ازبکستان

ازبکستان(به ازبکی: O‘zbekiston، به روسی:Узбекиста&#۷۶۹;н) کشوری است در آسیای مرکزی، دارای مرز مشترک با کشورهای افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان، و قزاقستان. پایتخت این کشور شهر تاشکند است.
مساحت خاک ازبکستان ۴۴۷٬۴۰۰ کلیومتر مربع است.
تاریخ ازبکستان
در سدهٔ دهم میلادی، ازبکستان جزئی از قلمرو سامانیان بود.
پس از سامانیان، ازبکستان به ترتیب جزئی از حکومتهای غزنوی، سلجوقی، خوارزمشاهی، مغول، تیموری و ازبک بوده است. در سدهٔ نوزدهم میلادی، غرب و شمال ازبکستان زیر سلطهٔ خانات خوارزم، و جنوب ازبکستان جزئی از خانات بخارا بوده است. خانات بخارا و خوارزم در سال ۱۸۶۶ زیر سلطهٔ روسیه درآمدند.
پس از انقلاب اکتبر، در سال ۱۹۲۴، جمهوری ازبکستان (جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۹۹۱، ازبکستان به استقلال دست یافت.
استان‌های ازبکستان
کشور ازبکستان دارای ۱۲ استان (ولایت)، شهر تاشکند و یک جمهوری خودمختار است که عبارت اند از:
۱- شهر تاشکند ۲- استان اندیجان ۳- استان بخارا ۴- استان فرغانه ۵- استان جیزه ۶- استان نمنگان ۷- استان نوایی ۸- استان قشقه‌دریا ۹- استان سمرقند ۱۰-استان سیردریا ۱۱-استان سرخان‌دریا ۱۲-استان تاشکند ۱۳-استان خوارزم ۱۴-جمهوری خودمختار قره‌قالپاقستان
جغرافیا
ازبکستان با افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و قزاقستان همسایه است. ازبکستان ۴۴۷،۴۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۲۶،۸۵۱،۰۰۰ تن جمعیت دارد (منبع: آمار سیا). پایتخت آن تاشکند و از شهرهای مهم آن سمرقند و بخارا است.
مردم
جمعیت جمهوری ازبکستان ۲۵٬۶۶۳٬۴۴۱ نفر است. تراکم جمعیت تقریبا ۵۰ نفر در یک کیلومتر است. طبق آماری‌که ترکیب ملی و قومی ازبکستان خیلی مغلق است، ظاهرا اکثریت جمعیت/باشندگان آنرا ازبکها تشکیل می‌دهند (۷۱٪)، از سوی دیگر بصورت رسمی شش ملیون تاجیک (فارسی زبان) در ازبکستان زندگی می‌کنند و به زبان فارسی حرف می‌زنند، در شهرهای بزرگ چون بخارا، سمرقند، ترمذ، اندیجان، خوارزم و نخشب (قرشی) ۷۵٪ به فارسی حرف می‌زنند و خود را تاجیک می‌دانند. در این شهرها ازبکها و روسها نیز با فارسی آشنایی داشته و در موارد لزوم به فارسی تکلم می‌نمایند.
زبانهای رسمی ازبکستان ازبکی و روسی هستند.

منبع : مطالب ارسال شده