شناور کاردان

شناور کاردان یا مفصل معلق را جرومه کاردان (جیرولاموکاردانو، ۱۵۰۱ ـ ۱۵۷۶) منسوب می‌دانند. اما کاردان نه چنین وسیله‌ای اختراع کرد و نه مدعی اختراعش شد. فقط در کتاب معروفش دسوبتیلیتاته روم (۱۵۵۰؛ ظرفیت اشیاء) به توصیف آن پرداخت. این مکانیسم در قرن نهم میلادی در اروپا کاربرد یافت اما چینیان حداقل در قرن دوم پیش از میلاد اختراعش کرده بودند.
این اختراع اساس زیروسکوپ امروزی است که ناوبری و سکان خودکار را در هواپیمایمدرن امکان‌پذیر کرده است. هرکس که گذرش به کاروان کولی‌ها در قرن نوزدهم افتاده باشد دیده است که بر دیوارها شناورهای برنجی نصب کرده‌اند که به رغم همهٔ تکان‌های گاری باز هم چراغ را راست نگه می‌دارد. این حلقه‌های برنجی تو در تو را هر قدر هم حرکت دهید، چراغیکه در وسط معلق است هیچ‌گاه واژگون نمی‌شود. این ایدهٔ اساسی به کار رفته در شناور کاردان است. یک سلسله حلقه در درون یکدیگر و از طرفین به هم وصل‌اند و می‌توانند آزادانه حرکت کنند و بگردند. در نتیجه اگر وزنهٔ سنگینی، مانند چراغ، در وسط قرار داشته باشد همواره راست باقی می‌ماند. حلقه‌ها خودشان هر حرکتی را که در آنها پدید آید می‌گیرند و چراغ بی‌حرکت می‌ماند. در قرن هجدهم، دریانوردان چینی از قطب نمای مجهز به مفصل معلق استفاده می‌کردند. به این ترتیب، قطب نمای مغناطیسی کشتی از هر گونه تلاطم امواج مصون بود.
قدیمی‌ترین متن باز ماندهٔ چینی که در آن به مفصل معلق اشاره رفته است، شعری است به‌نام چکامه دربارهٔ زن زیبا که در حدود ۱۴۰ پیش از میلاد سروده شده است. بیش از سه قرن بعد، در حدود ۱۸۹ میلادی، مکانیک چینی با هوشی به نام دینگ هوان برای دومین بار مفصل معلق را اختراع کرد.
مفصل معلق ۱۱۰۰ سال بعد به اروپا رسید. ۸۰۰ سال دیگر هم گذشت تا رابرت هوک فیزیکدان انگلیسی و دیگران از اصول این وسیله به صورت جدیدی استفاده کردند، بدین صورت که به جای تثبیت یک جزء مرکزی در داخل آن، قدرتی از (هیچ) به کار گرفتند و مفصل عمومی را ساختند که اختراع غربیان است. این اختراع بود که به مکانیسم انتقال قدرت در خودروهای امروزی منجر شد.

منبع : مطالب ارسال شده