تاملی در ارتباط از راه ایمیل یا پست الکترونیکی

● خصوصیات اولیه
واکنش شما در مقابل یک نظر خیلی تند، توهین آمیز و حتی غیرمنصفانه در قسمت نظرات وبلاگ یا وی سایتان چیست؟ آن را حذف می کنید یا به وبلاگ یا ایمیل طرف جواب مودبانه می دهید یا نه شما هم تلافی می کنید نه !!! احتمالاً شما هم ایمیل‌هایی با محتوای تند و غیرمحترمانه و حتی سرشار از ناسزا دریافت کرده اید و شاید خودتان چنین ایمیل هایی را فرستاده‌اید.
تامل درباره این پدیده می تواند بیانگر نوعی بی توجهی به افرادی که با آنها از طریق ای میل ارتباط برقرار کنیم باشد؛ به این معنا که در ارتباط اینترنتی برخلاف ارتباط مستقیم و غیرمجازی نیاز به ابراز خودکار توجه و احترام به عنوان پیش شرط ارتباط وجود ندارد و احتمالاً بسیاری از افرادی که ای میل های تند و توهین آمیز برای افراد ناآشنا می فرستند، غیرممکن است در یک ارتباط با یک فرد غریبه به صورت رودررو چنین سخنانی را اظهار کنند.
● چرا ما متفاوت عمل می کنیم
تا حدی این تفاوت را می توان بر مبنای خصوصیات واضح ای میل ( پست الکترونیکی) توضیح داد:
▪ زمان پشیمان شدن کم است
ـ اول آنکه: ای میل معمولاً به طور خودانگیخته و فوری نوشته می شود و بنابراین احتمال بسیاری وجود دارد چیزهایی با عجله در یک ای میل نوشته شود که اگر زمانی را صرف تامل می کرد آنها را بیان نمی کرد.
▪ گمنام نویسی دستمان را باز می کند
ـ دوم آنکه: اینترنت ارتباطی تقریباً گمنامانه را تسهیل می کند. بنابراین ما در زندگی های مجازی مان بر روی اینترنت با احتمال بیشتری ممکن است با افرادی ارتباط برقرار کنیم که هرگز ملاقاتشان نکرده ایم و قرار هم نیست ملاقاتشان کنیم و آنها هم چیزی درباره ما نمی دانند. در چنین وضعیتی احتمال بیشتری وجود دارد که ما با این افراد به طریقی رفتار کنیم که گویی آنها سوژه های کاملاً انسانی نیستند.
در مقابل امکان ترک کاربر یا کاربران در گروه ، چت روم و هر جای دیگر به سادگی قطع ارتباط اینترنتمان باعث می شود که دنبال راه گریز نباشیم و هرکار دلمان خواست انجام دهیم حتی طرف را بشوریم و بگذاریم کنار خشک شود!!!!
▪ دستتان به ما نمی رسد
ـ سوم آنکه: ارتباط از طریق اینترنت همراه با فاصله ای جغرافیایی است که بسیاری از موانع را که برای ابراز رفتار پرخاشگرانه در دنیای واقعی و غیرمجازی وجود دارد برطرف می کند.
دست کم به خاطر فرستادن ای میلی توهین آمیز مشتی حواله صورت شما نمی شود، در حالی که در ارتباطی رودررو چنین واکنشی به ناسزاگویی بسیار محتمل است.
در قسمت دوم تفاوتها ذکر کردیم حضورمان مجازی است با یک مسیحی آمریکایی ارتباط مجازی در یک ای ام IM داریم خوب یک فحاشی جانانه و بعد ؛ از چت روم خارج می شویم به ایمیلهای ارسالی او جواب نمی دهیم دستش هم به ما نمی رسد پس در ارتباطاتمان اما و اگر نمی آوریم همین!!!
● یک نکته احترام بگذاریم :
گرچه همه این عوامل مهم هستند اما تنها بخشی از ماجرا را بیان می کنند. امری که به همان اندازه مهم است این که قواعدی که ما برای استفاده از ای میل( پست الکترونیکی) آموخته ایم بسیار سردستی تر از سایر اشکال ارتباط نوشتاری است. برای مثال بسیاری از افراد هنگام نوشتن ای میل( پست الکترونیکی) به قواعد نامه نویسی مانند ادای احترام آغازنامه، استفاده از حروف بزرگ، جملات کامل، عبارت تعارف آمیز انتهای نامه و مانند آن و حتی گاهی املای صحیح کلمات فکر نمی کنند. امتیاز این غیررسمی بودن در مرتبه اول افزایش سرعت است؛ اما این امتیاز در اغلب موارد به قیمت بی توجهی به شخصی که ای میل ( پست الکترونیکی) را می خواند تمام می شود.
▪ توضیح
این درحالی است که رواج وبلاگ نویسی و ادبیات عامیانه موسوم به ادبیات وبلاگی باعث شده که علاوه بر کوتاه نویسی ، درست نویسی هم فراموش کنیم ؛ غلط تایپی ؛ حروف جا افتاده ؛ حروف اشتباه و کلمات نیم بند از خصوصیات مشترک اکثر نظرات و ایمیلها ارسالی است به خصوص وقتی استفاده از زبان پین انگلیش یا فارسی با حروف انگلیسی فرا می رسد دیگر فاتحه ادبیات فارسی وادب ما خوانده است حتی سلام هم نمی کنیم .
البته بعضی وقتها خصوصیت گمنامی ، دور از دسترس بودن و ارتباط مجازی دست به دست هم می دهد که خیلی رک ، بی پرده و بی ملاحظه بنویسیم از کلمه صمیمی ، دوستانه و حتی عاشقانه استفاده نمی کنم ؛ برای این دومقوله تفاوت بنیادی قائلم که بی ملاحظه بودن برداشت نادرست ارتباط سالم و دوستانه و حتی عاشقانه است .
▪ تفاوت قواعد استفاده از ای میل و نامه سنتی
تفاوت قواعد استفاده از ای میل ( پست الکترونیکی) براساس این فرض هستند که در ارتباط بیش از همه محتوای پیام است که اهمیت دارد و نه برداشت ها و احساسات شخصی که پیام را دریافت می کند این نحوه ارتباط بسیار متفاوت از نوشتن نامه معمول است که در آن بسیاری قواعد سبکی سنتی، که برخی از آنها هنوز هم رایجند، دقیقاً برای برقراری ارتباطی محترمانه، گرچه کلیشه ای، با دریافت کننده نامه به کار می روند مثلاً عدم ابراز احترام در ابتدای یک نامه کاغذی در بسیاری اوقات علامتی از بی احترامی شمرده می شود.
بازهم تاکید می کنم برخی موارد کوتاه نویسی و تند نگاشتن باعث می شود که حتی سلام خشک وخالی هم نداشته باشیم ، غلط بنویسیم و خداناکرده نامفهوم و این زمانی است که ارتباطمان تا حدی رسمی و براساس شغلمان رقم بخورد.
▪ به احترام گذاشتن به دیگران توجه کنید
ادعا این نیست که افرادی که با یکدیگر ای میل ( پست الکترونیکی) مبادله می کنند برای همه احترامی قائل نیستند، مسلماً در بسیاری موارد این گونه است. اما حتمی نیست!!!
مسئله اصلی این است که ضرورتی برای نشان دادن چنین توجه و احترامی احساس نمی شود. در بسیاری از ای میل های کوتاه و سطحی که افراد روزانه برای یکدیگر می فرستند چنین توجهی دیده نمی شود؛ و در نتیجه گرایشی به بی توجهی به اینکه ای میل ها چه اثری برگیرنده دارد، هنگامی که محتوای پیام چنین توجهی را ایجاب می کند (مثلاً هنگامی که ای میلی توهین آمیز فرستاده می شود) وجود دارد.
به عبارت دیگر غیررسمی بودن و سرعت ارتباط از راه ای میل در شرایطی معین ضرورت مسلم اخلاقی رفتار با افرادی را که با آنها ارتباط برقرار می کنیم به عنوان سوژه های کامل انسانی برهم می زند.
● فیلسوفان مجازی فیلسوفان بد
آیا فیلسوفان نسبت به این گرایش ایمن هستند؟ متاسفانه خیر. برای امتحان می توانید به بعضی از ایمیل هایی که درباره منازعه فلسطین و اسرائیل رد وبدل شده است
در آرشیو (Philos-۱ http://listserv.lir.ac.uk/archives/philos-۱.html) فهرست پستی (mailing list) اصلی فیلسوفان بریتانیا مشاهده کنید. از خواندن این ای میل ها چیزی درباره خاورمیانه نخواهید آموخت اما شواهد بسیاری خواهید یافت که فیلسوفان در زندگی های مجازی شان چقدر بد رفتار می کنند. جرمی استنگروم دبیر بخش رسانه «مجله فیلسوفان» و یکی از ویراستاران کتاب «آنچه فیلسوفان به آن می اندیشند» (انتشارات Continum) است.

نویسنده : جرمی استنگروم
ترجمه : علی ملائکه
http://yazdit.mihanblog.com/More-۴۵۸.ASPX