اوتیسم چیست؟

اوتیسم (Autism ) نوعی اختلال رشدی است كه با رفتارهای ارتباطی ، كلامی غیر طبیعی مشخص می شود . علائم این اختلال در سال های اول عمر بروز می كندو علت اصلی آن ناشناخته است. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است. وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، سبك زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی تأثیر می گذارد. كودكان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات كلامی و غیر كلامی ، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی، مشكل دارند. این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می سازد . در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می شود. در این افراد حركات تكراری ( دست زدن ، پریدن ) پاسخ های غیر معمول به افراد ، دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود و ممكن است در حواس پنجگانه ( بینایی ، شنوایی ، لامسه ، بویایی و چشایی ) نیز حساسیت های غیر معمول نشان دهند. هسته مركزی اختلال در اوتیسم ، اختلال در ارتباط است. ۵۰ % از كودكان اوتیستیك قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده نمایند. عدم به كار بردن ضمیر "من" از ویژگی های كلامی این كودكان است. از مسائل دیگر تكلمی، تكرار كلمات و جملات اطرافیان است.
انواع اختلالات نافذ رشد چیست؟
چندین اختلال در زیر گروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد. در اختلالات نافذ رشد آسیب شدید در چندین حوزه رشدی وجود دارد. افرادی كه در طبقه بندی اختلالات نافذ رشد قرار می گیرند در برقراری ارتباط اجتماعی دچار مشكل هستند ولی شدت آن متفاوت است.
نكات عمده ای كه تفاوت میان اختلالات را بیان می كنند عبارت اند از :
اختلال اوتیستیك : ارتباط ، تعامل اجتماعی و بازی تخیلی به طور مشخص آسیب دیده است. علائق ، فعالیت ها و رفتارهای تكراری دیده می شود . اختلال در سه سال اول زندگی شروع می شود.
اختلال آسپرگر : با آسیب در تعاملات اجتماعی و وجود فعالیت ها و علائق محدود مشخص می گردد . علائم بالینی كلی كه نشان دهنده تأخیر در زبان باشد وجود ندارد یعنی در حقیقت مبتلایان مشكلات تكلمی كمتری دارند. هوش طبیعی و یا بالاتر از طبیعی است.
اختلال رت : اختلال پیش رونده ای است كه فقط در دختران دیده می شود. ابتدا مراحل رشد طبیعی است ولی بعد مهارت های به دست آمده قبلی و استفاده هدف دار از دست ها را از دست می دهند و به جای آن حركات تكرار شونده دست ایجاد می شود كه بین سنین ۱-۴ سالگی شروع می شود.
اختلال فرو پاشنده دوران كودكی : رشد حداقل در دو سال اول زندگی طبیعی است . از دست دادن جدی مهارت هایی كه قبلاً داشته است مشاهده می شود.
اختلال نافذ رشد غیر اختصاصی : به تنهایی علائم مشخص هیچیك از اختلالات بالا را ندارد و نمی توان آنرا جزو یكی از طبقه بندی های فوق الذكر جای داد.
علت اوتیسم چیست؟
اوتیسم یك ناتوانی طولانی مدت است كه منجر به اختلال عملكرد عصبی – روانی در فرد می شود. گر چه به نظر می رسد كه اوتیسم عارضه نادری است اما اطلاعات اخیر گویای آن است كه شیوع اوتیسم حتی تا ۲۰ مورد در هر ۱۰۰۰۰ تولد زنده می رسد. اوتیسم در پسران ۳ - ۴ برابر بیشتر از دختران دیده می شود. اگر چه علت اصلی آن كاملاً شناخته شده نیست، اما در سال های اخیر تحقیقات و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است. تحقیقات تأكید زیادی بر منشاء زیست شناختی و عصب شناختی در مغز دارد . در بسیاری از خانواده ها سابقه اوتیسم و یا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است كه ریشه ژنتیك را مطرح می كند اگر چه تا به حال ژن خاصی كه مربوط به اوتیسم باشد شناخته نشده است . پژوهشگران در مورد نقش ژنتیك در علت شناسی اوتیسم اختلاف نظر دارند و عده ای از آنها تركیب چندین ژن را به عنوان علت اختلال مطرح می كنند . چندین نظریه درباره اوتیسم مطرح شده كه هیچیك به طور دقیق اثبات نشده است. اوتیسم یك بیماری روانی نیست ؛ كودكان مبتلا به اوتیسم كودكان سركشی نیستند كه خود رفتارهایشان را انتخاب كرده باشند. اوتیسم به دلیل داشتن والدین بد ایجاد نمی گردد، به علاوه هیچ عامل روان شناختی خاصی در خصوص تأخیر رشد كودك شناخته نشده است.
علائم اوتیسم چیست ؟
افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً حداقل نصف علائمی را كه در زیر عنوان شده است نشان می دهند . این نشانه ها از خفیف تا شدید متغیر هستند . در موقعیت های كاملاً متفاوت، رفتارهایی كه با سن كودك تطابق ندارد مشاهده می گردد.
· اصرار به یكسانی داشته و در مقابل تغییر مقاوم هستند.
· مشكلات شدید تكلمی دارند.
· در بیان نیازها مشكل دارند و از اشارات و حركات به جای كلمات استفاده می كنند.
· اغلب از ضمایر استفاده معكوس می كنند ، به جای استفاده از " من" از " تو" استفاده می كنند .
· كلمات و یا جملات دیگران را تكرار می كنند.
· خنده و گریه بی دلیل دارند و یا بدون علت مشخص نگران و مضطرب می شوند.
· قشقرق به پا می كنند و به دلایلی كه برای دیگران آشكار نیست شدیداً پریشان می شوند.
· قادر نیستند با دیگران رابطه برقرار كنند.
· دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را در بغل گیرند.
· تماس چشمی ندارند یا تماس چشمی آنها اندك است.
· به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند.
· با اسباب بازی، درست بازی نمی كنند.
· چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند.
· احساس درد كمتر یا بیشتر از حد دارند.
· از خطرات نمی ترسند.
· پر تحرك یا كم تحرك هستند.
· به صحبت ها و یا صداها پاسخ نمی دهند به طوری كه به نظر می آید ناشنوا هستند اگر چه حس شنوایی سالم است.
· ۷۰ % كودكان مبتلا به اوتیسم، ناتوانی هوشی دارند.
باورهای غلط درباره اوتیسم:
-۱ كودكان مبتلا به اوتیسم هرگز ارتباط چشمی برقرار نمی كنند.
-۲ كودكان اوتیستیك نبوغ دارند.
-۳ كودكان مبتلا به اوتیسم صحبت نمی كنند.
-۴ كودكان اوتیستیك قادر به نشان دادن محبت خود نیستند.
باورهای دیگر :
-۱ منظور از پیشرفت این كودكان یعنی این كه كاملاً شفا یابند.
-۲ كودكان مبتلا به اوتیسم نمی توانند به دیگران لبخند بزنند.
-۳ كودكان اوتیستیك تماس بدنی محبت آمیز برقرار نمی كنند.
ما می دانیم كه این كودكان تحریكات حسی را به گونه ای متفاوت درك می كنند كه موجب اشكال در ابراز محبت و برقراری ارتباط عاطفی در آنها می گردد. اما به هر حال این كودكان می توانند محبت كنند. در صورتی كه این كودكان را باور كنیم قادر به داد و ستد عاطفی با آنها هستیم.
سخنی با والدین گرامی
مهم ترین اصل در بهداشت روانی خانواده ، پذیرش استعدادها ، تفاوت های فردی و در نهایت معلولیت فرزند است. با توكل به خداوند بزرگ با در نظر گرفتن توانایی های فرزند خود و با دلگرمی هر چه بیشتر در كنار آموزگاران با همراهی همه افراد خانواده ، نقایص كودك خود از قبیل مشكلات حسی ، جسمی ، حركتی و ذهنی را بشناسیم و با قرار گرفتن كودك در جایگاه مناسب موافقت نماییم تا شاهد پیشرفت هرچه بیشتر او باشیم.
اختلال بینایی
اختلال بینایی همان كاهش توانایی دیدن است. اصطلاح های نیمه بینا ، كم بینا ، نابینا برای توصیف میزان اختلال های بینایی به كار می روند.
نیمه بینا : كاملاً مشخص است.
كم بینا : اشخاصی كه حتی با اصلاح چشم با وسایل كمكی نیز با مشكل مواجه هستند. نابینایان می توانند از باقی مانده بینایی خود استفاده نمایند. فقط ۲۰% آنان نابینای مطلق هستند .
نابینای آموزشی : فردی است كه قادر به استفاده از بینایی نیست و بر حواسی مانند شنوایی و لامسه تكیه می كند و باید از آموزش خاص هماهنگ با استفاده از حواس دیگر برای یادگیری استفاده كند.
اختلال شنوایی
به فردی ناشنوا اطلاق می شود كه حس شنوایی او برای هدف های معمولی زندگی مفید و قابل استفاده نباشد.
اختلال شنوایی به :
* خفیف (۴۰-۲۵ دسی بل )
* متوسط ( ۵۵-۴۱ دسی بل )
* نیمه شدید (۷۰-۵۶ دسی بل )
* شدید (۹۰-۷۱ دسی بل )
* عمیق (۹۱ دسی بل )
تقسیم بندی شده است.
روش های آموزش در این اختلال :
* گفتار خوانی یا همان لب خوانی
* ارتباط شفاهی با استفاده از باقیمانده شنوایی و بصری
* و ارتباط كلامی می باشد.
همه افراد دچار آسیب شنوایی باید حتماً از سمعك استفاده كامل نمایند.
صرع
فردی به صرع دچار می شود كه در برخی از سلول های مغزی او ، مقدار انرژی الكتریكی به صورتی غیر طبیعی تخلیه می شود. در چنین حالتی انرژی تخلیه شده به سلول های مجاور گسترش می یابد؛ در نتیجه حالاتی نظیر بیهوشی ، حركات غیر ارادی یا پدیده های حسی غیر طبیعی به فرد دست می دهد.
كودكان بیش فعال ، پرتحرك
كودك بیش فعال ، كودكی با فعالیت زیاد و اختلال توجه است . او دچار رفتار و كردار ناگهانی ، حواس پرتی ، اختلال یادگیری ، عدم تمركز حواس فكری ، بیقراری شدید حركتی و تحریك پذیری شدید ، عدم ثبات هیجانی ،كم خوابی، منفی گرایی شدید، تخریب رفتار ضد اجتماعی و تغییرات خلقی فراوان می باشد و مانع سكوت و تمركز در كلاس می شود. در حالت های شدیدتر ، كودك دچار اختلال رفتاری پیشرفته می باشد كه باید به روان پزشك مراجعه شود و كودك پس از مصرف دارو از آموزش بهره گیرد.
فلج مغزی
فلج مغزی عارضه ای است كه در اثر آسیب بخش كوچكی از مغز به وجود می آید كه این بخش وظیفه كنترل حركات را بر عهده دارد و در نتیجه ی آسیب ، اختلال هایی در كنترل ماهیچه های بدن پدید می آید.

منبع : تبیان