صلح از دریچه نگاه جیمی کارتر

کارتر می‌گوید:« صلح هیچگاه در "اسراییل" و منطقه خاورمیانه برقرار نخواهد شد، مگر اینکه دولت عبری به قوانین بین المللی و نقشه راه پایبند باشد. از سوی دیگر سیاست های رسمی آمریکا تاکید می کند که اراضی اشغالی سال ۱۹۶۷ در اصل زمین های عرب هاست که مورد اشغال قرار گرفته است.»
از زمانی که "جرج بوش" رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که در نوامبر آینده کنفرانسی برای احیای روند سازش در منطقه عربی و بررسی آینده مساله تشکیل دو کشور فلسطینی و "اسراییلی" برگزار خواهد شد، سرزمین های فلسطینی و "اسراییل" صحنه فعالیت های دیپلماسی برای به نتیجه رسیدن این کنفرانس است که به نظر می رسد با موانع زیادی مواجه است که ممکن است آن را به شکست بکشاند.
در روزهای اخیر تعدادی از مقامات و سیاست مداران اروپایی به منطقه سفر کرده اند که از جمله آنها می توان به "آلفرد گوزن باوئر" صدر اعظم اتریش، "ماسیمو دالیما" وزیر امور خارجه ایتالیا، "خاویر سولانا" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، "تونی بلر" فرستاده کمیته چهار جانبه در خاورمیانه و "دیوید ولش" دستیار وزیر امور خارجه آمریکا اشاره کرد و انتظار می رود که "کاندولیزا رایس" وزیر امور خارجه آمریکا نیز در روزهای ۱۸ و ۱۹ ماه جاری به منطقه سفر کند. اما هدف مشترکی همه این سفرها این است که عوامل موفقیت این کنفرانس؛ به ویژه زمان، کشورهای شرکت کننده و نتایج احتمالی این کنفرانس را مشخص کنند.
بر کسی پوشیده نیست که "محمود عباس" رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و "ایهود اولمرت" نخست وزیر رژیم صهیونیستی در طول یک ماه گذشته دیدارهای مکرر و مستمری با هم داشتند و در این دیدارهای کاملا محرمانه مسائل اصلی مناقشه میان فلسطینیان و صهیونیست ها از جمله: مرزها، قدس شریف و حق بازگشت آوارگان را مورد بحث قرار دادند، اما به نظر نمی رسد که آنها در این مسائل اساسی به توافقی مقدماتی دست یافته باشند، چرا که رژیم صهیونیستی مثل همیشه بر مواضع سنتی و ثابت خود در این مسائل اصرار داشته و ضمن رد حق بازگشت آوارگان فلسطینی به وطن خود و عدم عقب نشینی از قدس اشغالی، تنها با این مساله موافقت می کند که بخش عربی قدس را به تشکیلات خودگردان واگذار کند تا این تشکیلات آنجا را پایتخت خود اعلام نماید. رژیم اشغالگر قدس علاوه بر این، اعلام کرده که حاضر است برخی از اراضی غرب کرانه باختری را که شهرک های بزرگ صهیونیست نشین در آنها احداث شده است و نیز اراضی اطراف شهر قدس اشغالی را با برخی اراضی در نقب واقع در مجاورت نوار غزه معاوضه کند.
"جیمی کارتر" رئیس جمهور اسبق آمریکا در کتاب خود تحت عنوان "فلسطین: صلح، نه تبعیض" که خشم صهیونیست ها را برانگیخت، می گوید:« دولت های عبری از سال ۱۹۶۷ همه قطعنامه ها و توافقنامه های صلح از جمله قطعنامه های شماره ۱۹۴، ۲۴۲ و ۳۳۸ و نیز توافقنامه های کمپ دیوید (سال ۱۹۷۸) و اسلو (سال ۱۹۹۳) را زیر پا گذاشتند و آخرین مورد نقض قوانین و مقررات توسط آنها، نقشه راه بود که کمیته چهار جانبه نیز از آن حمایت می کرد.»
فلسطینیان و عرب ها امیدوارند که رایس بتواند با اعمال فشار به اولمرت در دیدار آتی خود با وی پیشرفتی در روند گفتگوها ایجاد کند ؛ اما به نظر نمی رسد که اولمرت به این فشارها تن در دهد، چرا که در این صورت زیر فشارهای قویتر داخلی قرار خواهد گرفت و به عنوان مثال در این زمینه می توان به این مساله اشاره کرد که حزب لیکود از مشاور قضایی دولت خواسته است که به اولمرت گوشزد کند که هر توافقی با ابو مازن باید ابتدا در کنست مطرح شده و مورد توافق قرار گیرد.
اما "افیگدور لیبرمن" وزیر امور راهبردی رژیم صهیونیستی که به مواضع سختگیرانه و مخالفت با هر گونه امتیازدهی از سوی این رژیم در کرانه باختری شهره است، می گوید: «در دوره اخیر همایش های بین المللی زیادی برگزار شده است و به نظر من این همایش ها صرفا دیدارهایی با مصرف تبلیغاتی است.»
در مقابل "زیپی لیونی" وزیر امور خارجه این رژیم نسبت به افزایش انتظارات از کنفرانس آتی صلح هشدار داده و خواستار تعامل منطقی با این کنفرانس شده است، چرا که به نظر وی انتظارات منطقی و واقعی می تواند به نفع همه طرف ها باشد و در مقابل داشتن انتظارات غیر منطقی از این کنفرانس می تواند منجر به پیچیده تر شدن اوضاع شود.»
در واقع لیونی در تماس های خود با مسئولان بین المللی تلاش می کند که اهداف غیر اصلی برای این گفتگوها تعیین کند تا رژیم صهیونیستی در صورت پذیرش این مسائل در جریان گفتگوها بعدا بتواند همانند توافقات قبلی به بهانه های دروغین از زیر بار مسئولیت آنها شانه خالی کند. وی در این باره گفته است:«اسراییل به حل و فصل کامل مناقشه فلسطینی ـ صهیونیستی اطمینان ندارد ؛ چرا که عباس جرات دادن هیچ امتیازی را ندارد و این مساله باعث می شود تا کنفرانس نتیجه ای در بر نداشته باشد.» به نظر می رسد بیان چنین اظهاراتی از سوی مقامات صهیونیستی ـ آن هم پیش از برگزاری کنفرانس ـ نشانگر این است که کنفرانس مذکور شکست خواهد خورد.
کارتر در حلاصه کتاب خود می گوید:« صلح هیچگاه در "اسراییل" و منطقه خاورمیانه برقرار نخواهد شد، مگر اینکه دولت عبری به قوانین بین المللی و نقشه راه پایبند باشد. از سوی دیگر سیاست های رسمی آمریکا تاکید می کند که اراضی اشغالی سال ۱۹۶۷ در اصل زمین های عرب هاست که مورد اشغال قرار گرفته است. بی تردید، در صورتی که جهان سازش را رد کند نظام ظلم و آپارتاید و خشونت مستمر جایگزین آن خواهد شد.»
اما باید توجه داشت که این دیدگاه منحصر به رئیس جمهور اسبق آمریکا نیست بلکه یک دیدگاه جهانی است. حال این سوال مطرح می شود که آیا دولت آمریکا می تواند این دیدگاه را به رژیم صهیونیستی تحمیل کند؟ زمان به این سوال پاسخ خواهد داد.

منبع:مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین
نویسنده:حسن العطار

منبع : ایران اکونومیست