هاوانا - HAVANA

سال تولید : ۱۹۹۰
کشور تولیدکننده : امریکا
محصول : سیدنی پولاک و ریچارد رات
کارگردان : پولاک
فیلمنامه‌نویس : جودیت راسکو و دیوید ری‌فیل، بر مبنای داستانی نوشتهٔ راسکو
فیلمبردار : اوئن رویزمن
آهنگساز(موسیقی متن) : دیوید گروسین
هنرپیشگان : رابرت ردفورد، لنا اولین، رائول جولیا، آلن آرکین، توماس میلیان، دانیل دیویس و تونی پلانا
نوع فیلم : رنگی، ۱۴۰ دقیقه


ـ آخرین روزهای ماه دسامبر سال ۱۹۵۸ در هاوانا، و آخرین ساعات پیش از پیروزی انقلاب کوبا بر رژیم باتیسنا. زنی به نام ̎بابی دوران̎ (اولین) از یک قمارباز ماجراجوی امریکائی به نام ̎جک وایل̎ (ردفورد) می‌خواهد در قبال هشتصد دلار، یک عدد رادیو را به داخل خاک کوبا و هاوانا وارد کند، رادیوئی که برای انقلاب کوبا حیاتی است. پس از وارد کردن رادیو، و در سر قرار، زن توضیح می‌دهد که جزو انقلابیون کوبا و هوادار آنان است. ̎جک̎ از مدیر کازینوی بزرگ شهر، ̎جو̎ (آرکین) می‌خواهد که برایش قمارهای کلان ترتیب بدهد. یک شب که ̎جک̎ برای تفریح رفته است، ̎بابی̎ را با همسرش ̎دکتر آرتورو دوران̎ (جولیا) می‌بیند. ̎دکتر̎ توضیح می‌دهد که گرچه از خانواده‌ای ثروتمند و مرفه است اما قلباً جزو انقلابیون کوبا و چپی است. او از ̎جک̎ می‌خواهد که به آنان کمک کند اما ̎جک̎ توضیح می‌دهد که به انقلاب و سیاست اعتقادی ندارد و زندگی برایش قماری بیش نیست. شب هنگام به خانهٔ یک گروه از انقلابیون می‌ریزند و ̎دکتر̎ و ̎بابی̎ را دستگیر می‌کنند. صبح خبر مرگ ̎دکتر̎ در مطبوعات منتشر می‌شود و توجه ̎جک̎ را جلب می‌کند. در زندان نیز ̎بابی̎ را شکنجه می‌دهند در حالی که او لو دهنده و جاسوس گروه انقلابیون را می‌شناسد. شب، سر میز یک قمار کلان، ̎جک̎ که با رئیس یکی از دوایر سازمان امنیت همبازی است، او را وادار می‌کند تا با قبول مقدار زیادی پول، ̎بابی̎ را آزاد کند و قول می‌دهد زن را ظرف چهل و هشت ساعت از کوبا خارج کند. ̎بابی̎ آزاد می‌شود اما با گذاشتن یک یادداشت فرار می‌کند. پلیس‌ها از ̎جک̎ بازجوئی می‌کنند. ̎جک̎ که شایعات مربوط به جنگ نیروهای دولتی با انقلابیون را در منطقه‌ای خارج از هاوانا شنیده، به راه می‌افتد و سرانجام ̎بابی̎ را در خانهٔ ییلاقی ̎دکتر̎ پیدا می‌کند. او سعی می‌کند به زن بقولاند که بهتر است با او بیاید. در آپارتمان ̎جک̎، در حالی که او در پی یافتن قایقی برای خارج کردن ̎بابی̎ است، ̎بابی̎ از گذشته‌اش می‌گوید که سوئدی است و در کالیفرنیا بوده و سپس از طریق مکزیک به کوبا آمده و به ̎دکتر̎ پیوسته که به رغم پولداری از طرفداران ̎کاسترو̎ است. ̎جک̎ از طریق یکی از مشتریان همیشگی کازینو می‌فهمد که دکتر زنده است. ̎جک̎ در قابل پرداخت پول هنگفتی از رئیس ادارهٔ امنیت آزادی او را می‌خواهد. ̎دکتر̎̎ از ̎جک̎ به شدت عصبانی است چرا که او را مسئول لو دادن خود و ارتباط با ̎بابی̎ می‌داند. ̎جک̎ باز می‌گردد. کارها را مرتب می‌کند تا ̎بابی̎ و ̎دکتر̎ سوار قایق شوند و خود به یک جلسهٔ قمار کلان در کازینو برسد. در نخستین لحظات سال ۱۹۵۹ ̎کاسترو̎ پیروز می‌شود. ̎جک̎ و ̎جو̎ نابودی کازینو را نظاره می‌کنند. دو روز بعد ̎جک̎ در گمرک مشغول رفتن است که ̎بابی̎ برای خداحافظی می‌آید و ̎جک̎ به او قول می‌دهد که تا ابد در میامی منتظرش بماند. چهار سال بعد، در کی‌وست، ̎جک̎ گه گاه به ساحل می‌آید و در حالی که در افق به سوی کوبا نظاره می‌کند، هنوز امیدوار است که روزی ̎بابی̎ سر برسد.
ـ نخستین فیلم از بازسازی‌های پولاک از فیلم‌های قدیمی و کلاسیک سینمای امریکا، بر مبنای فیلمنامهٔ راسکو، نوشته شده به سال‌های دههٔ ۱۹۷۰ بر مبنای قصهٔ فیلم کازابلانکا (مایکل کورتیز، ۱۹۴۲) با کمابیش همان شخصیت‌ها و همان عشق ممنوع و نافرجام و همان موقعیت بزنگاه تاریخی ـ بازنویسی ری فیل (و بیشتر شبیه کردنش به کازابلانکا) از آن، یک ترکیب استاندارد، همیشگی و بسیار موردپسند پولاک، یک قصه و درون مایهٔ نمونه‌ای و همیشگی برای او با یک ساختار درام عاشقانهٔ بسیار نمونه‌ای و مورد پسند ساخته است. پولاک در این بازسازی کازابلانکا، همهٔ عوامل و لوازم اصلی را دارد. کوشش پرحجم و بی‌وقفهٔ او در تمام طول فیلم برای درآوردن فضای جغرافیائی و درونی و حسی فیلم بسیار موفق می‌نماید.. کوبای او استثنائی است. نگاه کنید به صحنه‌های متعددی که پولاک وقت می‌کشد تا فضای این کوبای گراهام گرین‌ی را بسازد، فصل‌هائی که حتی به رغم وقوع حوادث یا زمینه‌هائی برای حوادث بعدی، تنها به هدف ساختن فضا آمده‌‌اند.