دوشنبه, ۳۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 May, 2024
مجله ویستا
قصاص
كتاب سوم قانون مجازات اسلامی طی مواد۲۰۴ تا ۲۹۳ به قصاص اختصاص یافته است.قصاص از ماده «قص» به معنای، رجوع كردن وپیآمدن است (قصاثره یعنی تتبعه) و معنایاصطلاحی قصاص نیز از معنای لغوی دور نیفتادهاست و كیفر قصاص نوعی باز خورد عملكرد مجرماست كه با خودش باز میگردد و پیآمد رفتارمجرمانه مجرم است كه دامنگیر او میشود وشخص قصاص كننده پیآمد جنایت جانی مثلآنچه كه او جنایت كرده است نسبت به او عملمیكند. قصاص به عنوان یك كیفر اسلامی به دوبخش قصاص نفس و قصاص عضو انسان تقسیممیشود كه در مبحث قصاص نفس انسان عناوینقتل نفس، اكراه در قتل، شركت در قتل و شرایطادعای قتل و ادله اثبات دعوی قتل و شرایطاعمال قصاص و سرانجام كیفیت اجرای قصاصمورد بحث قرار میگیرند و در مبحث قصاص عضوموجبات قصاص عضو و شرایط و كیفیت قصاصعضو بحث میشود.
احكام جزایی اسلام و اصل قصاص نسبت بهجنسیت زن و مرد براساس مصالح و معیارهاییاست كه توسط خداوند منان در قرآن سوره بقرهآیه ۱۷۹ تصریح شده است «و لكم فی القصاصحیاه یا اولی الالباب برای شما ای صاحبان خرددر قصاص زندگی است». اصل قصاص با در نظرگرفتن جنسیت در سوره بقره آیه ۱۷۸ به اینصورت آمده است «كتب علیكم القصاص فیالقتلی الحر بالحر و العبد بالعبد و الانثی بالانثی...نوشته (واجب) شده است بر شما قصاص در قتل،مرد آزاد در مقابل مرد آزاد مرد برده در مقابلمرد برده و زن در مقابل زن»
كسانیكه مسلمان هستند و به قرآن اعتقاد دارنداصل حكم قصاص همانند اصل حكم نماز و روزهو... از مسلمات احكام قرآن است كه هیچتردیدی در آن نیست اما بعضی از نویسندگانمطالب حقوقی با مقایسه سطحی مجازات قصاصبین جنس زن و مرد چنین نتیجه گرفتند كه تبعیضدر قوانین جزائی وجود دارد و از این جهت با بند«ز» ماده ۲ كنوانسیون در تعارض است در حالیكهبا مطالعه و بررسی همه جانبه احكام به لحاظجنسیت زن و مرد نتیجه میگیریم كه با نگاه كلی بهانسان و جامعه انسانی نه تنها نسبت به جنس زنتبعیضی نیست بلكه جنس زن در جامعه انسانی ازاینگونه تشریع بیشتر بهرمند میشود.
● قصاص نفس
مواد ۲۰۹ و ۲۱۰ قانون مجازات اسلامی بهلحاظ جنسیت موضوع قصاص را اینگونه بیانمیكند، هرگاه مرد مسلمانی عمدا زن مسلمانی رابكشد محكوم به قصاص است لیكن باید ولی زنقبل از قصاص قاتل، نصف دیه مرد را به او بپردازدو طبق ماده ۲۱۰ هرگاه كافر، ذمی دیگر را بكشدقصاص میشود اگر چه پیرو دو دین مختلف باشندو اگر مقتول، زن ذمی باشد باید ولی او قبل ازقصاص نصف دیه مرد ذمی را به قاتل بپردازد.
این دو ماده دلالت دارند كه ولی یا اولیای دمزن مقتول، خواه مسلمان یا كافر ذمی در فرضمواد حق دارند مانند اولیای دم مرد مقتولقصاص را مطالبه كنند و از این جهت هیچ فرقیبین اولیای دم مرد و زن نیست در نتیجه تبعیضیمطرح نیست تنها نكتهای كه باقی میماند ایناست كه چرا اولیا زن مقتول باید نصف دیه را بهخانواده مرد قاتل بپردازند تا قصاص را مطالبهكنند؟ اینچنین پرداختی به خانواده مرد قاتلجهت قصاص او تبعیض علیه جنس زن نیست؟
نگاه جامع اجتماعی به جنسیت زن و مرد درتشریع و قانونگذاری الهی ثابت میكند كههیچگونه تبعیضی علیه جنس زن نیست زیرا باتوجه به اصل كلی و جامع نگری در فرآیندقانونگذاری نصف دیه پرداخت شده به خانوادهمرد قاتل در نتیجه و نهایت به دست جنس زنمیرسد كه بعد از قصاص شوهر قاتلش سرپرستخانواده میشود در این قانونگذاری بطور قطع بهجنس زن توجه شده است، اما توجه قانونگذاریمعطوف به جنس زن زندهای است كه بعد ازقصاص شوهر قاتلش مسولیت زندگی را به دوشمیكشد چنین قانونی كه به فرض شایع و غالب درقانونگذاری برای جوامع انسانی توجه دارد نهتنها جنس زن را تحقیر نكرده است بلكه در فرضقتل مرد، زن را دو زن مد نظر قرار داده است.زوجه قاتل كه زن است باید به زندگی و سرنوشتآینده او توجه شود و زن مقتول كه بیگناه كشتهشده است و این فرض غالب و شایع در جامعهانسانی است و قانونگذاری را نیز به لحاظ فرضشایع تشریع و تعیین میشود.
نتیجه آنكه در فرض پیش گفته جنس مرد درمقابل جنس زن لحاظ شده است گرچه شخصزن در مقابل شخص مرد لحاظ نشده است و تقابلجنسیت بین مرد و زن مهم است كه هیچ جنسی درمجموع قانونگذاری تبعیضی را تحمل نكند و دینمهم در قصاص نفس جنس زن و مرد رعایت شدهاست.
منبع : مجله خانواده سبز
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور ابراهیم رئیسی رئیسی سقوط بالگرد رئیسی ایران بالگرد سقوط بالگرد شهادت شهادت ابراهیم رئیسی دولت سیزدهم
هلال احمر سردار رادان تهران هواشناسی پلیس سانحه بالگرد رئیسی مشهد سیل سیل مشهد بارش باران سیلاب آموزش و پرورش
یارانه بورس قیمت دلار قیمت خودرو خودرو قیمت طلا دلار بازار خودرو بازنشستگان حقوق بازنشستگان ایران خودرو مالیات
سینما هنرمندان تلویزیون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موسیقی کنسرت سینمای ایران نمایشگاه کتاب لیلا حاتمی زری خوشکام علی حاتمی کتاب
قرآن
روسیه رژیم صهیونیستی سوریه اتحادیه اروپا غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا حماس چین لبنان
فوتبال پرسپولیس ابراهیم رییسی استقلال لیگ برتر انگلیس لیگ برتر لیگ برتر ایران فدراسیون فوتبال باشگاه پرسپولیس تراکتور بازی بارسلونا
سامسونگ هوش مصنوعی موبایل فناوری تبلیغات اپل ناسا اینترنت نمایشگاه ایران هلث هواپیما
سرطان رژیم غذایی استرس آلزایمر سازمان غذا و دارو کاهش وزن افسردگی رابطه جنسی