طراحی شیوه‌های تولید

برای یافتن بهترین تغییر نما دوربین و تدوین در هنگام ضبطوضعیت و موقعیت دوربین دو راه اساسی وجود دارد .
▪ نمای مستقیم از روبه‌رو:
دوربین رامستقیما روبه‌روی سوژه قرار می‌دهید وبا کمک لنز زوم ،‌اندازه نماهای مختلف را انتخاب می‌کنید . نتیجه کار حالت ماشینی و خسته کننده‌ای خواهد داشت . برخی مواقع ‌،‌ دو دوربین را درکنار هم و روبه‌روی سوژه قرار می‌دهند . با یکی نماهای باز و با دیگری نماهای بسته را می‌گیرند و نماها در هم برش می‌خورند. اما بازهم حاصل کار معمولی و بی‌ارزش است .
جایی که قرار است یک حرکت دنباله‌دار را فقط با یک دوربین ،‌تصویربرداری کنید ،‌ می‌توانید با تغییر اندازه نماها و نقطه دید دوربین ،‌تنوع تصویری بسیاری خلق کنید.
▪ روش آزمون و خطا:
در این سبک ،‌کارگردان دوربین را به شکل تجربی ،‌برای دستیابی به زوایای بسیار جالب وجذاب تصویری دور سوژه به حرکت در می‌آورد و سپس سوژه و زمینه تصویر را نسبت به موقعیت قرار گرفتن دوربین تنظیم می‌کند و بهترین ترکیب موجود را به دست می‌آورد . این روش تجربی شاید برای سوژه‌های ساکن و ایستا مناسب باشد،‌اما بسیار وقت‌گیر است. حال اگر نما را تغییر دهید یا به دوربین دیگری از زاویه دیگر برش دهید ،‌تمام ماجرا اشکال پیدا خواهد کرد.
به جای این کار ،‌بهتر است از نماهای از پیش طراحی شده ،‌یا از شیوه‌های به کارگیری فیلمنامه‌های مصور استفاده کنیم.
▪ متن تصویری
این روش بر اساس اسلوب معینی برنامه ریزی شده است و کارگردان داستان برنامه‌اش را مرور می‌کند و از نماهای مختلف آن طرحهایی سردستی می‌کشد . سپس بر اساس تصویرنامه مصور خود در مورد محل استقرار دوربینها تصمیم می‌گیرد .
برای مثال :
" مردی با پسری که چند لحظه پیش شیشه پنجره را شکست است روبه‌رو می‌شود ( بخش ۲تصویر) " تصاویر روش ونحوه عمل را نشان می‌دهند و حرکات دوربین به این سکانس جان می‌بخشد.
▪ گزینش نقطه دید
دراین روش بسیار متداول ، دوربینها در نقاطی که از نظر کار تلویزیونی نقاطی با کارآیی ویژه هستند ،‌ قرار می‌گیرند و ازآنجا بازی وحرکات صحنه را نظاره می‌کنند. در تولید با روش سه دوربینه ،‌ یکی از دوربینها نسبت به مرکز صحنه ،‌درست در وسط و دو دوربین دیگر در طرفین صحنه قرار می‌گیرند . یکی از دوربینها روی نماهای باز تا متوسط و دوربینهای دوم و سوم روی نماهای متوسط تا بسته تمرکز پیدا می‌کنند .
اندازه نماها جهت تناسب داشتن با نوع حرکت و بازی در صحنه تغییر می‌یابند.
این رهیافت اگر درست به ثمر برسد ،‌ آثار و نتایج بسیار خوبی از خود به جای می‌گذارد. از آنجا که دوربینها ،‌زیاد از جای تعیین شده خود حرکت نمی‌کنند ،‌نماها منظم و آراسته و هماهنگ گرفته می‌شوند و تمرین بسیار ساده و بدون پیچیدگی مسیر خود را طی می‌کند. ضمنا ، زمانی که در بخشی از برنامه ، بازیگران به صورت خودجوش و بدون برنامه‌ریزی قبلی بازی می‌کنند ،‌تصویربرداران نیز می‌توانند با ارائه نماهای مناسب ،‌کارگردان را یاری کنند ،‌ او نیز هرجا که لازم بداند تصاویر را به هم برش می‌زند.
هنگامی که دوربینها مرتب در اطراف صحنه می‌چرخند،‌ برای پیشگیری از موارد زیر باید قبلا دقت و تمرینات لازم را انجام داد: دیده شدن دوربینها درقاب تصویر یکدیگر؛ ظاهر شدن بخشهای خارج از محدوده دکور صحنه ؛ گرفته شدن نماهای معکوس که خط فرضی را می‌شکنند،‌ تداوم تصویری ضعیف وغیره.
● ضرورت برنامه‌ریزی در تلویزیون
▪ تولید بدون برنامه‌ریزی
برای برنامه‌های ساده ،‌با تجربه کافی و کمی شانس ،‌می‌توانید همه چیز را به دلخواهتان سامان دهید و با کمی تلاش، هر روز یک برنامه بسازید. در حالی که دکور به اصطلاح برپا و نورپردازی می‌شود،‌ می‌توانید باگروه دوربین ، نور‌،‌ صدا و ... در صحنه گشتی بزنید ،‌موضوع برنامه ، حرکاتی که انجام می‌گیرد و نماهای احتمالی که انتخاب خواهند شد ، برای گروه توضیح دهید و تمرین کنید.
اما روی این روش تکیه نکنید . حتی در بهترین شرایط ،‌این وضع موقتی است. مثلا اگر ناگهان تصمیم بگیرید که در برنامه‌تان به جای دو صندلی ،‌از سه صندلی یا یک میز گرد شیشه‌ای کوتاه استفاده کنید ،‌این ممکن نیست مگر با جستجو در انبار وسایل صحنه ، که به هر حال در آن فرصت کوتاه کار بسیار پرزحمتی است.
▪ جایی که نیازی به برنامه‌ریزی نیست
وقتی برنامه‌ای تولیدی ،‌قالب عادی و جاری خود را دنبال می‌کند ؛ مثل برنامه‌های گفتگوی روزانه که درآن تمام شخصیتها با تمام حرکات و نماهایی که گرفته می‌شود ، شناخته شده‌اند ،‌برنامه ریزی مداوم و پیگیر ضرورتی ندارد . کافی است تغییرات و تفاوتهای احتمالی در برنام روزانه را به اطلاع تمامی گروه برسانید.
▪ برنامه ریزی کنید تا واقعا پیاده شود
برنامه‌ریزی ممکن است ابتدا دست و پاگیر و شاق به نظر برسد . اما مزایایی هم دارد. در واقع بدون داشتن اندیشه و راهی روشن و معین در مورد چگونگی ارائه سوژه خود ،‌و بدون داشتن برنامه‌ریزی ابتدایی ،‌فقط یک استودیوی خالی با یک گروه فنی سرگردان خواهید داشت که نمی‌دانند چه کار باید بکنند. اگر بر اتفاقات لحظه‌ای وبرحسب تصادف متکی باشید،‌حاصل کار معمولا غیرقابل پیش‌بینی و ناامید کننده خواهدبودو نتیجه نهایی چیزی جز تاسف و تلف شدن وقت و هزینه وتلاش گروه تولید به همراه نخواهد داشت.
● اصول برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی دقیق و حساب شده به کارگردان در چگونگی برخورد با تصویر وصدای برنامه و بازیگران و به کارگیری امکانات کمک می‌کند.
اساس اولیه برنامه‌ریزیها به طور معمول به موارد زیر وابسته است:
▪ متن کامل یا فهرست‌وار برنامه که تمامی جزئیات برنامه را عوض می‌کند.
▪ ترتیب اجرایی که ردیف موضوعها ،‌صحنه‌ها و حرکات و بازی را تعیین می‌کند.
▪ طرحی از ابعاد و اندازه‌های استودیو با نمایش تصویری دکور پیشنهادی برنامه روی کاغذ.
▪ فیلمنامه تصویری که اندیشه‌های اجرایی نماها را تجسم می‌بخشد.
قبلا تاریخ ضبط یا تمرین ، همان طورکه در جای دیگر اشاره شده ،‌کارگردان با کارشناشان فنی مسئول جنبه‌های مختلف تولید ، ملاقات و افکار خود را برای آنها تشریح می‌کند . آنان نیز به نوبه خود ،‌نظریات و تجربه‌هایشان را در اختیار کارگردان می‌گذارند ؛ ایده‌های کارگردان را بررسی کرده و بسط می‌دهند ؛ مشکلات احتمالی را پیش‌بینی می‌کنند و تلاشهای گروهی برای سازمان دادن تولید آغاز می‌گردد.
▪ جریان و فرایند برنامه‌ریزی(شرح تصویر)
مشکل این است که از کجا آغاز کنیم ؟ مدار حل مشکل تصویر کمک می‌کند که پیوسته به روشهای طراحی و دستیابی به اهداف بیندیشیم. هرگاه با مشکلی روبه‌رو شدیم ،‌باید هرگونه راه‌حل بالقوه‌ای را با امکانات و منابع موجود بسنجیم و گرنه حاصل کار ناموفق خواهد بود. توجه داشته باشید که چگونه مدار در جهت و عکس جهت عقربه‌های ساعت کار می‌کند . معمولا راه حل دقیقی در کار نیست ،‌فقط براساس نیازها ،‌بهترین راه‌حلها برگزیده می‌شوند.

منبع : شبکه رشد