آشنایی با سازمان‌ها و نهادهای مدیریت پروژه

به‌عنوان مدیر پروژه، شما باید با افراد مختلفی از جمله کارکنان سازمانی، تأمین‌کنندگان، مشتریان، و همچنین با اسناد و تجهیزات مختلفی سروکار داشته باشید. بنابراین اگر می‌خواهید پروژه خود را با موفقیت به پایان برسانید لازم است از یک متدولوژی مناسب استفاده کنید. امروزه نمونه‌های متنوعی از این متدولوژی‌ها و استانداردها در بازار موجود است که فقط چند مورد از آنها توانسته‌اند رضایت مشتریان را جلب کنند.
بسیاری از سازمان‌های حرفه‌ای که در سطح دنیا سعی در توسعه دانش مدیریت پروژه داشته‌اند این موضوع را دریافته‌اند که مدیران پروژه برای آنکه بتوانند از موفقیت خود مطمئن شوند و همچنین بتوانند به اعضای تیم خود در ارتقا سطح مهارتهایشان کمک کنند نیازمند به‌کارگیری مجموعه وسیعی از مهارت‌ها، ابزارها و تکنیک‌ها هستند. در نتیجه آگاهی از تکنیک‌ها و استانداردهای موجود در این زمینه که توسط سازمان‌ها و نهادهای مختلفی ارائه شده‌اند برای مدیران پروژه امری لازم به شمار می‌رود
سازمان‌های مدیریت پروژه
نهاد مدیریت پروژه (PMI۱) بزرگ‌ترین و معروف‌ترین نهاد در زمینه مدیریت پروژه است. از دیگر سازمان‌های مهم در زمینه مدیریت پروژه می‌توان به سازمان BSI۳ ،APM۲ ،IPMA۵ ،ENAA۴ اشاره کرد. هرکدام از این سازمان‌ها استانداردها و تکنیک‌های ویژه‌ای در این زمینه ارائه داده‌اند که می‌توان آنها را بر اساس تعداد کلمات به کار رفته در آنها با یکدیگر مقایسه کرد:
▪ PMBOK ___ ۵۶,۰۰۰
▪ APMBOK ___ ۱۳,۰۰۰
▪ IPMAICB ___ ۱۰,۰۰۰
▪ ENAAP۲M ___۳۶,۰۰۰
مجموعه دانش و مهارت‌هایی که APM برای مدیریت پروژه جمع‌آوری و ارائه می‌کند دارای چهل قابلیت اساسی در مدیریت پروژه است که به چهار گروه عمده تقسیم می‌شوند:
۱) مدیریت پروژه: عناصر اصلی‌ای که باعث تمایز مدیریت پروژه از مدیریت عمومی می‌شوند.
۲) سازمان‌ها و افراد: توصیف مهارت‌های کیفی مدیران پروژه
۳) تکنیک‌ها و رویه‌ها: توصیف روش‌های کمی
۴) مدیریت عمومی: مفاهیم ویژه صنعت
BSI استانداردی را تحت عنوان "راهنما برای مدیریت پروژه (BS۶۰۷۹)" منتشر کرد که مورد پذیرش دولت و صنعت انگلستان قرار گرفت. اهداف این استاندارد شامل:
۱) مدیران عمومی: توانمندسازی آنها برای ارائه حمایت‌های مناسب از مدیران پروژه و تیم‌شان
۲) مدیران پروژه: توسعه توانایی‌های آنها برای مدیریت پروژه‌هایشان
۳) اعضای تیم پروژه: کمک به درک موضوعات مدیریت پروژه و ارائه راه‌حل
۴) مربیان و مدرسان: کمک به آنها برای درک بهتر محیط پروژه و زمینه‌ای برای آموزش ابزارها و تکنیک‌ها IPMA، سازمانی است که مورد تأئید چندین کشور اروپایی است. این سازمان استانداردی را تحت عنوان (ICB۶ ) به سه زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی در سال ۱۹۹۸ منتشر کرده است. محتوای این استاندارد مشابه استاندارد APMBOK است اما از لحاظ ساختار با یکدیگر متفاوت هستند. استاندارد IPMA در عمل هر سازمانی را به ایجاد ICB منحصر به فرد خود تشویق می‌کند و آن را NCB۷ می‌نامد. اکنون حدود ۳۰ کشور اروپایی و همچنین کشورهایی مانند مصر، هند، و چین از استانداردهای NCB استفاده می‌کنند.
سازمان ENAA نیز در ژاپن مجموعه دانش و مهارت‌هایی برای مدیریت پروژه با عنوان P۲M منتشر کرده است. استاندارد ارائه شده توسط این مؤسسه کاملاً متفاوت با استانداردهای دیگر مانند APM و PMI است. این استاندارد بر پایه این که چگونه مدیریت پروژه می‌تواند ارزش سازمان را بالا ببرد و خلاقیت و نوآوری را در سازمان بهبود بخشد استوار است. این استاندارد مورد حمایت دولت و صنعت ژاپن قرار دارد.
● PMBOK:
همانطور که اشاره شد PMI بزرگ‌ترین و معتبرترین نهاد در زمینه مدیریت پروژه است که با ۱۵۰ هزار عضو در ۱۲۵ کشور در این زمینه مشغول به فعالیت است آمار بازدیدکنندگان از وب‌سایت این سازمان حدود ۴ میلیون مورد در سال گزارش شده است. این مؤسسه از زمان تأسیس تاکنون استانداردها، سمینارها و برنامه‌های آموزشی متعددی را پایه‌گذاری کرده است. کتاب‌ها و مجلات متعددی نیز توسط این مؤسسه منتشر شده و یا در حال انتشار است که از آن جمله می‌توان به project management pm network، project management quarterly، journal و pmi today اشاره کرد.
PMI اولین مجموعه دانش خود را به نام PMBOK۸ در سال ۱۹۷۶ منتشر کرد که این مجموعه در سال ۱۹۸۷ به‌عنوان راهنمایی برای مدیریت پروژه در سطح جهان شناخته شد. PMBOK چندین بار مورد بازنگری قرار گرفت و نسخه‌های آن در سال‌های ۱۹۹۶، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۵ منتشر شدند. در حال حاضر حدود ۱.۵ میلیون کپی از انواع نسخه‌های این مجموعه در سراسر دنیا موجود است. PMBOK شامل بهترین نمونه‌های موجود از رویه‌ها، روش‌ها و ابزارها در زمینه مدیریت پروژه است. PMBOK مورد تأیید سازمان ملی استاندارد ایالات متحده نیز هست.
محتوای PMBOK بر اساس یکسری فرایندهای اصلی سازماندهی شده است که این فرایندها با دریافت ورودی‌هایی و با استفاده از ابزارها و روشهای ویژه مانند تکنیک‌های مدیریتی، ریاضی، و آماری خروجی‌هایی را تحویل می‌دهند.
این فرایندها در ۵ گروه کلی قرار می‌گیرند که عبارتند از:
۱) آغازین
۲) برنامه‌ریزی
۳) اجرا
۴) کنترل
۵) پایان
همچنین این فرایندها بر اساس زمینه دانش به ۹ گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
۱)مدیریت یکپارچه‌سازی (۳ فرایند)
۲) مدیریت محدود (۵ فرایند)
۳) مدیریت زمان (۵ فرایند)
۴) مدیریت هزینه‌ها (۴ فرایند)
۵) مدیریت کیفیت (۳ فرایند)
۶) مدیریت منابع انسانی (۳ فرایند)
۷) مدیریت ارتباطات (۴ فرایند)
۸) مدیریت ریسک (۴ فرایند)
۹) مدیریت تأمین (خرید) (۶ فرایند)
سازمان کلی استاندارد PMBOK و رابطه بین فرایندها، فازها و زمینه دانش آن را می‌توان بر اساس جدول زیر بیان کرد
۱) Project Management Institute
۲) Association for Project Managment
۳) British Standard Institute
۴) Engineering Advancement Association
۵) International Project Management Association
۶) Ipma Competency Baseline
۷) National Competency Baseline

منبع : آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایستنا