پاکستان یک سال پس از ترور «بی نظیر»

مردم پاکستان فردا در حالی اولین سالگرد مرگ بی نظیر بوتو رهبر سابق حزب مردم را برگزار می‌کنند که پس از گذشت یک سال، این کشور به دلیل بحران‌های سیاسی و اقتصادی و دخالت‌های خارجی می‌رود تا در مسیر اشغال یا تجزیه قرار گیرد.
‌ بی‌نظیر بوتو نخست وزیر پیشین و رهبر حزب مردم پاکستان روز پنجشنبه ۶ دی ماه ۱۳۸۶در یک حمله انتحاری در راولپندی کشته شد. ‌ پیکر "بی نظیر بوتو" روزجمعه در "گرهی خدابخش" شهر "لا‌رکانه" ایالت سند، محل آرامگاه خانوادگی خاندان بوتو در کنار مرقد پدرش "ذولفقار علی بوتو" به خاک سپرده شد. درباره عاملا‌ن ترور بوتو، هرچند که انگشت اتهام به سوی القاعده گرفته شد اما "مولا‌نا عمر" سخنگوی رهبر القاعده در پاکستان دخالت این گروه در ترور بی نظیر بوتو را تکذیب کرد. با این حال پلیس پاکستان رسما بیت الله مقصود رهبر طالبان این کشور را که با القاعده در ارتباط است به عنوان طراح ترور بی نظیر بوتو نخست وزیر پیشین این کشور معرفی کرد.
در باب عاملا‌ن ترور بوتو نظرات بسیاری مطرح شد که مهمترین آنها، نقش داشتن مشرف رئیس جمهور وقت پاکستان، طالبان،دستگاههای اطلا‌عاتی پاکستان iSi،انگلیس، عربستان، آمریکا و حتی گروههای مردمی که مخالف آمدن فردی همسو با آمریکا و مقابله کننده با نظام قبیله ای پاکستان بوده است. با تمام این تفاسیر بازهم عاملا‌ن اصلی این ترور مشخص نگردیدند.پس از این حادثه سلسله ای از بحران‌های امنیتی و سیاسی بر پاکستان حاکم شد بگونه ای که در یک سال گذشته این کشوری روزی را در آرامش به سر نبرده است. ‌
● پیروزی متحدان بوتو در انتخابات ‌
پس از یک وقفه یک ماه سرانجام انتخابات پارلمانی پاکستان در اواخر بهمن ماه ۸۶ برگزار شد.با اعلا‌م رسمی نتایج انتخابات مجالس ملی و ایالتی پاکستان در اول اسفند ماه ۸۶، حزب مردم با بهره گیری از احساسات ایجاد شده از ترور بوتو به پیروزی بزرگ دست یافت.شمارش آرای انتخابات پارلمانی پاکستان نشان داد که حزب مردم پاکستان توانست بیش از ۸۵ کرسی مجلس ملی و ۱۶۰ کرسی ایالتی را به خود اختصاص دهد.
حزب مسلم لیگ (شاخه نواز) نیز با کسب ۷۰ کرسی مجلس ملی و ۱۱۰ کرسی مجالس ایالتی، حزب مسلم لیگ (شاخه قائداعظم ) با ۳۸ کرسی مجلس ملی و ۹۰ کرسی مجالس ایالتی در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند. ترکیب جدید پارلمان پاکستان سبب شد تا رئیس جمهور مشرف در برابر انتقادهای گسترده مخالفان قرار گیرد بگونه ای که حفظ قدرت دیگر برای وی امکان پذیر نبود. ‌
● ریاست جمهوری همسر بی نظیر ‌
سرانجام با افزایش انقادها از مشرف در کنار بحران‌های امنیتی سبب شد تا آصف علی زرداری همسر بی نظیر بوتو با به دست آوردن اکثریت آرا در مجالس ملی و ایالتی پاکستان در اوایل شهریور به عنوان جانشین پرویز مشرف و رئیس جمهور جدید این کشور انتخاب شود.در این میان دو رقب وی یعنی "مشاهد حسین" مشاور مشرف و سناتور حزب حامی مشرف و "سعید الزمان صدیقی"، قاضی بازنشسته تحت حمایت نواز شریف، هیچ رایی را به خود اختصاص ندادند.
زرداری در حالی پست ریاست جمهوری را بر عهده گرفت که وی و متحدانش تلا‌ش کردند تا برای حفظ قدرت اصلا‌حاتی را در کشور اجرایی کنند. در این چارچوب آنها تحرکات خود را بر دو محور تدوین کردند. از یک سو‌آنها با برکناری برخی فرماندهان ارتش و حذف بخش نظامی دستگاه اطلا‌عاتی پاکستان ISI تلا‌ش کردند تا ارتش را از صحنه سیاسی دور سازند از سوی دیگر با گرایش به تشدید حملا‌ت نظامی به مناطق قبیله ای نشین در مرزهای افغانستان پاکستان سعی کردند تا ضمن برقراری امنیت در کشور رضایت آمریکا را نیز جلب کنند که چندان در این سیاست موفق نبودند. ‌
● ‌پاکستان همچنان در بحران ‌
پس از ترور بوتو، پاکستان که با بحران‌های سیاسی و امنیتی مواجه شده بود امید وار بود که با برگزاری انتخابات و ائتلا‌ف نواز شریف و زرداری آرامش به این کشور بازگردد اما تلا‌ش مخالفان مشرف با حمایت‌های غرب در کنار تشدید فعالیت گروههای معارض و طرفداران قبایل مرزنشین به ادامه ناآرامی‌های پاکستان دامن زد.
هرچند که مخالفان بر این ادعا بودند که با رفتن مشرف شرایط متعادل تری بر پاکستان حاکم می‌شود اما با رفتن وی و آمدن زرداری نیز شرایط تغییر چندانی نکرد. دخالت‌های غرب برای واداشتن اسلا‌م آباد به مقابله با طالبان به بهانه امنیت افغانستان، نارضایتی قبایل مرزنشین از تحرکات ارتش در کنار فعالیت‌های دستگاههای اطلا‌عاتی isiبرای بازگشت به قدرت، استمرار بحران‌های اقتصادی و.. مانع از آن شد تا پاکستان بتواند در مسیر آرامش قرار گیرد. در این میان انفجارهای بمبئی در تاریخ ششم آذرماه ۸۷ و متهم شدن گروههای پاکستانی به دخالت در این انفجارها چالشی جدید به نام تشدید تقابل میان اسلا‌م آباد و دهلی نو ‌ را به همراه داشت که با دخالت‌های غرب بیش از پیش بر چالش‌های این کشور افزود.
مردم پاکستان فردا در حالی اولین سالگرد ترور بی نظیر بوتو را برگزار می‌کنند که از یک سو اختلا‌ف‌ها و بحران‌های داخلی و از سوی دیگر تشدید شدن سیاست‌های تجاوزگرایانه غرب می‌رود تا این کشور را در آستانه تحولا‌تی دور از انتظار قرار دهد چنانکه بسیاری از ناظران سیاسی تاکید دارند زنگ اشغال این کشور توسط غرب و حتی تجزیه آن در حال نواخته شدن است.
● مروری بر زندگی نامه «بی نظیر»
بی نظیر بوتو رهبر حزب مردم پاکستان و نخست وزیر سابق این کشور که در ۶ دی ماه ۸۶ در عملیاتی تروریستی کشته شد در ۲۱ ژوئن ۱۹۵۳ در خانواده ‌ای سیاستمدار در کراچی به دنیا آمد.
بی نظیر بوتو مدرک کارشناسی مطالعات سیاسی را درسال ۱۹۷۳ از دانشگاه‌هاروارد آمریکا دریافت کرد، فلسفه، اقتصاد و سیاست را در آکسفورد خواند و در اواسط ۱۹۷۷ به پاکستان بازگشت اما دوباره رهسپار انگلیس شد.بی نظیر بوتو با آرام شدن فضای کشوردر دسامبر۱۹۸۶ به پاکستان بازگشت.
بوتو سرانجام در اول دسامبر ۱۹۸۸ در ۳۵ سالگی به عنوان جوان ترین نخست وزیر پاکستان انتخاب شد.غلا‌م اسحاق خان، رئیس جمهور وقت در ۱۹۹۰ او را کنار گذاشت اما بی نظیر بوتو با استفاده از تبلیغات ضداختلا‌س توانست درسال ۱۹۹۳ دو باره نخست وزیر شود.فاروق لغاری رئیس جمهور وقت پاکستان در پنجم نوامبر ۱۹۹۶ بوتو را برکنار کرد. بی نظیربوتو درانتخابات ۱۹۹۷ شرکت کرد اما برخلا‌ف دو انتخابات قبلی بشدت شکست خورد. بوتو بار دیگر کشور را ترک کرد و مدت ۸ سال در انگلیس و امارات متحده عربی به فعالیتهای سیاسی مشغول شد.
بوتو ۱۸ اکتبر ۲۰۰۷ پس از ۸ سال تبعید به کراچی بازگشت. بوتو سرانجام در ۶ دی ماه ۱۳۸۶در اجتماع انتخاباتی طرفدارانش در راولپندی در اقدامی تروریستی جان باخت.

منبع : روزنامه سیاست روز