تغذیه ورزشکاران و تامین انرژی

امروز ، علم تغذیه یکی از اساسی ترین عوامل موفقیت ورزشکاران است. همه انسان ها بی شک بارها و بارها شنیده اند ، خوانده اند و می دانند که ورزش برای هر بدنی لازم است. و اهمیت ورزش تا حدی است که گفته شده: «عقل سالم در بدن سالم است.»
مقدار انرژی که فرد ورزشکاربه آن نیاز دارد شامل موارد زیر می باشد: مصرف غذا قبل از فعالیت ورزشی موجب احساس سرحالی و توانایی زیاد می شود ، گرسنگی و ضعف از شما دور شده و انرژی عضلات و مغز محیا می شود. اگر قبل از فعالیت ، کربوهیدرات مصرف شود ، ذخیره های گلیکوژنی بدن پرشده و در حین ورزش عضلات و مغز ، غذای مورد نیازشان را به راحتی در دسترس دارند و نیاز نیست با سوزاندن چربی ها که زمان زیادی برده ، بدن را خسته می کند ، انرژی مورد نیاز خود را تامین کنند. خوردن غذا در حین ورزش به حفظ تعادل حرارت بدن و ثبات قند خون کم ک می کند ، انرژی عضلات و مغز تجدید شده و خستگی ، دیرترعارض می شود. خوردن غذای مناسب پس از ورزش ، ذخیره های بدن شما را دوباره انباشته از انرژی می کند. میزان انرژی مورد نیاز بسته به میزان فعالیت و میزان جثه ورزشکار است. میزان انرژی مورد نیاز بسته به میزان فعالیت و میزان جثه ورزشکار است در فعالیتهای زیر میزان انرژی مورد نیاز برای انجام یک ساعت از کارهای زیر بیان شده است: به ازاء ساعتی که ورزش انجام می شود این میزان انرژی به انرژی مورد نیاز بدن در حالت عادی اضافه می گردد که متوسط آن در یک خانم ۲۰۰۰ و در یک آقا ۲۲۰۰ کیلو کالری است.پس از محاسبه کالری مورد نیاز ، لازم است به نسبت مواد غذایی که باید مصرف شود توجه کنیم. ورزشهای یاد شده ؛ کوهنوردی ، اسکی و... ورزشهای استقامتی - قدرتی هستند. از اینرو ورزشکار به غذاهای کربوهیدراتی بیشتر نیاز دارد (%۶۰-۵۵انرژی مصرفی) تا ذخائر گلیکوژن بدنش برای انجام این نوع فعالیت بیشتر شود. پروتئین نسبتا_ زیاد مصرف شود. (%۲۰-۱۵انرژی مصرفی) و چربی کم مصرف شود (%۲۵انرژی مصرفی).
تعادل مایعات
یک ورزشکار حتی در زمستان هم باید آب و نوشیدنی ، زیاد مصرف کند تا نیاز بدنش به مایعات برآورده شود. چرا؟ زیرا بدن ما ۶۰ تا ۷۰ درصد از آب تشکیل شده است. بافت عضلانی میزان زیادی آب دارد از اینرو هر چه درصد عضلات بدن به دلیل ورزش بیشتر شود طبیعتا درصد آب مورد نیاز بدن بالاتر می رود. با انجام فعالیت های ورزشی ، حرات بدن بالا می رود. عضلات حرکت می کنند و این حرکت مداوم گرما تولید می کند. این حرارت باید از طریق تعریق بدن خارج شود.خروج آب از بدن حرارت بدن را تعدیل می کند. کافی نبودن آب اثرات مخربی بر خون ، مغز و عضلات دارد. اگر آب بدن در اثر تعریق زیاد و کم شود ، حجم خون کاهش یافته و فعالیت قلب به مخاطره می افتد.
چه میزان آب باید مصرف شود؟
میزان آب مورد نیاز ، به میزان کالری مصرفی بستگی دارد. به ازاء هر کیلو کالری مصرفی ، ۱ تا ۱.۵ میلی لیتر آب لازم است. مثلا_ یک ورزشکار که روزانه ۳۵۰۰ کالری انرژی نیاز دارد بین ۳.۵ تا ۵ لیتر آب نیاز دارد.میزان کالری مورد نیاز ورزشکار در روز x ۱ یا = ۱.۵ میزان میلی لیترآب مورد نیاز.
دریافت آب کافی مانع از بروز خستگی زودرس شده و ورزشکار فعالیت هایش را به خوبی انجام خواهد داد.
مصرف مایعات قبل از ورزش:
نوشیدن ۲ لیوان مایعات ، ۲ ساعت پیش از ورزش مفید است.
مصرف مایعات در طول ورزش:
با شروع ورزش به فواصل ، مایعات مصرف شود. مثلا_ زمانی که در زمستان کوهنوردی شدید می کنید، حتی اگر هوا سرد است و احساس تشنگی نمی کنید هر نیم ساعت ، ۱ لیوان مایعات بنوشید و اگر زمان ورزش ، بیش از یک ساعت است ، از ساعت دوم ورزش هر نیم ساعت ۳۰ تا ۶۰ گرم کربو هیدرات هم مصرف کنید. (مثل یک لیوان چای کمرنگ و یک عدد بیسکویت شیرین)
مصرف مایعات پس از ورزش
پس از ورزش اگر کاهش وزن داشتید به ازاء هر ۴۵۰ گرم ، نیم لیتر آب بنوشید.در اسکی کردن طولانی نیز به همین ترتیب آب و کربو هیدرات میل کنید.
غذاهایی که برای این ورزشکاران مناسب است
با وجود توضیحات گفته شده یک ورزشکار نیاز دارد منابع کربوهیدرات زیادی میل کند. غذای قبل از ورزش: (صبحانه) بهتر است ؛ نان و پنیر - عدسی - ۱ یا ۲ عدد تخم مرغ - نان و حلیم کم روغن باشد.
در حین ورزش: نان و مربا و چای - آب میوه و کیک - قهوه (۱ تا ۲ فنجان مجاز است) بیسکویت و.... باشد.
پس از ورزش ، به عنوان ناهار بهتر است ؛ پلو کم چربی - کباب (با گوشت کم چربی) - ماکارانی با گوشت کم چربی یا با سویا - نان و لوبیای پخته و یا کنسرو ماهی تن روغن گرفته و نان ، مناسب است.
در همه این غذاها منابع کربوهیدراتی باید چند برابر گوشت یا منابع پروتئینی باشد و خیلی کم چربی تهیه شود.
بدین ترتیب قوای خود را به سرعت به دست می آورید و برای ورزش بعدی ذخایرغنی تری دارید. در عین حال غذا سریع هضم شده و به دلیل کم چربی بودن ، زیاد در معده نمی ماند.
تغذیه فوتبالیست ها
فوتبال ، بازی ای است که بدن در جریان آن (بسته به شرایط بازی) از کمترین حد تا بیشترین فشار را تحمل می کند. یک فوتبالیست در سطح عالی از ۷ تا ۱۲ کیلومتر در هر بازی می دود.
بیشترین میزان دوندگی را بسته به سیستم های مختلف بازی ، پیستون های کناری ، هافبک ها و فورواردها دارند و کمترین میزان دوندگی را مدافعان جلو زن ، پوششی و دروازه بان ، هر فوتبالیست در هر بازی فوتبال ، حدود ۱۰۰۰ فعالیت مختلف را از نوع راحت تر (فشار کمتر) تا نوع مشکل تر آن (بیشترین فشار) تحمل می کند. با توجه به پیشرفت سرعتی و قدرتی فوتبال در سالهای اخیر ، هنوز هم در صد بیشتری از ۱۰۰۰ فعالیت را نوع راحت تر آن تشکیل می دهد. از نظر زمانی ، فعالیت های با فشار کمتر حدود ۵برابر بیشتر از فعالیت های با فشار بیشتر ، زمان می برند. نبض هر فوتبالیست حین بازی بین ۱۲۰ تا ۲۱۰ بار در دقیقه نوسان دارد. متوسط میزان نبض بازیکن در هر بازی فوتبال حدود ۱۷۰ است.
اهمیت تغذیه برای فوتبالیست ها
به دلایل زیر یک فوتبالیست باید در تغذیه خود دقت کند:
۱- تغذیه ورزشکار با فرد معمولی کاملا متفاوت است.
۲- نیازهای تمرینی را جبران کند و به حداکثر موثر بودن تمرینی برسد.
۳- مکمل رشد بدن باشد.
۴- بیشترین میزان تمرکز حواس و دقت را به دست آورد.
۵- از آسیب دیدگی ها و بیماری ها(عفونت ها) جلوگیری کرده ، به درمان آنها کمک کند و زمان آسیب دیدگی ها و بیماری را کاهش دهد.
۶- تحمل فشارهای جانبی مثل مسافرت ها را داشته باشد.
۷- سلامتش را حفظ ، به سرحال بودن و با انگیزه شدن بازیکن کمک کند.
میزان فشار تمرین ها در ایران چندان کمتر از اروپا نیست ، ولی نداشتن تغذیه مناسب باعث می شود بازیکنان نتوانند آن میزان توانایی های به دست آمده خود را به نمایش بگذارند. نکته بسیار مهم در تغذیه یک فوتبالیست این است که به هیچ وجه خود سرانه نباید مکمل های غذایی مصرف کند ، چون هر فرد با دیگری از شرایط کاملا متفاوتی برخوردار است و این تفاوت به میزان قد ، وزن ، ظرفیت های تنفسی ، قلبی ، عروقی ، پست بازی ، وضعیت آمادگی جسمانی (فرم ورزشی) و قرار داشتن در مراحل مختلف بدنسازی و تمرین ها بستگی دارد؛ بنابر این استفاده از مکمل های غذایی برای یک فوتبالیست ، باید مطابق با حجم و شدت تمرین ها و مسابقه باشد.
بدن به عنوان ذخیره انرژی از ۳ نوع ماده استفاده می کند:
۱- قندها ( کربوهیدرات ها) ۲- چربیها ۳- پروتئین ها.