نهضت جنوب: فارس, قشقایی و غائله آذربایجان

نویسنده : نصیری‌طیبی - منصور
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۱/۱۱/۱۹
رده دیویی : ۹۵۵.۰۸۲۴۰۴۵۳
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۱۶۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۱۵۱۳/۷/ن۶ن۹
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۲۰۰
شابک : ۹۶۴-۷۷۶۸-۰۹-۵

'امتناع دولت شوروی از فراخوانی نیروهایش از قلمرو ایران در پی خاتمه جنگ دوم جهانی که با تشکیل دو حکومت خودمختار در حوزه اشغال ارتش سرخ, یعنی در کردستان و آذربایجان, ابعاد نگران کننده‌تری نیز یافت, برای یک دوره بحرانی کل تحولات کشور را تحت‌الشعاع قرار داد .واکنش طیف گسترده‌ای از عشایر و دیگر نیروهای محافظه‌کار فارس و نواحی همجوار آن در قبال این حوادث در سال 1325که به نام 'نهضت جنوب 'اشتهار یافت, یکی از این واکنش‌ها بود که نحوه شکل‌گیری و در نهایت حل و فصل آن, موضوع اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهد .'مولف در مقدمه کتاب می‌نویسد : 'با پیش‌آمد بحران آذربایجان و فعالیت‌های گسترده حزب توده فارس, در سال 1325, سران ایل قشقایی نیز مانند بسیاری از دیگر نیروهای محافظه‌کار آن سامان یافته, با تشکیل اتحادیه‌ای مرکب از ایلات جنوب, اقشار شهری و روستایی به نام نهضت جنوب, دست به مقابله زدند .مقابله‌ای که در نهایت به رویارویی با نیروهای دولتی منجر شد .این پژوهش در نظر دارد تا ضمن بازسازی تاریخی این رویداد, به گوشه‌هایی از علل و عوامل و پی آمدهای آن بپردازد .'مباحث کتاب بر نقش قشقایی استوار است ;از این رو, در فصل اول و دوم به تجدید حیات سیاسی و اجتماعی قشقایی‌ها در سال‌های بعد از شهریور 1320توجه شده که پیش درآمدی بود بر نهضت جنوب .در فصل‌های سوم تا ششم, به ترتیب نحوه شکل‌گیری نهضت, واکنش دولت در قبال این حرکت در دو عرصه نظامی و سیاسی, و سرانجام چگونگی پایان گرفتن آن تشریح شده است .نگارنده پس از اشاره‌ای به موضوع خلع سلاح که از مسائل بغرنج برجای مانده از این حرکت بود (موضوع فصل هفتم), در بخش پایانی (هشتم) علل و زمینه‌های نهضت را بررسی و ارزیابی کرده است .در پایان کتاب فهرست منابع, چند عکس و نمایه آمده است .