آشنائی با بیمه‌های حوادث و اتومبیل

بیشتر مردم فشارهای مالی ناشی از وقوع پیشامدهای ناگوار را تجربه کرده‌اند. برخی فعالیت‌های مالی و بیمه‌ای شامل برنامه‌های جمع‌آوری و متحد کردن پس‌اندازها و کمک به مدیریت ریسک افراد، تلاش‌هائی هستند که به منظور کاهش این فشارها و کمک به امنیت و ثبات اقتصادی مردم و حتی توسعه و بهبود وضعیت آنها انجام شده است. بدون شک، پیامدهای ناشی از تأمین مالی درمان بیماری‌ها، مرگ و میر سرپرست خانواده و خسارات به اموال و ... نیاز به سطح وسیعی از حمایت‌ها دارد زیرا خانوار درگیر شده با این مشکلات به سرعت به روطه فقر و تنگدستی سقوط خواهد کرد. در این میان بیمه‌گران در سرتاسر دنیا فعالیت‌های بسیاری را به منظور رفع بحران‌های اقتصادی افراد و کاهش آسیب‌پذیری آنان انجام داده‌اند.
انواع بیمه‌های موجود مرتبط با خانواده‌ را می‌توان در قالب بیمه‌نامه‌های صادره در رشته بیمه‌های اشخاص در نظر گرفت که ساده‌ترین تعریف آن عبارتست از:
بیمه اشخاص رشته‌ای از انواع بیمه است که موضوع آن تأمین بیمه‌گزار در مقابل نگرانی‌های مربوط به معیشت او در دوران کهولت یا معیشت خانواده پس از فوت و نیز تأمین هزینه‌ درمان خانواده و خود او است. انواع بیمه‌های اشخاص عبارتند از:
ـ بیمه‌های عمر
ـ بیمه‌های حوادث
ـ بیمه‌های درمانی
▪ بیمه حوادث
بیمه حوادث می‌تواند بیمه تبعی بیمه‌های عمر و تشکیل سرمایه و عمر ساده زمانی باشد، و بیمه‌گر متعهد می‌شود به‌ازاء دریافت حق بیمه مقرر، خطرات ناشی از حوادثی که در مدت اعتبار بیمه‌نامه برای بیمه شده اتفاق می‌افتد را تحت پوشش قرار داده و حسب مورد، سرمایه تعهد شده را به بیمه شده با استفاده کننده از سرمایه بیمه که وی تعیین نموده است، پرداخت نماید.
مهمترین عامل در صدور بیمه‌نامه حوادث، شغل اصلی و مشاغل جنبی و فرعی بیمه شده جهت اکتساب نرخ بیمه است. با توجه به تنوع مشاغل، شرکت‌های بیمه مشاغل مختلف را در طبقات متعددی تقسیم‌بندی می‌نمایند و بدین ترتیب طبقات مختلف شغلی از مشاغل بی‌خطر و کم‌خطر شروع و به مشاغل پر خطر منتهی می‌شود.
بیمه‌نامه حوادث شخصی از نظر شناسائی شخص بیمه شده به دو نوع با نام و بی‌نام تقسیم می‌شود بیمه‌نامه حادثه شخصی با نام در واقع بیمه‌نامه‌ای است که جهت فرد معین و شخصی که مشخصات او در بیمه‌نامه قید گردد، تنظیم می‌شود. ولی در بیمه‌نامه‌ بی‌نام مانند بیمه‌نامه سرنشین، که هر فردی که سرنشین وسیله نقلیه (اتومبیل، قطار، هواپیما و ...) باشد و مادامی که سرنشین آن وسیله نقلیه به‌خصوص است، بیمه شده تلقی می‌گردد. بیمه‌نامه شخصی بی‌نام در بیشتر موارد به‌صورت گروهی صادر می‌گردد. مانند بیمه حادثه سرنشین اتوبوس‌ها، بیمه حادثه جهت بازدیدکنندگان شهربازی و ...
▪ بیمه حوادث انفرادی
در این نوع بیمه شخص می‌تواند خود را در قبال حوادث ۲۴ ساعته شغلی و غیرشغلی یا خطرات شخصی برای مدت یکسال بیمه نماید. حق بیمه در این بیمه‌نامه براساس شغل افراد تعیین می‌گردد و به این منظور گروه‌های شغلی کم‌ خطر و پر خطر تعریف و تعیین شده‌اند.
▪ بیمه حوادث گروهی
بیمه حوادث گروهی برای تعداد بیش از ده نفر صادر شده و شرایط آن با توجه به نیاز بیمه‌گزار تنظیم می‌گردد که اهم آنان عبارتند از:
بیمه حوادث ۲۴ ساعته، بیمه حوادث ناشی از کار و حرفه، بیمه حوادث ایام مأموریت، بیمه حوادث ورزشی، بیمه حوادث توریستی و مسافرتی، بیمه حوادث تحصیلی، بیمه حوادث خانواده. در این بیمه‌نامه کلیه افراد خانواده در مقابل حوادث در تمام ساعات شبانه‌روز داخل و خارج از کشور بیمه می‌شوند. خطرات تأمین شده در بیمه حوادث عبارتند از:
فوت در اثر حادثه، نقص عضو و از کار افتادگی دائم و کامل در اثر حادثه، نقص عضو و از کار افتادگی دائم و جزئی در اثر حادثه، هزینه‌های پزشکی ناشی از حادثه.
غرامت روزانه به علت از کار افتادگی موقت در اثر حادثه که خود شامل دو نوع غرامت است:
ـ غرامت روزانه عمومی: عبارت است از مبلغی که در ایام از کار افتادگی موقت بیمه‌ شده به علت تحقق خطر موضوع بیمه و بستری در منزل یا بیمارستان به وی پرداخت می‌شود و از ششمین روز حادثه شروع و حداکثر به مدت ۱۸۰ روز ادامه خواهد یافت.
ـ غرامت روزانه بیمارستانی: عبارت است از مبلغی که در ایام بستری شدن بیمه شده در بیمارستان به علت از کار افتادگی موقت ناشی از تحقق خطر موضوع بیمه به وی پرداخت می‌گردد. غرامت روزانه بیمارستانی از چهارمین روز حادثه شروع و حداکثر به مدت ۹۰ روز ادامه خواهد داشت.
▪ بیمه‌های اتومبیل
بیمه اتومبیل به‌عنوان عمومی‌ترین و فراگیرترین نوع بیمه شناخته شده است و نمایشگاه عرضه خدمات بیمه‌ای محسوب می‌شود زیرا که در سه نوع از رشته‌های بیمه‌ای دیده می‌شود: بیمه بدنه (از نوع بیمه اموال)، بیمه حوادث سرنشین (از نوع بیمه اشخاص) و بیمه شخص ثالث (از نوع بیمه مسئولیت).
ـ بیمه شخص ثالث: در این نوع بیمه‌نامه خسارت‌هائی که از سوی رانندگان اتومبیل به افراد ثالث و اموال آنان وارد آمده، تحت پوشش قرار می‌گیرد. بنابراین اگر در اثر حوادث رانندگی مشمول بیمه خسارت مالی یا غرامت جانی (شامل هزینه‌های پزشکی و غرامت نقص عضو و فوت) به اشخاص ثالث، وارد آید بیمه‌گر متعهد جبران خسارت خواهد بود.
ـ بیمه حوادث سرنشین: از آن‌جا که طبق بند الف و ج ماده ۲ قانون بیمه شخص ثالث افرادی مانند بیمه‌گزار، مالک، یا راننده وسیله نقلیه مسئول حادثه و همسر، پدر و مادر، اولاد و اجداد تحت تکفل بیمه‌گزار یا راننده (وسیله مقصر حادثه) در صورتی‌که سرنشین وسیله نقلیه مذکور باشند، شخص ثالث محسوب نمی‌گردند، بنابراین خسارتی از محل بیمه‌نامه شخص ثالث به افراد مذکور تعلق نمی‌گیرد. در این‌گونه موارد غرامت جانی و بدنی وارده به این اشخاص از محل تعهدات سرنشین قابل جبران است که شامل فوت و نقص عضو و هزینه‌های پزشکی می‌گردد.
ـ بیمه بدنه: در بیمه‌نامه اتومبیل خساراتی مانند آتش‌سوزی، سرقت کلی یا خسارت وارده دراثر برخورد دو اتومبیل، برخورد اتومبیل با یک جسم ثابت یا متغیر، برخورد اشیاء با اتومبیل، واژگون شدن اتومبیل و سقوط آن جزء خطرات اصلی بوده و تحت پوشش است خطرات دیگر مانند سرقت در جای قطعات و لوازم وسیله نقلیه، هزینه ایاب و ذهاب در مدت تعمیرات، بلایای طبیعی (سیل، زلزله و آتشفشان)، شکستن شیشه و پاشیدن مواد اسیدی و ... نیز می‌تواند به‌عنوان خطرات تبعی و تکمیلی تحت پوشش قرار گیرد.

جمیله روح‌زنده‌شبستری

منبع : ماهنامه اقتصاد خانواده