براکلی چیست و نحوه کاشت – داشت – برداشت و مصرف آن چگونه است ؟

براكلی از خانواده كلم هاست و سرشار است از ویتامین های A و D .براكلی در فصلهای خنك بهترین و بیشترین محصول میدهد . چنانچه برای كاشت از بهترین واریته ها , استفاده گردد و مراحل كاشت و داشت و برداشت طبق دستور العمل و بدقت انجام شود , تولید محصول تداوم می یابد . قسمت خوراكی براكلی "سر" نامیده می شود .
سر اصلی در مركز و بالای گیاه روئیده می شود . وقتی سر اصلی برداشته و قطع شود , سرهای جانبی شروع به رشد كرده , ظاهر می شوند . در بیشتر مناطق آمریكا در فصلهای بهار و پائیز دو بار محصول بدست می آید .
برای بهترین شروع , نهال كاری در فصل بهار توصیه شده است , زیرا این عمل باعث مقاوم شدن و جایگیر شدن گیاه در زمین می شود . نهال كاری مقاومت گیاه را در برابر گرمای اولیه تابستان زیاد می كند . فصل زمستان مناسبترین زمان برای كاشت مستقیم بذر در زمین می باشد .
● واریته های براكلی :
۱) Crusier ( كروزر) : از كاشت تا برداشت ۵۸ روز زمان لازم دارد . كروزر , یكدست , پر محصول و مقاوم در برابر خشكی می باشد .
۲) Green Comet ( گرین کامت) : از كاشت تا برداشت ۵۵ روز , زودرس و مقاوم در برابر گرما .
۳) Green Goliath( گرین گالی آت) : كاشت تا برداشت ۶۰ روز , زمان كاشت بهار , تابستان و پائیز و مقاوم در برابر حالتهای سخت .
● زمان كاشت :
نهال كاری ( نشا) در اوایل بهار و زمانی كه نهالها جوان و قوی هستند انجام دهید . بوته هایی كه بیشتر از حد معمول در جای كاشت بذر نگهداشته می شوند بعد از انتقال به زمین اصلی بلافاصله سر تولید می كنند . برای كشت پائیزه , بذرها را در اواسط تابستان بكارید . در اواخر تابستان زمانی كه بذرها رشد كرده و تبدیل به نهال شده اند , آنها را به زمین اصلی انتقال دهید .
● فاصله و عمق كاشت :
عمق مناسب برای كاشت بذرها ۳ تا ۵/۳ سانتیمتر و برای كاشت نهال ها كمی عمیق تر از محل استقرار اولیه خود در زمین . فاصله كشت بذرها و نهالها در یك ردیف ۴۵ تا ۶۰ سانتیمتر و فاصله ردیف ها از یكدیگر ۹۰ سانتیمتر توصیه شده است .
بوته های براكلی بصورت مستقیم روئیده و طول آنها حدوداَ به یك متر می رسد . فاصله هوایی هر بوته از چهار طرف با یكدیگر ۳۰ سانتیمتر مقرر گردیده .
● داشت :
از كود استارتر برای نهالها شروع كنید و زمانی كه بوته ها به نیمه رشد رسیده اند كود سرك حاوی ازت به آنها بدهید . گیاه به رطوبت كافی احتیاج دارد , مخصوصاَ زمانی كه سرها نمایان می شوند . با توجه به نتایج آزمایش خاك , كود مورد نیاز را به گیاه بدهید . توصیه می شود كود N-P-K را به نسبت ۵۰-۵۰-۳۵ در هر نیم هكتار بصورت پاشیدن یا ۳۵-۳۵-۱۷ در هر نیم هكتار بصورت بسته در كنار هر بوته به زمین اضافه كنید . چنانچه ساقه ها قهوه ای رنگ و توخالی شدند , نشان از كمبود برون است . PH مناسب برای براكلی ۸/۵ تا ۶/۶ می باشد .
● برداشت :
قسمت خوردنی براكلی عبارتند از : غنچه های نشگفته و بهم چسبیده و سبز رنگی است كه بصورت گره های بهم فشرده شده ای بر روی ساقه قرار دارند و همچنین ساقه حاوی این غنچه ها .
در ابتدا یك سر بزرگ در وسط بوته نمایان می شود . وقتی این سر برداشته شد سرهای جانبی شروع به نمایان شدن می كنند . اندازه این سر ۱۳ تا ۱۵ سانتیمتر است . قبل از اینكه غنچه های دكمه مانند بر روی سر شروع به باز شدن و تبدیل به گل شدن بكنند آنرا قطع كنید . این همان قسمت خوراكی براكلی است . سرهای جانبی از زاویه بین شاخه و ساقه بیرون می آید . قطر یك سر رسیده حدود ۱۵ سانتیمتر است . چنانچه قصد دارید مدتی این سرها را نگهدارید , باید آنها را در دمای صفر درجه با رطوبت زیاد قرار دهید .
● مشكلات عمومی براكلی :
شته ها :مواظب تشكیل تجمع شته ها بر روی قسمت درونی برگها باشید . شته ها برنگهای سبز , سیاه, قهوه ای , قرمز , صورتی و رنگهای دیگر ظاهر می شوند . این شته ها به شكل گلابی و خیلی آهسته حركت می كنند . طول آنها ۳ تا ۴ میلی متر است و دارای یك شاخك باریك و دو كیسه در انتهای شكمشان می باشند . بعضی از آنها دارای بالهای نازك و شفاف هستند . تجمع این شته ها بر روی ساقه و یا در قسمت زیر برگها و قسمت های نرم و تازه روئیده گیاه می باشد . این شته ها مكنده می باشند و بوسیله مكیدن شیره گیاه آنرا به كلی از بین می برند .بهترین راه برای از بین بردن شته ها , شستن گیاه با فشار آب است . گاهی اوقات سمپاشی ضرورت است .
● كرم های كلم :
سه گونه كرم كلم وجود دارد : كرم های ریسنده , حلقه ای و پشت الماسی . این كرم ها به برگها و سرهای براكلی و گیاهان خانواده كلم ها صدمه می زنند . كرم ریسنده سبز مخملی است . حشره این كرمها سفید و در طول روز در بالای گیاه درپروازند . كرم های حلقه ای برنگ سبز روشن و ظریف می باشند . حشره این كرم ها قهوه ای و در طول شب فعال می باشند . پشت الماسیها سبز كم رنگ و در سر و ته دارای نقطه هائی می باشند . حشره این كرم ها برنگ سبز است و زمانی كه بالهایشان بسته است به شكل الماس در می آیند . لارو این كرم ها بوسیله خوردن كنام برگها و سرها به گیاه صدمه می زنند . كرم های كلم بسیار كوچك اند و چنانچه كنترل نشوند گیاه را بكلی از بین می برند . در اولین شبنم پائیزی این كرم ها بمرور از بین می روند . سمپاشی یكی از راههای كنترل این آفات می باشد .
▪ نكات مهم :
اندازه سر و رنگ براكلی بستگی به نوع واریته و محیط كاشت و زمان كاشت دارد . چنانچه براكلی را در زمان مناسب كشت نكنند سرها زودتر از موعد مقرر به گل می نشیند . گلهای براكلی زرد رنگ می باشند . سرهای كوچك نتیجه بموقع نشا نكردن نهالها می باشد . زمانی كه سرها بزرگ , محكم و غنچه ها كاملاَ بسته و سفت است , برداشت انجام می گیرد .
برای نگهداری براكلی , آنها را نشسته در پلاستیكهای مخصوص قرار داده و در قسمت نگهداری سبزیها در یخچال جا دهید . بیشتر از ۵ روز در یخچال نگهداری نشود , چون مزه و خواص خود را از دست می دهد . خواص و موادمغذی براكلی از تمام گیاهان دیگر خانواده كلم ها بیشتر است
براكلی حاوی ویتامین c و بتاكاروتن كه هر دو از آنتی اكسیدانها هستند می باشد . آنتی اكسیدان ها از شیوع بعضی بیماریها از جمله سرطانها و امراض قلبی جلوگیری می كنند .
یك ظرف كوچك براكلی حاوی ۲۳ كالری- ۴/۲ گرم فیبر- ۳/۲ گرم پروتئین –۳/۴ میلیگرم كربوهیدراتها – ۴۹ میلیگرم ویتامین c – ۳/۵۳ نانوگرم فولیك اسید – ۸۹ میلی گرم كلسیم و ۹/۰ میلیگرم آهن می باشد . براكلی را می توان بصورت خام و یا پخته مصرف كرد .
● سالاد شوید با لیمو
▪ ۶ قاشق غذا خوری روغن زیتون
▪ ۲ قاشق غذاخوری آبلیمو
▪ ۱ لیموی خورد كرده
▪ ربع قاشق چایخوری فلفل سیاه.
▪ ۱ قاشق چایخوری تخم شوید و یا ۳ قاشق چایخوری شوید خورد شده تازه
▪ مقداری نمك و ادویه جات مورد علاقه
مقداری براكلی تازه را شسته و پوست ساقه آنرا گرفته , خورد كنید . مقداری هویج را به اندازه براكلی ها خورد كنید .ساقه براكلی و هویج خورد شده را در یك ظرف آب جوش بریزید و یك دقیقه بجوشانید . گلهای براكلی را به آن اضاف كنید و به مدت ۲ دقیقه دیگر بجوشانید . اینها را با آب سرد بشوئید و سپس آب آنرا بگیرید . مواد آماده شده را به آنها اضافه كنید. بهم بزنید و مصرف كنید.
● براكلی سرخ كرده:
▪ ۲ قاشق غذاخوری روغن كنجد بو داده
▪ ۱فنجان گردوی خورد شده
▪ ۱ فنجان پیاز سبز و یا پیاز دلخواه خورد شده
▪ ۴ فنجان گلهای براكلی
▪ ۲ قاشق غذاخوری سوس سویا
در یك ظرف روغن را گرم كنید . سپس گردو و پیازهای خورد شده را در آن ریخته بمدت یك دقیقه بهم زده و سرخ كنید . گل براكلی را به آنها اضاف كرده بمدت ۳ تا ۴ دقیقه دیگر سرخ كنید . مقداری فلفل سرخ و سوس سویا به آنها اضاف كرده بمدت یك دقیقه دیگر سرخ كنید . سپس آنرا میل كنید.

تهیه و برگردان : امراله بهاریزاده
اقتباس از پخش ترویج دانشگاه ایلونویز – آمریكا

منبع : کشاورز تنها