نیروی کار در دبی

امارات با واردات آزادانه نیروی كار در حال شكل‌دهی به اقتصاد آینده خود است. هیچ نقطه دیگری در روی كره زمین اینگونه امكانی را ندارد.
ارقام، كلید كشف ماهیت نیروی كار و اقتصاد دبی هستند. براساس گزارشی كه دولت امارات در سال ۲۰۰۵ منتشر كرد، ۱۳/۹۷درصد از مجموع نیروی كار دبی خارجی هستند. لوگزامبورگ پس از دبی رقم ۷۵/۵۹درصد را برای سهم نیروی كار خارجی خود رقم زده است و پس از آن هم این رقم به كمتر از ۲۵درصد سقوط می‌كند كه تنها ۱۰ كشور رقمی بالاتر از ۱۰درصد را در این زمینه به خود اختصاص داده‌اند. اما این تنها یكی از سه رقم بسیار مهم و حیاتی دبی است. رقم دوم تعجب‌برانگیز دبی كه معمولا هم شناخته نشده است، درصد كارگران خارجی است كه به این نتیجه رسیده‌اند كه دبی را خانه خود بدانند و می‌خواهند دبی محل زندگی دائمی آنها باشد. بسیاری از آنها ۱۵ تا ۲۰ سال پیش به آنجا رفته‌اند و به رغم آنكه در ابتدای عزیمتشان قصد داشتند تنها ۲ سال در آنجا بمانند، از آنجا خوششان آمد و همانجا ماندند. رقم مهم سوم كه دولت آن را اعلام كرده این است كه تنها ۵درصد از اماراتی‌ها در بخش‌خصوصی استخدام شده‌اند. با توجه به همه این نكات و براساس ارقام بیان شده، دبی موقعیتی بی همتا محسوب می‌شود. روی بد سكه این است كه همه كاركنان در دبی از مدیران گرفته تا كارگران ساختمانی باید از خارج به این كشور وارد شوند. اما روی خوب سكه این است كه دبی می‌تواند نیروی كار خود را شكل دهد و از این طریق اقتصاد آینده خود را بسازد. هیچ جای دیگر در كره زمین از چنین امكانی برخوردار نیست.
پنج سال پیش، وضعیت با اكنون متفاوت بود چون دبی از جنبه بین‌المللی جایی تلقی می‌شد كه باید در آن سختی‌ها و دشواری‌های بسیاری تحمل می‌شد. مهاجران تنها به این دلیل به دبی مهاجرت می‌كردند كه دستمزدهای خوبی می‌گرفتند و این موضوع برای آنها امكان پس‌انداز بیشتری را فراهم می‌كرد.
از سوی دیگر پنج سال پیش مهاجران به دلیل دیگری هم به دبی آمدند. به نظر آنها دبی بهترین محل برای كار در خاورمیانه بود. ما یك هاینز یكی از مدیران شركت استخدامی كرشا لئونارد با ذكر این مطلب می‌گوید: «یك دلیل این بود كه امكان كسب تجربیات وسیعی در زمینه‌های مختلف در دبی فراهم بود». اما اكنون دبی دیگر راهی برای دستیابی سریع به ثبات مالی كاركنان نیست. هاینز می‌گوید خارجیانی كه پیش از این در وطن خود به كار مشغول بودند این موضوع را كشف می‌كنند كه هزینه‌ها در دبی بسیار بالا است. كارفرمایان نیز گزارش می‌دهند كه مشكلات بیشتری برای استخدام و حفظ و آموزش مهاجران دارند. افزایش هزینه‌ها به این معنا است كه اگرچه دستمزدها برای سبك زندگی در دبی كفایت می‌كند اما برای برنامه‌های بلندپروازانه پس‌انداز به هیچ وجه مناسب نیست. بنابراین آنهایی كه برای مدت كوتاهی به دبی می‌آیند، با ناامیدی به وطنشان باز می‌گردند. بدتر آنكه به عقیده هاینز برخی از كاركنان كوتاه‌مدت دبی به دلایل بسیار بی‌پایه‌ای به دبی می‌آیند.
یك توریست در تعطیلات خود به این نتیجه می‌رسد كه دبی «چه جای فوق‌العاده‌ای» است و شانس خود را دریافتن بك شغل در بازار می آزماید. هایتز به یاد می آورد كه در یك مصاحبه نمی توانست دلیل اصلی یك خانم انگلیسی را برای كاریابی درك كند. به همین دلیل از آن خانم پرسیده بود: «چرا دبی؟» وپاسخ آن زن این بود: «در اینجا می‌توان بدون مزاحمت باران تنیس بازی كرد.»
اما نیروی كار دبی چه از لحاظ كمیت و چه از لحاظ كیفیت در حال قدرتمند شدن است. اگر چه تعداد كاركنان طی چند سال اخیر به ناگهان جهش یافته است. تقاضا برای این نیروی كار هم حداقل با همان سرعت افزایش یافته است. هاینز می‌گوید: «نیروی كار با كیفیت در دبی وجود دارد اما باید باز هم سطح این كیفیت ارتقا یابد.» و در آینده این كیفیت همچنان باید به روند صعودی خود ادامه دهد شاید سریعتر از رشد اقتصادی این منطقه. علت این است كه اقتصاددانان مشاركت كاركنان توانمند و با معلومات را برای رشد اقتصادی حیاتی می‌‌دانند.
ریچارد فلوریدا،‌ نویسنده كتاب ظهور طبقه اجتماعی خلاق،‌ در نشریه هاروارد بیزینس ریویو در سال ۲۰۰۴ بر لزوم سرمایه‌گذاری روی این گونه افراد تاكید كرده است. تعریف فلوریدا از «طبقه اجتماعی خلاق» افرادی چون دانشمندان، مهندسان، معماران، طراحان، استادان‌، هنرمندان،‌ موسیقی‌دانان و كسانی است كه ایده‌ها، تكنولوژی‌ یا متون نوخلق می‌كنند. ارزش آنها در این است كه (در اینجا كلمه دیگری كه اهمیت بیشتری از كلمه ارزش داشته باشد یافت نشد در غیر این صورت می‌بایست از آن استفاده می شد.) «هرگاه خلاقیتی تجلی می‌یابد و به طور وسیعتر هرگاه استعدادی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، ابداعات و رشد اقتصادی بی شك از آن بهرمند می‌شوند.» فلوریدا می‌گوید تعجبی ندارد كه مطالعات نشان‌دهنده این موضوع هستند كه كشورهای دارای سهم بیشتری از كاركنان خلاق همان كشورهایی هستند كه از سایرین رقابتی‌ترند. كشور ایالات متحده در طول تاریخ خود تا حدود بسیار زیادی از حضور افراد با استعداد بهره برده است.
به عنوان مثال در طول جنگ جهانی دوم، خیل عظیمی از دانشمندان و متفكران از اروپای آشوب‌زده و جنگ‌زده به این كشور پناه آوردند. فلوریدا می‌گوید از سرتاسر جهان افراد خلاق به دنبال فرصت مناسب برای خود به آمریكا آمده‌اند. موفقیت آنها، كه در واقع موفقیت آمریكا هم بوده است،‌در هر جا قابل مشاهده است. مهاجران چینی و هندی هم اكنون بیش از ۳۰درصد فعالیت‌های دره سیلیكون (مركز فناوری و ابداعات آمریكا) را به خود اختصاص داده‌اند.
فلوریدا به عنوان مثال به فردی چون سرگئی‌براین اشاره می‌كند كه در مسكو متولد شده است و یكی از موسسان گوگل بوده است. او اكنون میلیاردها دلار سرمایه برای خود به دست آورده است. همچنین سایبر باتیا كه یكی از موسسان هات‌میل است مثال مناسب دیگری است.
رقابت‌ جهانی بر سر به دست آوردن و جذب افراد خلاق روز به روز سخت‌تر می‌شود. در كشورهای توسعه یافته، نسلی كه موجب رونق تكنولوژی و اقتصاد جهان شده بودند هم اكنون ۶۰درصد نیروی كار را تشكیل می‌دهند و این به معنای آن است كه بسیاری از كاركنان با معلومات این جهان به زودی بازنشسته خواهند شد. این وضعیت موجب بحران كمبود متخصص خواهد شد. فلوریدا می‌گوید كه این خلاء تنها می‌تواند توسط نیروی كار خارجی پر شود. اما از سوی دیگر كشورهایی چون چین و هندوستان هم‌اكنون مردمشان را تشویق می‌كنند كه به فرصت‌های موجود در میهن خویش روی آورند.
● جذب استعدادها
سایر ملت‌هایی هم كه رشد اقتصادیشان در خطر است هم‌اكنون با ولع بسیار در جست‌وجوی افراد بااستعداد و خلاقند. وزیر تحقیقات، علوم و فناوری نیوزیلند، پیت‌‌هاجسون می‌گوید كشورش به مهاجرت بیشتر به عنوان «عملكردی برای جذب استعداددها درراستای رشد اقتصادی» می‌نگرد و نه موضوعی مربوط به نگهبانی از دروازه‌های كشور.
یك شركت مشاوره‌ای به نام مونیتور گروپ متشكل از بسیاری از رهبران فكری با سوابق كاری فوق‌العاده است. این شركت توصیه كرده است كه كشور كره توجه خود را به شكل‌دهی موجی از دانش خارجی معطوف كند چون این موضوع نسبت به جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی اگر با اهمیت‌تر نباشد حداقل به همان اندازه اهمیت دارد.
هاینز معتقد است در این زمینه دبی یكی از مدعیان است. او می‌گوید آنچه افراد تحصیلكرده را جذب دبی می‌كند، امنیت، آب و هوای فوق‌العاده، سواحل زیبا و فعالیت‌های متنوع خارج از خانه آن است. اما فرصت‌های مناسب عامل اصلی است. او می‌گوید تك‌تك افرادی كه در دبی هستند مانند «خاكه‌های طلا» با ارزشند.
به عنوان مثال یك مدیر پروژه در دبی بعد از دو یا سه پروژه بزرگ می‌تواند به وضوح هم‌ نام خود را به شهرت برساند و هم فرصت‌های بهتری را برای خود فراهم آورد. افرادی از این قبیل به دنبال چالش هستند تا بتوانند صعود بعدی خود را در موفقیت‌های كاری خود رقم زنند. آنها در تلاشند بهترین نتایج را از كار خود حاصل كنند تا در پرونده سوابق كاریشان افتخارات بیشتری را برای خود جمع كنند. ژول كاتكین نویسنده نشریه نیوجئوگرافی متخصص در زمینه نیروی كار با معلومات و بررسی محل زندگی و كار آنها است.او در مصاحبه‌ای كه در مورد مقاله‌اش با او انجام شد گفت:‌ «مساله یافتن علل جذب كاركنان با معلومات بحث‌های زیادی را مطرح كرده است اما نتایج كمی حاصل شده است.»
برخی می‌گویند كه هنر و فرهنگ موجب جذب این‌گونه افراد می‌شود اما كاتكین این دیدگاه را رد كرده است. او می‌گوید: «افراد تحصیلكرده اغلب به دنبال مكان‌ هایی برای زندگی خود می‌گردند كه ریشه‌های كانون گرم خانوادگیشان تا آنجاها هم رسیده باشد».البته سن هم یكی از عوامل مهم محسوب می‌شود. شهرهای شلوغ و گرانی كه جوانان حدود ۲۰ساله را جذب خود می‌كند این روزها به تدریج از نیروی كار تحصیلكرده‌ای كه به دنبال تشكیل خانواده هستند خالی می‌شود. نگرانی درباره استطاعت در برابر هزینه‌های مسكن، مدارس خوب و خیابان‌های امن برای فرزندان، برای چنین نیروهای كاری در اولویت قرار د ارد. به راستی اگر امكانات به درستی مدیریت و تامین شود آیا می‌تواند نیروی كار متشكل از خواص ا هل تفكر را از سر تا سر جهان جذب كند؟ اگر آنها بخواهند مانند زنبورهای عسل بعد از دستیابی به عسل به كندوی خود بازگردند. همه آنچه دبی امروز برای حفظ چنین نیروهایی نیاز دارد همان كندو برای آنها است.

منبع: گلف‌نیوز
مترجم: شادی آذری

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد