تار

شكل ظاهری- قسمت كاسه (شكم) خود به دو قسمت بزرگ و كوچك تقسیم شده كه قسمت كوچك تر را «نقاره» می گویند.
روی كاسه و نقاره تار پوست كشیده شده و خرك تار بر پوست كاسه تكیه كرده است.
قسمت نقاره در انتهای بالائی به دسته (گردن) متصل شده است.
دسته تار بلند (۴۵ تا ۵۰ سانتیمتر) است و بر كناره های سطح جلوئی آن دو روكش استخوانی چسبانده اند. دور دسته دستان ها (پرده هائی عمود بر طول آن با فواصل معین) بسته شده، قطر هر دستان در اصوات اصلی دستگاههای موسیقی ایرانی، كمی بیشتر از اصوات گذرا و كم اهمیت تر این موسیقی است. تعداد دستان ها امروزه ۲۸ است.
جعبه گوشی (سر) درانتهای بالائی دسته قرار گرفته و از هر طرف سه گوشی بر سطوح جانبی جعبه كار گذاشته شده است.
تعداد سیمهای تار ۶ است كه از انتهای تحتانی كاسه شروع شده، از روی خرك عبور می كند و در تمام طول دسته كشیده شده تا بالاخره به جعله گوشی ها داخل و در آنجا به دور گوشی ها پیچیده می شوند. سیمهای شش گانه عبارتند از دو سیم سفید (پائین) كه همصدا كوك می شوند، دو سیم زرد (همصدا)، یك سیم سفید نازك (به نام«زیر») و بالاخره یك سیم زرد (بم) كه دوتای آخری غالباً به فاصله اكتاو كوك می شوند. فاصله سیمهای همصوت سفید، نسبت به سیمهای زرد غالباً «چهارم» و سیمهای سفید نسبت به سیم بم معمولاً فاصله اكتاو یا هفتم را تشكیل می دهند (به این ترتیب اگر سیمهای همصدای سفید را«دو» كوك كنیم، سیمهای زرد باید غالباً «سل» و سیم بم«دو» «یا» «ر» كوك شوند).
بدیهی است كوك تار، یعنی تنظیم فواصل سیمها به یكدیگر، ممكن است در دستگاه ها و آوازهای مختلف تغییر كند. تارسازی است كه نقش تكنوازی یا همنوازی هر دو را می تواند برعهده بگیرد.
تار با مضرابی كوچك از جنس برنج به طول تقریبی سه سانتیمتر نواخته می شود، در قسمتی از نصف طول مضراب، برای آنكه در دستهای نوازنده راحت قرار گیرد. با موم پوشیده شده است.

منبع : واحد مرکزی خبر