مقابله با اعتیاد از کودکی

مدت هاست که کارشناسان نسبت به گسترش مواد مخدر شیمیایی در میان جوانان هشدار می دهند. براساس آمارها ۳۰درصد از مراجعه کنندگان به کلینیک های ترک اعتیاد را جوانان ۲۵ تا ۳۰سال تشکیل می دهند.
درواقع اعتیاد یک سیستم زنده است که دائم خودش را نو می کند. سوداگران با تغییر اساسی مواد جدید سعی می کنند تا این کالا را با جلوه های تازه تری به فروش برسانند.زیرا هر چیزی که کهنه می شود به ناچار باید از بازار بیرون برود. از این رو به طور دائم ترکیبات جدید همراه با اسامی تازه روانه بازار مواد مخدر می شود. جوانان هم بنا به مقتضای جوانی خود در جستجوی چیزهای تازه و جدیدند. یکی از عوامل زمینه ساز اعتیاد هم نوجویی است. هنگامی که نوجویی به افراط می رسد، ازجمله عوارض آن گرایش به این نوع کالاهای خطرناک است. درواقع آن سیستم زنده با علم به این عامل خطا حربه های تازه تری می آفریند و گروه جدیدی را به خود جذب می کند.
برای مبارزه با این پدیده نباید روی نوع مواد متمرکز شد زیرا مواد مخدر لحظه به لحظه تغییر می کنند. بنابراین باید آگاه سازی درباره رفتارهای اعتیادی و کلیه مواد را آغاز ودر دستور کار قرار داد. هرچند که آگاهی رسانی جامع درمورد مواد مخدر باید صورت گیرد. متمرکز شدن روی یک نوع ماده مخدر هیچ ضرورتی ندارد. در یک برهه زمانی کوتاه نسبت به ماده «کراک» کوتاهی شد و بازار را گرفت و با تأخیر نسبت به آن پاسخ داده شد. اینجا اطلاع رسانی لازم است و باید به طور سریع در اتفاقات این حوزه پاسخگو بود. اگر این اتفاق به موقع رخ ندهد آن ماده بازار کشور را می گیرد.
اطلاع رسانی باید سریع و به روز باشد. اما در قالب کلی برای مثال، جوانی که یک سری اطلاعات و باورها درمورد ضرر مواد مخدر دارد در برابر ورود مواد جدید هم مصون است و نباید نگران او بود، چراکه او به سطحی از پختگی رسیده که برای ما به عنوان گروه تصمیم گیرنده کفایت می کند. از این رو اطلاع رسانی باید از سنین پایین تر یعنی کودکی و نوجوانی آغاز شود. یکی از برنامه ها باید در این زمینه همکاری و مشارکت با سازمان های غیردولتی و دولتی غیرهمسو در این زمینه همچون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، وزارت آموزش و پرورش و سایر سازمان ها باشد. اگر اطلاع رسانی از سنین کم شروع نشود، تأثیرگذاری خوب و مفیدی به همراه نخواهد داشت.آموزش یک راهبرد است و سایر راهبردها هم باید به کمک بیایند.
ازجمله ارتقای فرهنگ مشاوره، افزایش توانمندی های نوجوانان و جوانان، بحث مهارت ها و قدرتمندسازی آنها و حتی پرکردن اوقات فراغت ازجمله مهم ترین آنهاست. در این میان خانواده ومدرسه مهم ترین نقش را برعهده دارد و باید کاملاً آگاه و فعال عمل کند. مهارت زندگی ابزاری است برای همه انسان ها تا بتوانند با مشکلات زندگی به صورت فردی مواجه شوند. مهارت زندگی یا به تعبیری قدرتمندسازی کودکان و نوجوانان، واکسن اعتیاد آنهاست. زیرا یاد می گیرند قاطع و محکم به آنچه برخلاف ارزش ها و سلامت آنهاست نه بگویند و تصمیم درستی بگیرند. براساس آمارها بیش از ۶۰ درصد اعتیاد در کشور از ناحیه دوستان است. بنابراین مهارت دوست یابی را باید هم در محیط خانواده و هم در مدرسه به فرزندان بیاموزیم. یادگیری این مهارت ها به ویژه از دوران کودکی از طریق تمرین و بازی و مواردی که برای بچه ها جذاب باشد، باید به آنها آموزش داده شود. درغیراینصورت عواقب آن درآینده گریبانگیر جامعه می شود. بنابراین مشارکت خانواده ها، مدارس و همراهی سایر سازمان های دولتی و غیردولتی می تواند این راهبرد را به سرانجام برساند.

علیرضا سزاوار

منبع : روزنامه کیهان