نسخه سبز سلامت

مدت زیادی طول كشید تا راز سلامت، در خوردن میوه و سبزی‌ها فاش شد. یكی از‌این راز‌ها‌ آن است كه غذا‌ها‌ی گیاهی چربی كمتری داشته و دارای انواع ویتامین‌‌ها‌‌، مواد معدنی و فیبر هستند اما خاصیت ‌این غذا‌ها‌ تنها به دلیل ‌این مواد نبوده و به نظر می‌‌رسد كه عوامل دیگری نیز تأثیر دارند. محققان مواد شیمیایی را درون گیا‌ها‌ن كشف كرده‌اند‌ كه نه ویتامین هستند و نه مواد معدنی و آنها‌ را فیتوكمیكال ( مواد شیمیایی گیاهی) نامیدند.
بیشتر حبوبات و غلات كامل، شامل ماده‌ای از گروه تركیبات شیمیایی گیاهی به نام ساپونین‌ها‌‌ هستند، ساپونین‌ها‌‌، آنزیم‌ها‌ی محرك‌ ایجاد سرطان در روده را خنثی می‌‌كنند و خنثی‌سازی ‌این آنزیم‌ها‌ به طور غیرمستقیم نیز باعث كاهش كلسترول خون می‌شود.
● حبوبات و غلات
مواد سودمند دیگر موجود در حبوبات و غلات،‌ ایزوفلاون‌ها‌‌ و فیتواستروژن‌ها‌‌ (استروژن‌ها‌‌ی گیاهی) هستند كه شبیه هورمون استروژن زنانه عمل می‌كنند. به‌طور مثال، هورمون استروژن موجب كاهش سطح كلسترول خون شده و غذا‌ها‌ی حاوی سویا كه دارای فیتو استروژن هستند نیز همین كار را انجام می‌‌دهند. همچنین ‌این شبه هورمون گیاهی می‌تواند باعث كاهش گرگرفتگی و كاهش سرعت ابتلا به پوكی استخوان در زنان یائسه شود. نكته جالب‌ این است كه هورمون استروژن گیاهی خاصیت بد هورمون استروژن انسانی را نیز ندارد و كسانی كه مقادیر زیادی سویا و محصولات حاصل از آن را مصرف می‌كنند، فیتواستروژن موجود در سویا را وارد سلول‌ها‌ی تخمدان و پستان كرده و‌ این سلول‌ها‌ از استروژن گیاهی پر می‌شوند بنابراین استروژن انسانی دیگر نمی‌تواند وارد سلول شود (به نظر می‌رسد استروژن انسانی در برخی موارد عامل ‌ایجاد برخی سرطان‌ها‌‌ی خاص است.) از طرفی، یك شبه‌هورمون دیگر موجود در سویا به نام جنیستئین، آنزیم‌ها‌ی سلولی مسوول بروز سرطان را خنثی كرده و از رشد مویرگی آنها جلوگیری می‌كند بنابراین از گسترش سرطان و تغذیه سلول‌ها‌ی سرطانی و افزایش آنها‌ جلوگیری می‌كند.
● سیر و پیاز
سبزی‌های دسته سیر و پیاز كه شامل سیر، پیاز، پیازچه، تره و موسیر هستند، موادی به نام آلیسین دارند كه به نظر می‌رسد موجب كاهش تولید كلسترول در كبد می‌شوند. خوردن روزانه نصف حبه سیر می‌تواند حدود ۱۰ درصد كلسترول را پایین بیاورد. تركیبات دیگر موجود در ‌این خانواده نیز موجب كمك به كبد در سم زدایی تركیبات مسوول بروز سرطان هستند. در تحقیقی ۵ ساله روی ۴۲ هزار زن مشخص شد: زنانی كه حداقل یك بار در هفته سیر می‌خورند( در حدود ۳۰درصد ) كمتر از زنانی كه سیر نمی‌خورند، خطر ابتلا به سرطان كولون در آنها‌ به‌وجود می‌آید كه‌ تحقیق در مورد پیاز و پیازچه نیز نتیجه مشابهی داشت.
● كلم‌ها‌‌
مدارك مستحكمی‌ وجود دارد كه ثابت می‌ كند گیا‌ها‌ن دسته كلم، شامل كلم قرمز،كلم برگ،گل كلم، كلم بروكلی،كلم بروكسل و شلغم ضدسرطان هستند. در كنار ویتامین‌‌ها‌‌ی آنتی اكسیدانی ضد سرطان كه در‌این مواد غذایی موجود است‌، این خانواده دارای دو تركیب شیمیایی بسیار مهم ایندول‌ها‌‌ و‌ایزوتیوسیونات‌ها‌‌ هستند. وظیفه مهم ‌ایندول‌ها‌‌ كمك به بدن در تبدیل استروژن به فرم غیر مضر آن به جای تبدیل به فرم سرطان‌زای آن است. ایندول‌ها در مطالعات روی حیوانات به طور قوی باعث جلوگیری از رشد تومور‌ها‌ی بدخیم سرطانی در پستان شده‌اند‌. ماده دیگر كه‌ایزوتیوسیونات است، موجب كاهش خطر ابتلا به سرطان پستان در موش آزمایشگاهی در حد ۵۰ درصد شده است كه به نظر می‌رسد‌ این‌كار را با كمك به كبد در خنثی سازی سموم سرطان‌زا انجام می‌‌دهد.
● مركبات
كسانی كه از پرتقال و آب پرتقال و سایر مركبات استفاده می‌‌كنند، كمتر دچار سرطان می‌شوند. مركبات علاوه بر داشتن ویتامین‌‌ها‌‌یی با خاصیت آنتی اكسیدانی ( ضد سرطانی ) مثل ویتامین‌ C، دارای مواد دیگری با نام ترپن‌ها‌‌ نیز هستند كه‌ این مواد بیشتر در پوست مركبات هستند كه در حین آب‌گیری وارد آب میوه می‌شوند. مقادیر زیاد یك نوع ترپن به نام لیمونین، باعث كاهش سرطان پستان و كوچك شدن سلول‌ها‌ی سرطانی پستان در حیوانات می‌شود. این ماده شبیه داروی تاموكسیفن یا عمل می‌‌كند كه در سرطان پستان تجویز می‌‌شود.
● آنتی اكسیدان‌ها
گروه معروفی از مواد شیمیایی گیاهی با نام عمومی‌ آنتی اكسیدان‌ها‌‌ یا ضد اكسیدان‌ها‌‌ به نام فلاونویید‌ها‌ هستند كه باعث جلوگیری از اكسیداسیون و جلوگیری از لخته شدن خون می‌ شوند.‌این مواد در سیب،كرفس، انواع توت‌ها‌‌ و انگور‌ها‌ و پیاز موجوداند. این ماده به وفور در چای و آب انگور قرمز یافت می‌‌شود.
● چای
كلسترول بد یا همان LDL اگر اكسید شود، موجب بستن مویرگ‌ها‌ می‌شود. یك یا دو فنجان چای سبز یا سیاه ‌این اكسیداسیون LDL را خنثی می‌كند. در مطالعه‌ای روی ۸۰۰ مرد در هلند، دیده شد كسانی كه چای سیاه مصرف می‌كنند خطر ابتلا به بیماری‌ها‌ی قلبی عروقی در آنها‌ دو تا سه برابر كمتر از آنها‌یی بوده است كه چای نمی‌‌نوشند. به نظر می‌رسد افرادی كه به‌طور منظم چای می‌‌نوشند خطر ابتلا به سرطان‌ها‌‌ی خاص در آنها‌ ۵۰ درصد كمتر از سایر افراد است. البته باید بگوییم كه چای غلیظ،خیلی داغ ویا خوردن چای با قند و شكر یا شیرینی به مقدار زیاد، مضر است.
● آب انگور قرمز
فلاونویید‌ها‌‌ی موجود در آب انگور قرمز (رنگ قرمز) باعث جلوگیری از اكسید شدن LDL یا همان كلسترول بد شده و از لخته شدن خون نیز جلوگیری می‌‌كنند.
باید بدانیم كه قرص‌ها‌‌ی گیاهی، مكمل‌ها‌‌ی گیاهی و هر آنچه به‌این نام‌ها‌‌ در بازار عرضه می‌شود، به طور معمول دارای تمام خواص موجود در گیاه نیست و گاهی یك یا دو ماده موثر را دارد. به طور مثال، مكمل‌ها‌‌یی با ادعای تغذیه‌ای در مورد تركیب شیمیایی موجود در خانواده كلم موجود است كه برای به‌دست آوردن مقدار مناسب و لازم باید حداقل ۱۰۰عدد قرص با ارزش حدود ۲۰۰۰۰ تومان خورده شود تا مقدار ماده موثر به بدن فرد برسد، حال آنكه همین مقدار با خوردن یك بشقاب كلم بروكلی به بدن می‌رسد كه البته كلم بروكلی به غیر از ماده موثره مذكور حاوی ویتامین‌ و املاح و فیبر نیز هست. همچنین محققان بر ‌این باورند كه هرگز نمی‌‌توان تمام مواد سودمند را در یك قرص خلاصه كرد و باید بدانیم كه طی عمل‌آوری و تولید ‌این مكمل‌ها، خیلی از مواد مغذی از جمله فیتوكمیكال‌ها‌‌ نیز از بین می‌روند.پس، از انواع گوناگون سبزی‌ها استفاده كنید. حتما گروه كلم،مركبات،غلات و حبوبات را در سبد غذایی خود قرار دهید.غذا‌ها‌ی خود را با خانواده سیر و پیاز طعم دار كنید و از خواص سرشار آنها‌ نیز برخوردار شوید. در حدود۵ تا ۹ وعده میوه و سبزی‌ و حدود ۶ تا۱۱ واحد غلات و حبوبات را روزانه دریافت كنید.
مكمل‌ها‌‌ و پودر‌ها‌ی گیاهی گوناگون را فراموش كنید و به مواد اصلی كه طبیعت به شما هدیه داده كه همان انواع میوه‌ها‌‌ و سبزی‌های تازه است، اعتماد كنید.‌

منبع : روزنامه سلامت