان ما را از لذت سیراب سازند. برای رسیدن به این آرزو، که بسیار دشوار است اما غیرممکن نیست؛ نیازمند آن هستیم که مدیران این مراکز و نهادها، تئاتر را جدی‌تر بگیرند. آنها باید توجه داشته باشند که اگر هنر تئاتر را نمی‌شناسند، لااقل شنیده‌اند که در همه کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه، وقتی می‌خواهند سطح فرهنگی جامعه (کلیت جامعه و نه یک گروه خاص اجتماعی) را بررسی کنند، کتابها و کتابخانه‌ها و صندلی‌های تئاتر و مانند آن را شمارش می‌کنند.
این خواسته حق همشهری‌ها و هم محله‌‌ای‌های ماست که فقط در صفحات روزنامه نام جشنواره را نشنوند. این حق آنهاست که ببینند همزمان با فرا رسیدن جشن‌های دهه فجر، آنها هم در جشن تئاتر حاضرند و لازم نیست با حسرت از جلوی تئاتر شهر رد بشوند. به این شکل که جشن تئاتر، مردمی نیست! تئاتر شهر را باید برای نمایش‌های حرفه‌ای و اهل فن گذاشت و تئاتر را باید به کوی و برزن آورد.
در این خیابان، آن محله، کنار این حسینیه و داخل آن سالن بزرگ ولی بی‌استفاده فلان نهاد دولتی که مدیر محترمش حوصله “این دردسرها” را ندارد! شهرداری‌ها کارهای زیادی کرده‌اند و کارهای زیادتری هم باید انجام بدهند. بقیه نهادهای خدماتی و فرهنگی، اما دست روی دست گذاشته‌اند و مردم شریف ما را از این بزرگترین رکن فرهنگ جامعه- یعنی تئاتر- محروم کرده‌اند. دوست داریم سال بعد، در دهه فجر، صندلی‌های تئاتر ما بیشتر شده باشد!

ایران محسنی

منبع : روزنامه رسالت