زمین لرزید، ما نلرزیم

تكان‌های ناشی از زلزله قم در تهران باعث شد تا دوباره بحث زلزله داغ شود و ترس و استرس‌های ناشی از این بلای طبیعی بیشتر شود. بد نیست به این بهانه نگاهی دوباره بیندازیم به اصول ایمنی در زلزله.
زلزله ۹/ ۵ ریشتری قم به علت مدت زمان كم آن فاجعه ای به بار نیاورد اما برای چند روزی زندگی عادی مردم را مختل كرد. قم در این مدت بیش از ۴۰ بار لرزید ولی به این دلیل كه عمق كانون زلزله در ۱۴ كیلومتری زمین بود خوشبختانه خرابی به بار نیاورد. در خبر‌ها آمده بود زلزله قم تهران را تهدید نمی‌كند و حركات گسل قم ربطی به گسل‌های تهران ندارد. بعضی كارشناسان هم گفتند این زلزله انرژی گسل‌های تهران را هم آزاد كرده و تهرانی‌ها از این لحاظ خیالشان راحت باشد.
بعضی‌ها هم با نظرهای غیركارشناسانه شان می‌گویند در هوای خیلی گرم و خیلی سرد و شب‌های مهتابی كه باد گرم یا سرد بوزد و ابرها رنگ عجیبی به خود بگیرند احتمال زلزله بسیار زیاد است. چه عرض كنیم... شاید هم درست بگویند... به هر حال توصیه ما به شما این است كه احتیاط كنید و اقدامات ایمنی لازم را انجام دهید.
انجام دادن اقدامات ایمنی در خانه برای حفظ جان و كاهش صدمات لازم است. منظورمان این نیست كه با چند نكته ساده می‌توانید كاری كنید كه هنگام وقوع زلزله خانه‌تان با وسایلش همه با هم تكان بخورد و شما در امن و امان بمانید.
زلزله یك حادثه طبیعی است و در صورت شدید بودن صدمات و خسارات زیادی به بار می‌آورد اما به هر حال با این نكات می‌توان از میزان این خسارات تا حدود زیادی كاست. با ما همراه شوید و خانه تان را برای وقوع زلزله آماده كنید.
● ایمنی وسایل برقی
وسایلی مثل تلویزیون، كامپیوتر، ضبط‌صوت و... صرف‌نظر از قیمت نسبتا بالایی كه دارند در هنگام زلزله شرایط بسیار پر خطری را می‌سازند. این وسایل ممكن است باعث برق گرفتگی یا آتش سوزی شوند. گاهی هم افتادن آنها ممكن است باعث آسیب و صدمه جدی شود.
توصیه می‌شود این وسایل را در جای خود محكم كرده و مانع افتادن آنها در تكان‌های شدید شوید. برای این كار تجهیزات مناسبی در بازار موجود است كه به راحتی می‌توان بدنه آنها را به میز یا دیوار متصل و در جای خود ثابت كرد.
همچنین توصیه اكید می‌شود در نزدیكی محل استراحت و خواب خود چنین وسایلی قرار ندهید. كابل و سیم‌های برق آنها را با جمع كردن كوتاه كنید و به وسیله بست مناسبی مانع باز شدن‌شان شوید. اگر قسمتی از سیم‌ها دچار آسیب است آن‌ها را تعویض كنید.
● اسباب و اثاثیه
علت تعداد زیادی از مرگ‌ها در اثر زلزله اسباب و اثاثیه‌های با ارتفاع زیاد مانند كتابخانه، كمد، كابینت‌ها و مانند اینها است، به خصوص وقتی كه وسایلی مانند كتاب، ظروف و... نیز در آنها قرار گرفته باشد.
همیشه این نكته را در نظر بگیرید كه برای جلوگیری از افتادن اجسام سنگین از ارتفاع، آنها را تا حد ممكن در قسمت‌های پایین بچینید و اگر مجبور به قرار دادن‌شان در طبقات بالایی كابینت یا كمد هستید طوری آنها را قرار دهید كه امكان افتادن‌شان كم باشد.
بهترین توصیه درباره كمد‌ها و كتابخانه‌ها ثابت كردن آنها به دیوار به وسیله تسمه‌های فلزی به شكل L و نیز قفل كردن در آنها است.
طبق یك قاعده كلی هرچه ارتفاع و عرض یك وسیله بیشتر باشد تعداد تسمه‌های فلزی مورد نیاز نیز بیشتر است.
● ایمنی در آشپزخانه
مهم ترین خطر در یك آشپزخانه باز شدن در‌های كابینت‌ها و افتادن ظروف و وسایل از داخل آنها است. هر چند در بیشتر كابینت‌ها استفاده از قفل و یا چفت و بست مرسوم نیست اما بهتر است برای ایمنی بیشتر خودتان فكری به حال آنها بكنید و با هر روشی كه صلاح دانستید مانع از باز شدن ناگهانی در آنها در هنگام زلزله شوید.
همچنین باز شدن در یخچال و یا افتادن و جابه‌جا شدن یخچال نیز می‌تواند خطرات جدی به وجود آورد. توصیه می‌شود یخچال را نیز به وسیله تسمه‌های فلزی مناسبی به دیوار آشپزخانه محكم كنید.
به طور كلی هر آشپزخانه ای به علت وجود ظروف شیشه‌ای و شكننده در آن و نیز وجود اجاق گاز، مایكروویو، ماشین لباس‌شویی و ظرف‌شویی و یخچال پر از مواد خوراكی و یكی از بهترین مكان‌ها در منزل در هنگامی‌كه همه چیز امن و امان است، بوده و به همان اندازه نیز پر خطر ترین مكان در هنگام وقوع زلزله است.
● اشیای دكوری
در بسیاری از خانه‌ها اشیای دكوری مثل مجسمه‌های سنگی، شیشه ای و سفالی وجود دارد كه با كمترین لرزشی امكان افتادنشان می‌رود و به این دلیل كه اغلب در ارتفاع بالا نیز قرار می‌گیرند همواره خطرات زیادی را به وجود آورده‌اند حتی در زلزله‌هایی با ریشتر كم كه هیچ تلفات جانی نیز در بر نداشته افتادن این اشیاء به مرگ و یا جراحت شدید افراد منجر شده است. به همین منظور و برای جلوگیری از افتادن این وسایل بهتر است كف اشیای دكوری را با چسب‌های مخصوص به كف دكور یا محلی كه روی آن قرار می‌گیرد بچسبانید.
● اشیای آویخته
آینه‌های سنگین و تابلو‌های بزرگ با قاب شیشه یا قاب فلزی یا چوب سنگین هیچ‌گاه نباید در اتاق خواب یا بالای سرتان نصب شوند. در محل‌های دیگر نیز بهتر است در نصب آنها دقت لازم به عمل آید كه در جای خود محكم باشند. لوستر‌ها و پنكه‌های سقفی نیز باید به خوبی به سقف نصب شده باشند. جوش دادن یك میله آهنی در ابتدای ساخت بنا به تیر آهن سقف به منظور آویختن لوستر یا پنكه سقفی بهترین راه است اما در همه جا رعایت نمی‌شود و برای این كار از رول پلاك استفاده می‌شود. متأسفانه این رول پلاك‌ها پس از چند سال در اثر نیروی كششی لوستر ضعیف شده و ممكن است از جای خود بیرون بیاید.
بهتر است هر چند وقت یك‌بار از محكم بودن آن اطمینان حاصل كنید. همچنین توصیه می‌شود از لوستر‌های كم شاخه و سبك استفاده كنید.
● حرف آخر
بهتر است نقاط امن خانه تان را شناسایی كنید و در مواقعی كه فرارتان از منزل و پناه بردن به بیرون خیلی دیر شده به آن مكان بروید. گاهی پناه گرفتن زیر میزهایی كه محكم هستند تا حد زیادی شما را از خطر سقوط سقف محافظت می‌كنند.
وسایل مورد نیاز برای حداقل سه روز زنده ماندن را داخل یك كوله پشتی یا كیف در نزدیك‌ترین محل دسترسی قرار دهید. چند بطری آب، چراغ اضطراری، كمی‌بیسكویت و نان خشك، رادیو، جعبه كمك‌های اولیه و خلاصه هر چیزی كه شما را در وضعیت‌های بد و نامطلوب پس از زلزله زنده نگه می‌دارد را تهیه كنید.‌

منبع : روزنامه سلامت