سرژه ـ طریقه ساختمان

سرژه عبارت از پارچه‌ای است که در سطح آن راه‌های ممتد متمایل به چپ یا به راست مشاهده می‌شود. کلفتی یا ظرافت این راه‌ها منوط به ساختمان نوع نقشه یا نوع جنس نخ‌های تار و پود مصرفی است. طریقه بافت آن با مثقال فرق داشته و پیوستگی نخ‌های تار و پود با عبور یک نخ پود در هر تار می‌باشد یا می‌توان گفت بستگی سرژه عبارت است از فاصلهٔ یک تار در عبور هر پود. کوچکترین نقشه سرژه عبارت است از سرژه ۳ (روی سهتا رو سه پود) یعنی که خط تکرار آن از راه تار و پود سه نخ می‌باشد.
پشت و روی پارچهٔ سرژه، با هم مغایر است و بهم شبیه نیست. سرژه دارای دو اثر یعنی اثر پود و اثر تار است. بدین معنی که هر گاه خطوط متمایل در نقشه پر یا بالا باشد و بقیه خانه‌های شطرنجی سفید، سرژه با اثر پود است و در نتیجه مواقعی که تارها (بجز خط تمایل) بالا باشند آنرا اثر تار گویند. در نقشه اثر پود دیده می‌شود که در هر ضربه یا پود، یک تار بالا آمده و بقیه تارها زیر پود قرار گرفته، و برعکس در نوع اثر تار، نقاط تمایلی و قراردادی زیر پود مانده و بقیه تارها، روی پود را احاطه کرده یا پوشانده است. خط تمایلی سرژهٔ پودی از سمت چپ به راست وبه عکس در سرژه تاری، این خط از راست به چپ خط نمایانگر است. بدیهی است. بدیهی است که سرژه و مشتقات آن و هر نوع پارچه‌ای که دارای خط تمایلی باشد، در صورت نامساوی بودن تار و پود چه از لحاظ تعداد و چه از حیث ظرافت یا ضخامت نخ‌ها زاویه‌اش متغیر است.
سرژه‌های متداول عبارتاست از سرژهٔ ۳ دارای سه تار و سه پود. سرژه چهار شامل چهار تار و چهار پود و سرژه پنج و شش به ترتیب دارای پنج تار و پود و شش تار و پود و الاآخر
● اهمیت سرژه در بافت پارچه
اهمیت پارچهٔ در بافت اجناس کلفت و ظریف و پوشاک‌های مردانه و زنانه (سرژه ۳) بسیار است. غالباً پارچه سرژه که به مصرف پوشاک (بجز آستری پشت نخی که با اثر پود بافته می‌شود) یا اثر تار تهیه و عرضه می‌شود. تار این نوع پارچه تا حدی نازک و ظریف و بافت آن با پود که تاب مختصری دارد تهیه می‌شود.
معمولا بافت پارچه سرژه روی تاب بهتر است و راه‌های بستگی خیلی واضح و مرتب دیده می‌شود. در صورتی که سرژهٔ برعکس تاب خطوط اصلی آشکار نیست و از مرغوبیت پارچه کاسته خواهد شد.
● مصارف سرژه
پارچه سرژه در انواع بافت‌های زنانه و مردانه با مواد پنبه‌ای، ابریشم و پشم قابل مصرف است.
سرژه سه با مواد ابریشمی از قبیل ساتنیت و کشمیر و انواع پوشاک زنانه و مردانه با مواد پشمی از قبیل فاستونی یا گاباردین.
سرژه چهار با مواد نصف ابریشم و نصف پنبه، از قبیل پارچه‌های آستری و غیره
سرژه پنج با مواد ابریشمی از قبیل پارچه‌های داماسه یا تشکی
سرژه شش و هشت بامواد ابریشمی، انواع پارچه‌های ابریشمی
سرژه دوازده با مواد ابریشمی، پارچه‌های مرغوب و گرانبها
مشتقات سرژه ـ سرژه سه شکسته یا مثقال سه پایه‌ای.

منبع : مطالب ارسال شده