بلوچستان ، استان سیستان وبلوچستان

سرزمینی كه اكنون بلوچستان نام دارد،‌ به اسم «مكا» «مَكَه» مشهور بود كه یونانی‌ها ان را «گدروزیا» نامیدند. در زمان قدیم در سرزمین بلوچستان باتلاق بسیار وجود داشت و «اراینا» یا «ایرینا» در زبان سانسكریت به معنی باتلاق است و برخی معتقدند از تركیب این كلمه با كلمه «مكا» كلمه‌ای پدید آمد كه به مروز زمان به «مكران» (سرزمین باتلاق‌ها) تبدیل شد. كلمه‌ بلوچستان نیز از زمانی به این سرزمین اطلاق شد كه بلوچ‌ها در آن سكونت كردند. در فرهنگ معین درباره قوم بلوچ آمده است: «قومی ایرانی، صحرانشین و دلیر ساكن بلوچستان، طوایف خارجی كمتر در آن ناحیه نفوذ كرده و ایشان در برابر بیگانگان مقاومت نموده‌اند. آنان لهجه خاصی دارند كه به بلوچی معروف است.»
در تپه‌های بلوچستان آثاری به دست آمده است كه تاریخ این سرزمین را به 3000 سال پیش از میلاد می‌رساند. آنچه مسلم است، كورش هنگام لشكرشی به هند، مَكران را نیز تصرف كرد. فردوسی در شاهنامه، از گردان بلوچ‌ سخن گفته است.
یكی از وقایع مهم بلوچستان، عبور اسكندر مقدونی از این سرزمین در هنگام بازگشت از هندوستان است كه در جریان آن در اثر وجود ریگ‌های روان، بیابان‌های خشك و بی‌آب و سرسختی مردمان این سرزمین، اكثر قوای خویش را از دست داد.
در زمان خلافت خلیفه دوم،‌ این سرزمین به وسیله عرب‌ها فتح و یكی از سرداران عرب به عنوان حاكم آن منصوب شد، ولی در اثر مخالفت‌ها و جنگ‌های مردم بلوچستان با وی، سرانجام این سرزمین را ترك كرد. در سال 304 هجری قمری، سرزمین بلوچستان به وسیله دیلمیان فتح گردید. در زمان حكومت سلجوقیان در كرمان، منطقه بلوچستان نیز توسط آنها اشغال و تابع كرمان شد.
بعد از حكومت نادر،‌ بلوچستان اسماً جزو ایران بود، اما حكومت مركزی تسلط كاملی بر آن نداشت. محمدشاه قاجار ایرانشهر را تصرف كرد و پس از آن تمامی نواحی ساحلی بلوچستان به مرور زیر سلطه حكومت مركزی ایران قرار گرفت. با توجه به پیشینه تاریخی دو منطقه سیستان و بلوچستان، در زیر به اجمال قدمت تاریخی شهرهای مهم استان نیز مورد اشاره قرار می‌گیرند: