دوازده میمون - Twelve Monkeys

سال تولید : ۱۹۹۵
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : چارلز روون
کارگردان : تری گیلیام
فیلمنامه‌نویس : جانت پیپلز و دیوید پیپلز، برمبنای فیلم فرودگاه کریس مارکر
فیلمبردار : راجر پرات
آهنگساز(موسیقی متن) : پل باک‌مستر و تام ویتس
هنرپیشگان : بروس ویلیس، مادلین استوو، براد پیت، کریستوفر پلامر، جوزف ملیتو، دیوید مورس، جان سدا و فرانک گورشین.
نوع فیلم : رنگی.
صدا : ۱۳۱ دقیقه.


"جیمز کول" (ویلیس)، یک زندانی حکومتی است که در سال ۲۰۳۵ به شرطی با آزادی‌اش موافقت می‌شود که به زمان گذشته برگردد و مانع گسترش یک بیماری ویروسی شود؛ این بیماری باعث نابودی بیش‌تر مردم کرده زمین شده و به خاطر آلودگی هوا، بازماندگانی در زیر زمین زندگی می‌کنند. "کول" که به سال ۱۹۹۰ ـ شش سال پیش از شیوع بیماری ـ برگشته، بلافاصله در یک آسایشگاه روانی محبوس می‌شود چون هشدارهایش را پای هذیان‌های یک دیوانه می‌گذارند. او در آن‌جا با "دکتر کاترین رایلی" (استوو)، یک خانم دانشمند و "جفری گوینز" (پیت)، پسر دیوانه یک ویروس‌شناس معروف (پلامر) آشنا می‌شود. مقامات حکومتی، "کول" را به سال ۲۰۳۵ برمی‌گردانند و در آن‌جاست که سرانجام به مقصد نهائی خود در سال ۱۹۹۶ بازگردانده می‌شود. او برای دست‌یابی به‌هدف، به کمک "دکتر رایلی" نیاز دارد و بنابراین او را به گروگان می‌گیرد. سپس نوشته‌هائی بر روی دیوارها کشف می‌کند که ظاهراً کار یک گروه مدافع حقوق حیوانات به نام "ارتش دوازده میمون" است. اما در حالی که به تحقیق و بررسی مشغول است، صداهائی می‌شنود، استقامت و تاب تحمل از کف می‌دهد و در سلامت روان خود شک می‌کند. حالا باید از قضیه سر درآورد که آیا "گوینز" که یک دیوانه پرت‌وپلاگو بوده، درست می‌گفته و نکند کلید حل این معما را در دست داشته باشد...
٭ مارکر فیلمی دارد به‌نام فرودگاه (۱۹۶۴) که حدود سه دهه پیش از دوازده میمون ساخته شده است؛ فیلمی کوتاه و سیاه و سفید که به گفته خود مارکر بیش‌تر یک فتورمان است تا فیلم، اما به‌هر حال گیلیام این موضوع را برای به راه انداختن هذیان‌گوئی‌هایش مناسب دانسته، آن را به فضای آینده برده و با کمک فیلم‌نامه‌نویسانش که در کارنامه، فیلم‌هائی مثل تیغ‌رو (ریدلی اسکات، ۱۹۸۲) و نابخشوده (کلینت ایست‌وود، ۱۹۹۲) را دارند، همان چیزی را ساخته که می‌خواسته: دنیائی به‌هم ریخته، دیوانه‌وار و پرهیاهو که تماشاگر هم پس از تماشای نیمی از آن کاملاً از نظر عصبی به همان حال و هوا می‌رسد. دوازده میمون فیلم مغشوشی است. شاید از این جهت گیلیام را نباید موفق دانست که مرز میان خواسته‌های او و خارج شدن فیلم از دست‌اش گم شده است. تنها نکته جذاب فیلم پیت است در نقش آن دیوانه متفاوت.