آسمان شب، انگیزه‌ای برای جذب گردشگر

"ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود از پتانسیل خوبی برای توریسم نجوم برخوردار است. كشور ما در طول جغرافیایی قرار دارد كه از آن بالاتر، هوای سرد سیبریایی را داریم و از آن پایین‌تر به دریا و توفان شن و غبار فراوان برمی‌خوریم، كه این هر دو برای رصد آسمان مناسب نیستند."
بابك امین تفرشی، سردبیر مجله نجوم (تنها مجله نجوم در خاورمیانه) ضمن بیان این موضوع از فعالیت‌های برخی از آسمان‌دوستان به منظور ارتفای فرهنگ شناخت "طبیعت فراموش شده آسمان شب" با ما سخن گفت.
امین تفرشی از امكان رصد آسمان، در كویر و كوهستان به عنوان جلوه‌هایی از طبیعت زیبای ایران سخن می‌گوید: "ما می‌توانیم برای جلب گردشگر در دو جنبه كار كنیم. اول طبیعت‌گردهایی كه علاوه بر دیدن جاذبه‌های طبیعی از دیدن آسمان هم به عنوان بخشی از طبیعت لذت می‌برند و دوم منجمان حرفه‌ای كه صرفا برای رصد آسمان به ایران به عنوان مكانی مناسب نگاه می‌كنند."
سردبیر مجله نجوم خاطرنشان می‌كند: "امروز برگزاری تورهای نجومی یك صنعت شده است و نیاز ما به رصدگاه‌های ثبت شده كه بتواند در پكیج تور بیاید، ضروری به نظر می رسد. هزینه این رصدگاه‌ها زیاد نیست و نیاز آنها عبارت است از: زمین هموار پی‌ریزی شده، آب، برق، كانكس ساده برای اقامت و احیانا تلسكوپ‌هایی برای اجاره دادن."
ایده تركیب تورها برای شناساندن آسمان به مردم ایده قابل توجهی است. تورهایی با عنوان بارش شهابی در دل كویر ،سفر به لوت و رصد آسمان، رصد آسمان در كنار كاروانسراهای قدیمی، و یك شب با آسمان در كنار معبد چغازنبیل از این جمله است.
من به عنوان راهنمای تور، به سفرهایی رفته‌ام كه در آنها هم جوانان علاقه‌مند به رصد آسمان آمده بودند و هم مسافرانی كه برای دیدن آثار تاریخی سفر می‌كردند. نهایتا سفری كه انجام شد، هدف هر دو گروه را برآورده ساخت.
بابك امین تفرشی، پورنگ پورحسینی را پایه‌گذار تور نجوم در ایران معرفی می‌كند و از اولین تورهای تركیبی كه با هدف بازدید از آثار تاریخی و رصد آسمان كه درسال ۱۳۷۱ زیر نظر مجله نجوم شروع شد، نام می‌برد.
همچنین، رقابت‌هایی كه برای رصد اجرام آسمان در دنیا صورت می‌گیرد، از جمله فرصتهایی است كه می‌تواند رصدگران و گردشگران خارجی را به ایران بكشاند.
در این رابطه می‌توان به ماراتن "مسیه" اشاره كرد. ماراتن مسیه از جمله رقابت‌های رصدی است كه در آن منجمان، فهرستی از اجرام اعماق آسمان را رصد می‌كنند. رقابتی ایرانی از این دست هم با عنوان "صوفی" در ایران شروع شده كه قرار است در سال ۸۶ از كشورهای همسایه هم برای شركت در این رقابت دعوت شود.
نام صوفی از عبدالرحمان صوفی رازی، منجم ایرانی یك هزار سال پیش گرفته شده است. صوفی در زمان خودش یك فهرست دقیق از اجرام آسمانی را تهیه كرد و كهكشان آندرومدا را اولین بار به صورت سحابی رصد كرد.
بابك امین تفرشی گفت: "برای جذب گردشگر باید تبلیغ كرد، كما اینكه تركیه برای كسوف سال ۱۳۸۵ از دو سال قبلش شروع به تبلیغ كرد."
او در پایان سخنانش عنوان می‌گوید: "در میان كشورهای همسایه هیچ كشوری مانند ایران پتانسیل لازم برای جذب گردشگران علاقه‌مند به نجوم را ندارد. نیمه شرقی ایران به عنوان یكی از تاریكترین نقاط دنیا برای رصد آسمان بسیار مناسب است. علاوه بر تاریكی، رصدگران گاهی به ارتفاع هم نیاز دارند، كه در نیمه شرقی ایران ارتفاع لازم هم وجود دارد. با همه این‌ها، ما امكانات لازم را برای جذب گردشگر نداریم كه از این جمله امكانات حمل و نقل است."
امین تفرشی اضافه كرد: "در سال ۸۳ ایران یكی از بهترین نقاطی بود كه می‌شد گذر زهره را تماشا كرد. این پدیده چنان نادر بود كه می‌توان گفت هیچ انسان زنده‌ای بر روی زمین وجود نداشت كه آن را قبلا دیده باشد.
برای دیدن این پدیده هیجان‌انگیز این امكان وجود داشت كه تعداد خیلی بیشتری از علاقه‌مندان پدیده‌های نجومی به ایران سفر كنند كه البته این مساله به تبلیغات مناسب احتیاج دارد."
● بیوگرافی بابك امین تفرشی
او متولد ۱۳۵۷ است و از سال ۱۳۷۰ به نجوم علاقه‌مند شده و با این كه در دانشگاه رشته فیزیك خوانده است، دوره‌های مختلف نجوم را در مراكز آموزشی به پایان رسانده و هم‌اكنون تمام فعالیت‌هایش با نجوم در ارتباط است.
او از سال ۱۳۷۵ از اعضای هیئت تحریریه مجله نجوم بوده كه اكنون سردبیر آن است. بابك امین تفرشی از سال ۱۳۷۶ سابقه تدریس در رصدخانه زعفرانیه را دارد و در سال ۱۳۸۰ شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران كه نهاد هماهنگ‌كننده فعالیت‌های نجوم آماتوری است را به وجود آورده.
او از علاقه‌مندان عكاسی آسمان است و تاكنون عكس‌هایی را در مجلات نجوم خارجی به چاپ رسانده و نمایشگاه‌های داخلی و خارجی از عكس‌هایش برگزار كرده است، كه از آن جمله می‌توان به نمایشگاه عكس او در ساختمان یونسكو در پاریس اشاره كرد.
امین تفرشی سفرهایی را باعنوان سرپرست تور نجومی زیر نظر مجله نجوم انجام داده و از جمله كسانی است كه خورشید گرفتگی را پی‌گیری می‌كند و برای دیدن آنها سفر می‌‌‌كند.
او كسوف را برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۷۴ دید و سپس برای دیدن خورشید گرفتگی در سال ۱۳۸۱ به آفریقا، سال ۸۲ به قطب جنوب، سال ۸۴ به آمازون و آمریكای مركزی و سال ۸۵ به اسپانیا و تركیه سفر كرد.

آرش نورآقایی

منبع : موسسۀ روانشناختی کاریزما مشاور