نقش سرمایه گذاری در برگزاری رویدادهای ورزشی

نمایش برجسته ترین استعدادها در یکی از پربیننده ترین فعالیت های ورزشی، به چیزی بسیار بیشتر از یک زمین مسطح، یک توپ چرمی گرد و ۲ چهارچوب مستطیلی شکل نیاز دارد. تقاضا برای تماشای هر مسابقه فوتبال از سوی ده ها هزار نفر که حاضرند حتی از طریق بازار سیاه و به طور غیرقانونی بلیت هایی تا یک هزار یورو را بخرند، برگزار کنندگان را ملزم می سازد شرایط را برای حضور این ده ها هزار نفر در کنار میدان بازی فراهم سازند. هزینه برای ورزش؟ رفع این نیاز مسلماً بدون هزینه نیست و دولت، مردم و سازمان های مختلف غیر دولتی باید این هزینه را به طرق مختلف بپردازند. یکی از مدیران بازاریابی کنفدراسیون فوتبال آسیا در مورد هزینه های اصلی برگزاری جام جهانی گفت: «اکثر هزینه صرف ارتقای تأسیسات ورزشی می شود مثل نصب دستگاه ها و بلندگوهای مناسب برای پخش موسیقی. بخشی هم برای تعمیر تأسیسات استادیوم هزینه خواهد شد. جدای از آن، برگزار کننده در بخش های حمل و نقل، ارتباطات و هتل ها هم مجبور به صرف هزینه خواهد شد.» کارشناسان معتقدند در مورد جام جهانی آلمان، مجموع رقم هزینه شده به ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار می رسد اما استفان ژیمانسکی، استاد امپریال کالج لندن و از کارشناسان شناخته شده اقتصاد ورزش می گوید سرمایه گذاری در زیر ساخت های لازم برای برگزاری رویدادهای عمده ورزشی، مثل جام جهانی و المپیک، بخاطر خود این رویدادها نیست. او گفت: «اینگونه نیست که کشوری تنها به خاطر برگزاری المپیک، مثلاً ۲۰ میلیارد دلار صرف ارتقای سیستم حمل و نقل خود کند. این پول ها به هر حال توسط دولت ها تعهد شده چون شما نمی توانید یک شهر بزرگ یا یک کشور را بدون صرف هزینه بر رویزیرساخت ها مدیریت کنید. شهرهای میزبان تنها از این موقعیت ایجاد شده برای تبلیغ شهر خود در جهان استفاده می کنند.»
سرمایه گذاری غیرمولد بخش عمده سرمایه گذاری انجام شده، در تأسیسات ورزشی خواهد بود. مدافعان برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی، اینگونه سرمایه گذاری ها را مانند هرنوع سرمایه گذاری دیگر، حداقل در دراز مدت سودآور می دانند اما اقتصاددانان که بر روی چشم انداز بازده مالی اینگونه فعالیت ها مطالعه کرده اند، با این نظر موافق نیستند. استفان ژیمانسکی به عنوان مثال یادآوری می کند که اگر شما یک کارخانه بسازید، محصول تولید می کند، از آن درآمد حاصل می شود و می توان آن را یک سرمایه گذاری مولد دانست.
آقای ژیمانسکی گفت: «در دراز مدت تراز سود و زیان استادیوم زیر صفر است چون در اکثر اوقات بدون استفاده است و تنها در موارد خاصی در هفته مورد استفاده قرار می گیرد و هزینه ای هم صرف نگهداری آن می شود. در نتیجه از نظر اقتصادی استادیوم یک دارایی مولد محسوب نمی شود.»مارکوس کرشیت، استاد دانشکده مدیریت ورزش در دانشگاه بوخوم آلمان هم که در سال ۲۰۰۳ حاصل تحقیقات گسترده اش در مورد اقتصاد جام جهانی در مجامع مختلف آکادمیک منتشر شد، از بدترین موارد سرمایه گذاری در استادیوم ها، به عاقبت جام جهانی قبل اشاره کرد و گفت: «من تقریباً مطمئنم که جام جهانی کره و ژاپن در سال ،۲۰۰۲ با ضرر همراه بوده چون آنها ۲۰ استادیوم جدید ساختند که از این بین ۱۷ استادیوم را فقط می توان برای فوتبال استفاده کرد؛ در حالی که به ویژه در ژاپن، تقاضا برای فوتبال چندان از بیسبال بیشتر نیست. درحال حاضر همه در به کارگیری پتانسیل موجود و به دست آوردن سود مشکل دارند.» در چنین شرایطی چرا باید یک دولت مایل به سرمایه گذاری برای برگزاری رویدادی به بزرگی جام جهانی باشد؟ دید بدبینانه در بین اقتصاددانان این است که دولتمردان به دلیل علاقه مردم به این رویدادها حاضر به پذیرش بار اینگونه سرمایه گذاری ها می شوند چون با رأی مردم به رأس کار می رسند. اما پروفسور رابرت باده، استاد دانشگاه لیک فارست آمریکا که به خاطر تحقیقات گسترده اش در مورد آثار اقتصادی جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا شناخته می شود، معتقد است در مورد ورزش نباید عامل تأثیر بر کیفیت زندگی را از نظر دور داشت. او گفت: «اگر استادیومی بسازید که مردم آن ناحیه سالها از آن لذت ببرند، حتی اگر بازده نداشته باشد، اقتصاددانان باید این مسأله را در برآورد سود و زیان خود در نظر بگیرند. مردم ممکن است حاضر باشند برای ساخت یک استادیوم مالیات بیشتری بدهند تا روز اول هفته، در مورد مسابقه تیم مورد علاقه خود در این استادیوم، حرفی برای گفتن داشته باشند.» یکی از کارشناسان فوتبال هم در تأیید این مطلب یادآوری می کند که در حال حاضر، بوندس لیگا پرتماشاچی ترین لیگ اروپا است و در فصل گذشته برای اولین بار متوسط تعداد تماشاگر در هر مسابقه بالای ۴۰ هزار نفر بوده است. وی معتقد است ساخت استادیوم های جدید در آلمان، مثل استادیوم های شالکه «گلزن کرشن» و مونیخ و بازسازی استادیوم های قدیمی، استادیوم رفتن را به یک تفریح مناسب بدل کرده که فوتبال دیدن تنها یکی از لذت هایی است که تماشاگران می توانند ببرند.

منبع : روزنامه ابرار ورزشی