شکلات مهم‌تر است یا بسته‌بندی آن؟

در فیلم معروف چارلی و کارخانه شکلات سازی، چارلی جمله‌ای معروف به زبان می آورد به این مضمون که شکلات هیچ وقت مجبور به داشتن معنی خاصی در خود نیست و به همین دلیل شکلات فقط شکلات است. حال اگر بخواهیم مفهوم خاصی را به این محصولات اضافه کنیم، باید چه کنیم؟ بهترین راه برای نیل به این مقصود، استفاده صحیح و اصولی از بسته‌بندی است.
برخی شرکت‌ها همچون impact confections , captain muddy&#۰۳۹;s tasty treat, sweet candy company ، با استفاده از قابلیت استفاده مجدد از محتویات بسته‌بندی پس از باز شدن، ارزش افزوده مطلوبی به محصول بسته‌بندی شده بخشیدند. از دیگر بزرگانی که به اهمیت این امر پی برده و دوست دارند با دیگر هم قطارانشان تفاوت داشته باشند، می توان به sherwood, cap candy, martoon Inc, loco brands اشاره کرد. می توان شرکت‌هایی را که رو به استفاده از بسته‌بندی‌هایی با قابلیت استفاده مجدد آورده‌اند را، شرکت هایی به روز و باهوش دانست چرا که آنها به خوبی از نگرانی‌های زیست محیطی موجود و موج نگرانی مردم درجای جای کره خاکی درباره سیاره‌ای که بر روی آن زندگی می کنند، به خوبی اطلاع یافته‌اند. از طرفی شکلات تا به امروز، یک خوردنی لوکس و در بعضی موارد گران قیمت محسوب می شود. برای برخی مشتریان خریداری یک جعبه زیبای شکلات که پس از اتمام شکلات دیگر به هیچ دردی نمی خورد، کمی غیر اقتصادی به نظر می رسد، از این جهت، ایده استفاده از ظروفی که غیر از ظرف شکلات بودن به کارهای دیگر نیز بیایند، ایده‌ای هوشمندانه به نظر می رسد. عمر شکلات پس از خریداری بسیار کوتاه است و در مواردی همانند مهمانی‌ها، حتی به یک ساعت نیز نمی کشد.
این امر موجب می شود بسته‌بندی و نام شکلات که خود نوعی تبلیغ نیز به شمار می آیند در دید مصرف کننده نباشد، شرکت sweet candy با آگاهی از این موضوع، بسته‌های تافی خود را با نام اوقات خوش تابستان در ساحل و با گنجاندن یک بیلچه کوچک برای بازی با شن، یک فریزبی و یک عدد توپ ضد پنچری به بازار عرضه نموده و به این ترتیب نام خود را تا حداکثر زمان ممکن در چشم خریدار نگهداشته است. شرکت Buggin&#۰۳۹; Glow نیز از نوع خاصی از ظروف برای محصولات شکلاتی خود استفاده می کند که به دلیل طراحی خاص آن، از آن می توان برای گرفتن حشرات استفاده کرد. شرکت Sherwood محصول جدید خود را با یک ترقه همراه ساخته است. محصول cap candy یک آب نبات چوبی است که یک نخ در کنار آن آویزان است، وقتی نخ را می کشید، ترقه تعبیه شده در زیر آب نبات می ترکد و به این ترتیب،‌ نوعی شیطنت بی ضرر را برای بچه‌ها فراهم می سازد. شاید با چنین محصولات با مزه‌ای، مادران روی خوش بیشتری به بچه‌ها در خرید تنقلات نشان دهند.
Sherwood با این ابداع خود اثبات کرده که می توان محصولاتی که معمولا در آرامش مصرف می شوند را با کمی تحرک همراه کرد و آنها را از حالت سکون در آورد. البته نوع ترقه استفاده شده در این محصول با انواع معمولی تفاوت دارد. cap candy به یک زیپ مجهز است که به دور بسته کشیده شده است و محصول بر روی آن راه می رود. از همین زیپ برای جلو و عقب بردن آب نبات در دهان استفاده می شود و در هنگام استفاده می توان با یک فشار به دکمه تعبیه شده، ترقه کوچک را ترکاند و در دهان حس قلقلک ایجاد کرد. معمولا وقتی افراد شروع به خوردن آب نبات‌های چوبی می کنند، مجبورند تا انتهای آن را در یک وعده بخورند و آن را تمام کنند چرا که نگهداری آب نبات پس از باز کردن آن، کار سختی است. اینجا نیز بسته‌بندی و خلاقیت‌های طراحان به کمک این صنعت آمده و نوعی استیک زیپ‌دار را طراحی نموده است. Sherwood اقدام به عرضه آب نبات‌های Lollipop در این نوع بسته‌بندی کرده است که می توان به میزان دلخواه از محصول استفاده و برای مصارف بعدی، زیپ بسته را بست تا با هوا ترکیب نشده و طعمش از بین نرود. پس از اتمام آب نبات نیز می توان بسته‌های آن را جمع کرد و به صورت یک کلکسیون نگهداری نمود. Sherwood نام این محصول را zipper انتخاب کرده و به دلیل استقبال مشتریان، انواع فصلی آن را نیز به بازار عرضه نموده است. به عنوان نمونه برای عید پاک، محصول zipper Easter Egg pop را روانه بازار نمود که شکلات تخم مرغی شکل درون بسته، به ترقه معروف Sherwood مجهز بود. این ابداع از طرفی مشکل عرضه آب نبات در ماشین‌های فروش خودکار را نیز بر طرف نموده‌اند و از این پس می توانید انواع آب‌ نبات‌های zipper را از این ماشین‌ها خریداری کنید.
دو شرکت Joco وmint اقدام به تولید دو محصول جدید نموده‌اند که در طراحی بسته‌بندی شان دو روش مختلف را در پیش گرفته اند. Mint روی به استفاده از فن آوری برتر و جلوه های نو و خلاقانه آورده تا بدین ترتیب نظر مشتریان خود را جلب کند در حالی که Joco روی به استفاده از طراحی کلاسیک و البته با سلیقه آورده است. Mint از نوعی فن آوری در طراحی بسته‌بندی‌های خود استفاده کرده که گویی آن را برای فیلم‌های جیمزباند تولید کرده است. همان طور که می دانید مشخصه اصلی لوازمی که جیمز باند در فیلم‌هایش از آنها استفاده می کند، فن آوری محض است. باید اقرار کرد که در طراحی Mint سعی شده از الگوهای طراحی لوازم آرایشی پیروی شود و به همین دلیل از پلاستیک مرغوب و بسیار با کیفیتی برای سطح بدنه آن استفاده شده است. درب محصول نیز با فشار یک دکمه از بالا به صورت خودکار به طور کامل باز می شود. صاحبان شرکت قصد داشتند محصولی را روانه بازار نمایند که توجه خانم‌ها و آقایان را به یک اندازه به خود جلب کند و از این طریق مشتریان بیشتری نیز جذب محصول شوند. شاید انتخاب نوع درب را باید برای جلب توجه خانم‌ها و انتخاب ظاهر شیک و باوقار را برای جلب توجه آقایان دانست. اما Joco راه دیگری را پیش گرفته است. محصول Jo-citrus همان طور که از نامش پیداست،‌ محصولی با طعم مرکبات است،‌ به ویژه پرتقال به همراه مقداری ویتامین با رنگ بسته‌بندی آن پلاینیوم است و در داخل درب آن یک آیینه تعبیه شده است. اما محصول Jo-mint که با طعم نعناع است، در یک بسته‌بندی‌ مشکی رنگ با یک بخش مخملی بر روی درب عرضه می شوند. با توجه به قیمت ۵/۳ دلاری این محصولات، بازار هدف دو شهر لوس آنجلس و لاس وگاس می باشد.
با توجه به نوآوری‌های جالبی که در زمینه تولید و عرضه آب نبات‌های نعناعی انجام شده، بسته‌بندی بسیار بیشتر از خود محصول پیشرفت داشته و این طور به نظر می رسد که آینده صنعت شکلات و آب نبات در بسته‌بندی‌ آنها خلاصه شود. البته شرکت‌های بزرگ‌تر به نوعی مجبور به کار بیشتر در این زمینه هستند چرا که اصل محصول را کشورهای مختلف با قیمت پایین‌تر به راحتی تولید می کنند و هیچ رقابتی در زمینه قیمت وجود ندارد، پس آنها مجبورند کارهایی را انجام دهند که شرکت‌های کوچک‌تر از انجامشان عاجزند. شاید بتوان این تعبیر را داشت که بسته‌بندی خود فرصتی است مناسب برای شرکت‌هایی که مایل به ایجاد وجه تمایز در محصولات خود هستند و البته وقتی به درستی انجام پذیرد، خود می تواند نوع و سلیقه خرید مشتریان را نیز به راحتی تغییر دهد.
همه به خوبی از این حقیقت که چشم مشتری خریدار واقعی است کاملا آگاهی داریم پس باید بسته‌بندی و گرافیک به کار رفته بر روی آن را به گونه‌ای طراحی نمود که ارزش واقعی محصول به خوبی به چشمان مشتری شناسانده شود. پس از آن می توان به گسترش تعداد مشتریان از طرق دیگر امیدوار بود.

منبع : ماهنامه فناوری و توسعه صنعت بسته بندی