دوشنبه, ۲۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 10 June, 2024
مجله ویستا

جنگ نامتقارن


جنگ نامتقارن
تنها به فاصله پنج روز از ناكامی رژیم صهیونیستی در تجاوز ۳۳ روزه به لبنان، بزرگترین رزمایش مشترك نیروهای سه گانه ارتش با محوریت نیروی زمینی در گستره وسیعی از خاك كشورمان به اجرا درآمد. ضربت ذوالفقار نام رزمایشی است كه با هدف نمایش قدرت و توان نظامی جمهوری اسلامی ایران، حصول اطمینان از آمادگی نهایی ارتش برای انجام عملیات زمینی، هوایی و دریایی و همچنین اطمینان از آمادگی كلیه ادوات و تجهیزات و سیستم های مخابراتی در ۱۶ استان كشور و در قالب چهار منطقه عملیاتی شمال شرق، شمال غرب، جنوب و غرب برگزار شد. رزمایش ضربت ذوالفقار كه در روز ۲۸ مرداد با انجام عملیات نیروی زمینی ارتش شروع شد و با اجرای تمرینات نیروی دریایی و رزمایش گسترده تیز پروازان نیروی هوایی ارتش ادامه پیدا كرد فرصتی را برای نیروهای ارتش به وجود آورد تا بتوانند تسلیحات و تاكتیك های جدید جنگی خود را علیه دشمن احتمالی آزمایش كنند. از همین رو در مورد علت همزمانی رزمایش ضربت ذوالفقار با جنگ اسرائیل علیه لبنان، علت به كارگیری روش های غیركلاسیك در عملیات هایی كه نیروی زمینی ارتش در این رزمایش به كار برد و همچنین آمادگی رزمی این نیرو با امیر سرتیپ دكتر محمدحسین دادرس فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت وگو كرده ایم كه متن آن در پی می آید:
* رزمایش ضربت ذوالفقار در روزهای پایانی تهاجم نظامی اسرائیل علیه حزب الله لبنان آغاز شد. آیا این رزمایش در راستای آمادگی نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران ترتیب داده شده بود یا این كه در یك اقدام ناگهانی و با هدف نمایش قدرت نظامی ایران در منطقه به اجرا درآمد؟
- ما باید به اندازه ای قوی باشیم كه كسی جرأت نكند چشم طمع به ایران اسلامی داشته باشد. برمبنای همین اصل ما در ارتش برنامه های آمادگی رزمی و تمرین هایی را نهادینه می كنیم كه این به معنی تهدید یا تهاجم نیست. اما هر حادثه ای كه در اطراف ما و با نگاه به ما اتفاق می افتد و سمت و سوی تهدید برای كشور محسوب شود را با دقت نگاه می كنیم. مثلاً همین حادثه ای كه در لبنان اتفاق افتاد. برای ما روشن است كه رژیم اشغالگر یك رژیم متجاوز است. این رژیم متجاوز حد نمی شناسد. اگر حد جغرافیایی معلوم می كند كه از نیل تا فرات جزو محدوده اسرائیل است در حقیقت نیات پنهان آنها از این شوم تر است و اعتقاد دارند قوم برتر هستند و منابع اقتصادی دنیا متعلق به آنهاست. چندین روز پیش رییس جمهور آمریكا گفته بود: ما از كشور عراق كه سرشار از نفت است بیرون نمی رویم... این یعنی تجاوز، بنابراین برای این كه در چنین وضعیتی بتوانیم و این توانایی را داشته باشیم كه در مقابل هرگونه تهدیدی بایستیم بنیه دفاعی خوبی را تشكیل دادیم و آن را روز به روز با انجام تمرینات مناسب تقویت می كنیم.
* پس رزمایش گسترده ارتش به نوعی با تحولات اخیر منطقه ارتباط داشت؟
- به عبارتی می توانم بگویم هر حركتی كه تهدید برای ما منظور شود و با ما هم رابطه برقرار كند ما هم به آن فكر می كنیم و برای مقابله با آن توانمندی های خودمان را ارزیابی می كنیم و در صورت لزوم بالا می بریم. اگر نگاه دنیای زور كه به صراحت این است متوجه ما است ما هم تهدیداتمان دقیقاً متوجه آنها خواهد بود.
* شیوه جنگ اسرائیل علیه حزب الله را بررسی كرده اید؟
- ما تلاش نیروهای رژیم اشغالگر را دقیقاً نگاه كردیم. تجهیزاتی كه آمریكایی ها در اختیار اسرائیل قرار داده بودند را شناسایی كردیم. آمدیم دیدیم ضعفهایشان چیست و چه چیزی را به عنوان قوت معرفی می كنند. متوجه شدیم توانمندیهای ما به قدری بالا است كه به این صورتی كه اسرائیل ظاهر شد نگرانی برای ما ایجاد نمی كند. البته مواردی هم بود كه برای آن در رزمایش برنامه ریزی كردیم.
* چرا ارتش در این رزمایش متفاوت از سایر رزمایش های گذشته یك نوع عملیات نظامی از نوع واكنش سریع را به نمایش گذاشت؟
- واكنش نامنظم یا نامتقارن مدتی است مطرح شده است. این واژه یك معنی خاص دارد. ببینید ما یك ارتش منظم داریم كه این ارتش منظم می تواند در تهاجم احتمالی به كشور اگر به صورت منظم باشد پاسخگویی مناسب داشته باشد. اما بعضی اوقات دشمن دورتر از دسترسی است در این صورت شما به طور منظم نمی توانید با او وارد جنگ شوید. گاهی هم از سلاح هایی استفاده می كند كه غیرمتعارف است و شما نمی توانید اخلاق را كنار بگذارید و به همان گونه وارد برخورد با او شوید. لذا باید شیوه های قاعده مند و معمول در سطح دنیا را كنار بگذارید و راههایی پیدا كنید كه با دسترسی زودتر به او، دشمن را هدف قرار دهید. این نوع جنگ را جنگ نامتقارن می گویند. ما در رزمایش ضربت ذوالفقار عملیات واكنش سریع و شیوه جنگ نامتقارن را به مرحله آزمایش رساندیم و موفق شدیم در این نوع جنگ هم به دفاع مناسب بپردازیم. دشمن هم الآن دقیقاً از همین می ترسد كه ما قواعد را پیدا كردیم و ضعفهای آنان برای ما پیدا شده و می توانیم بر نقاط ضعف آنها فرود بیاییم.
* آیا با موفقیتی كه ارتش جمهوری اسلامی ایران در رزمایش به دست آورد قرار است به صورت مطلق شیوه دفاع را به رویكرد جنگ نامتقارن تغییر دهد؟
- ارتش منظم ما تمام توانش را در یك حركت منظم به كار می گیرد اما اگر جایی احساس كنیم كه باید از مسیرهایی عبور كنیم، به عمق زیادی وارد شویم و دسترسی به دشمن را مهیا كنیم و از قواعدی كه متناسب با برخورد با دنیای استكبار است استفاده كنیم خُب این كار را می كنیم.
* یعنی شیوه دفاع را به تناسب وضعیت دشمن طرح ریزی می كنید؟
- دقیقاً همین طور است. ارتش ما محدود به یك سری قواعد نیست بلكه قواعد را به خدمت می گیرد تا بتواند در یك رویارویی با دشمن فرامنطقه ای و دشمن استكباری به راحتی نقاط ضعفش را پیدا كند و بر آن فرود بیاید. همان گونه كه عناصر حزب الله انجام دادند. حزب الله می توانست نیروهایش را در یك صف بیاورد و مقابله نظامی داشته باشد. اما از نیروهای خود استفاده بهینه كرد و موفق شد دشمن را شكست نظامی دهد در حالی كه نه تانك و نه توپ داشت. ما از این به بعد قرار است توانمندیهای نظامی كلاسیك را داشته باشیم اما برای تهدیدات كلاسیك. برای جنگ نامتقارن هم توانمندیهای خاصی را طراحی كرده ایم.
* رزمایش ضربت ذوالفقار در سطح وسیع و گسترده ای برگزار شد. آیا می توان گفت وسعت جغرافیایی، حجم تجهیزات و ادوات نظامی به كار رفته، شركت نیروی زمینی در سطح وسیع و در قالب ۱۲۰ هزار نیرو و با فرماندهی ۵ قرارگاه نشان از نمایش تمامی توان نظامی ارتش كشورمان دارد؟
- خیر، ما در این رزمایش همه توانمندی و تجهیزات را نشان ندادیم. آن چیزهایی كه باید در روز حادثه در دست ما باشد و با آن یك خلاقیت بزرگ را بیافرینیم، مخفی است. رزمایش تنها نمایش بخشی از توان نظامی ما است. برای همین هم موشك هایی كه در رزمایش استفاده شد از دور نشان داده می شد تا معلوم نشود چه تفاوت هایی با گذشته كرده و چه توانمندی هایی به آن اضافه شده است.
* شما در اولین روزهای رزمایش اعلام كردید: ... آن بخش از تجهیزات كه پشتوانه و بنیه دفاعی نظام است و نیازی به روی صحنه آمدن در عرصه رسانه ای ندارد را نیز آزمایش كردیم . چرا فكر می كنید نیازی به انعكاس موفقیت های نیروهای ارتش در تولید تجهیزات جدید نظامی در رسانه ها نیست؟
- بخشی از تلاش و هنر ارتش جمهوری اسلامی ایران در عرصه نظامی این است كه دشمن را بشناسیم تا بتوانیم از نقاط ضعف او استفاده بهینه كنیم، اما نمی توانیم و نباید به دشمن بگوییم نقاط ضعف تو كجاست، بلكه باید آماده باشیم كه اگر خوی تجاوزگری دشمن به ایران اسلامی متوجه شد، نقاط ضعف او را هدف قرار دهیم، بنابراین نیازی به رسانه ای كردن همه توانمندی ها و تجهیزات نظامی نداریم.
* اشاره كردید به اینكه نقاط ضعف دشمن را خیلی خوب شناسایی كرده اید. امكان دارد یك مصداق از این نقطه ضعف را بیان كنید.
- برای مثال دشمن متكی به نیروی هوایی است، اما به نیروی رزمی متكی نیست. سرباز آمریكایی، افسر آمریكایی و درجه دار آمریكایی یك نیروی رزمنده نیست. اما سرباز ما رزمنده است. اینها اگر كنار هم قرار بگیرند خیلی با هم متفاوت هستند. سرباز ما انگیزه دارد و انگیزه اش دفاع از مرز و بوم كشورش است. سرباز ما مردن را شهادت و زندگی دوباره می داند.
منطق سربازان اسلام این است، اما سربازان آمریكایی منطقشان این است كه از این صحنه فرار كنند، یك پولی بگیرند و مزدوری كنند.
در پاسخ به سوال شما باید بگویم ارتش آمریكا پوشش هوایی می گذارد، بمب می ریزد و همه را می كشد، اما ما چیزی را پیش بینی كردیم كه او نتواند نفوذ كند و در صحنه وارد شود.
* چه چیزی پیش بینی كرده اید؟
- دشمنان امروز واقف هستند آنچه كه نیروهای مسلح ایران در اختیار دارند به اندازه ای است كه بتوانند از نظام اسلامی حفاظت كنند.
* ممكن است برخی از تجهیزات جدید ساخت صنایع نظامی كشورمان را كه در این رزمایش آزمایش شد معرفی كنید؟
- خیلی مختصر به دو، سه محور اشاره می كنم. در صحنه سلاح های ضدهوایی و زمین به هوا، موشك های بسیار خوبی داریم. تعداد این موشك ها هم به اندازه ای است كه گستره جغرافیایی ایران اسلامی را می پوشاند و به هر اندازه كه بخواهیم وجود دارد، چون ساخت خودمان است و به تولید انبوه رسیده است. موشك های زمین به هوا هم در حد زیادی داریم. این موشك ها در داخل تولید می شود و در همه جای ایران هم می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
سلاح های ساحل به دریای خوبی هم داریم.
* از جنگ الكترونیك هم در رزمایش ضربت ذوالفقار برای خوانندگان ما بگویید؟
- ما در این رزمایش یك قاعده ای را تمرین كردیم كه خیلی جالب بود. اینكه اگر در یك صحنه جنگ الكترونیك قرار بگیریم قادر هستیم توانایی های زیادی را برای مقابله با این نوع جنگ ارائه دهیم. امواج الكترومغناطیس را خوب می شناسیم و خوب به كار گرفتیم. ما امروز قادر هستیم به گونه ای دفاع را در كل كشور هدایت كنیم، بدون آنكه هیچ ارتباط الكترومغناطیسی با هم داشته باشیم. به این شیوه كنترل غیرتمركزی می گویند. این شیوه را در رزمایش اجرا كردیم، یعنی هر یگان ما می داند تا یك سال چه وظایفی دارد و حتی اگر با یگان ها تماس نگیریم، می توانند غیرمتمركز به جبهه دیگر بروند و خودشان به صورت مستقل تصمیم بگیرند. ضمن اینكه ما در هر حالتی ارتباط تاكتیكی و ارتباط پایدار را می توانیم با نیروهایمان داشته باشیم.
ما در زمینه جنگ الكترونیك آنقدر پیشرفت كرده ایم كه می توانیم بر سامانه های پیشرفته دشمن و موشك های برد بلند دشمن اثرگذاری داشته باشیم.
ما در ارتش عوامل و تكنیك های هدایت این موشك ها را پیدا كرده ایم و برای مقابله با آنها تجهیزاتی هم داریم.
* گلوله ضدجلیقه را برای اولین بار در رزمایش ضربت ذوالفقار به كار بردید. آزمایش این گلوله جدید موفقیت آمیز بود؟ و اینكه تكنولوژی ساخت گلوله ضدجلیقه داخلی است یا وارداتی؟
- ایده ساخت این گلوله در ارتش داده شد و وزارت دفاع آن را ساخت. آزمایش این نوع گلوله در رزمایش با موفقیت انجام شد و الان نیز به اندازه كافی از این نوع گلوله داریم. اگر می بینید امروز نیروهای دشمن در عراق و افغانستان به راحتی می توانند بگردند و احساس هم می كنند پوشش ضدگلوله دارند و از گلوله ها مصون هستند، به آنها می گوییم گلوله های ما از سه جلیقه ضدگلوله كنار یكدیگر عبور می كند. این نوع گلوله ها به راحتی می توانند به دیواره بالگردها و نفربرهای روز دنیا نفوذ كنند.
* در پایان اگر مطلب خاصی درباره رزمایش ضربت ذوالفقار وجود دارد كه به آن اشاره نشده بفرمایید.
- ما امروز توانمندی هایی داریم كه دشمن اگر قصد تجاوز به سرش بزند از آنها مصون نخواهد ماند. البته امیدواریم دشمن آنقدر عاقل باشد كه به این گرداب وارد نشود و گرنه گردابی است كه اگر قصد ورود به آن را بكند بیرون آمدن از آن برایش محال خواهد بود. نكته دیگری كه لازم می دانم در اینجا به آن اشاره كنم این است كه ارتش جمهوری اسلامی ایران رزمایش ضربت ذوالفقار را اجرا كرد تا به مردم میهن اسلامی این آرامش را بدهد كه نیروهایی كه به عنوان خادم برای كشور انتخاب كرده اند و افتخار سربازی به آنها داده اند، بیدار بوده و آماده برقراری امنیت و آرامش در منطقه هستند.
اردلان متین
منبع : روزنامه همشهری