تحلیلی بر روند نرخ موثرداخلی ارز در ایران

گر چه نرخ واقعی داخلی ارز- دو کالایی از لحاظ نظری به شکل نسبت قیمت کالاهای قابل مبادله به غیرقابل مبادله قابل تعریف است (به منظور تعیین درجه رقابت پذیری این دو بخش) اما در عمل اندازه گیری صحیح آن در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران مشکل است. معمولآ اطلاعات لازم برای محاسبه شاخص های پایه مخارجی نرخ واقعی داخلی ارز- دو کالایی در قالب آمار سالانه قابل دسترس است ولی آمار غیرتجمعی GDP برحسب ارزش افزوده بخش های اقتصادی، مورد نیاز برای محاسبه شاخص های پایه تولیدی در اغلب کشورها قابل دسترس نیست. از اینرو در محاسبه شاخص های پایه تولیدی نرخ واقعی داخلی ارز از روش های جایگزین استفاده می شود. در این صورت شاخص های پایه تولیدی و مخارج نرخ و اقعی داخلی ارز- دو کالایی در کشورهای در حال توسعه ممکن است به طور معنی داری نسبت به یکدیگر واگرا باشند. برای کشورهایی که اطلاعات مربوط به GDP بر حسب بخش های اقتصادی در دسترس است. محاسبه شاخص های پایه تولیدی به عنوان یک معیار کنترل نمونه های پایه مخارجی مورد استفاده قرار می گیرد با توجه به تأثیر متفاوت عوامل مختلف بر نرخ داخلی و خارجی ارز. این سؤال مطرح می شود که از بین انواع مختلف نرخ های واقعی ارز. اندازه گیری کدامیک به شکل صحیحتر امکان پذیر بوده، کدامیک برای ایران مناسب تر است؟ طبقه بندی JEL: O۲۴، ۳۱ F.

نویسنده: دکتر خدیجه نصراللهی

منبع : دوفصلنامه تحقیقات اقتصادی