منتظرمعجزه نباشید

خیلی وقت ها کودکان نافرمانی می کنند، بی ادبی می کنند، جیغ می کشند، دیگران را می زنند و گاهی اوقات هم دروغ می گویند و البته همیشه همه این کارها را در خلوت خانه انجام نمی دهند.
تنبیه کردن فرزندتان در مقابل دید همگان در حقیقت مبارزه طلبی است. به عنوان مثال و برای شروع کار، هیچ کس نمی خواهد که فکر کند فرزندش مستبد و خودرای ، بدرفتار و موذی است.
همچنین هیچ پدر و مادری قصد ناراحت کردن فرزندشان را جلوی دیگران ندارند. با کمک کارشناسان به بدرفتاری های کودکان که ممکن است در هر کجا و در هر زمانی اتفاق افتد، می پردازیم.
اگر بعضی از مسائل به عصبانیت کودکان در خانه منتهی شود مشکلی نیست ، ولی گاهی اوقات رفتار بد آنها در حضور دیگران باعث به وجود آمدن درگیری می شود.
۱-امروز، جشن تولد ۶ سالگی پسرتان است. وقتی مادربزرگش مشتاقانه به او که در حال باز کردن هدیه اش است ، نگاه می کند، او با ناراحتی تمام ، شلوار گرمکنی را که او برایش خریده ، به یک گوشه پرت می کند و می پرسد که چیز دیگری نیست؟
در این هنگام مادربزرگ ، نیز ناراحت و افسرده به نظر می رسد. آیا مادربزرگ واقعا غمگین شده یا فقط کمی ناراحت است؟ احتمالا کمی دلخور شده.شما نباید در این موقعیت زود قضاوت کنید: فرزند ۶ساله تان صرفا از روی سادگی و صداقتش این کار را کرده ، چون اگر کمی سیاست به خرج می داد، احساسش را این گونه نشان نمی داد.
اگر مادربزرگ منتظر قدردانی و تشکر او بود، در حقیقت ممکن است انتظار او غیرمنطقی باشد. در این شرایط هرگز کودکتان را به خاطر رفتار بدش سرزنش نکنید.به او یاد دهید که احساسات دیگران را نیز درک کند، حتی اگر برخلاف میلش باشد. در آن لحظه فقط تذکر کوچک کافی است ، ولی بعدا، وقتی که همه مهمانان رفتند، با او برخورد جدی تری داشته باشید. او را کنار مادربزرگش بنشانید و با همان عکس العمل او، هدیه ای را باز کنید، سپس بپرسید که آیا به نظر تو این کار درست است.
۲-شما همراه دختر ۳ساله تان مشغول خرید از فروشگاهی هستید. او می خواهد که به مغازه اسباب بازی فروشی بروید و اصرار می کند که یک اسباب بازی گران قیمت برایش بخرید.
وقتی که شما پاسخ منفی می دهید، او با عصبانیت تمام دست شما را رها می کند. تحمل کردن چنین کودکی در فروشگاه اسباب بازی همانند راه رفتن در میدان مین است یعنی منتظر یک انفجار بودن.
به نظر کارشناسان : «پیشگیری کلید راه است». قبل از این که به بازار بروید با او در مورد خرید کردن صحبت کنید، بنابراین می داند که شما چه انتظاری از او دارید. به او بگویید: «ما به بازار می رویم و در آنجا فروشگاه اسباب بازی نیز هست. ما امروز می توانیم به آنجا برویم ولی برایت چیزی نمی خریم».
ولی چنانچه ، اگر شما چنین پیش بینی و آینده نگری نکردید و فرزندتان نیز در بازار خواسته های آنچنانی داشت تکلیف چیست؟
فرزندتان را از مغازه بیرون آورید حتی اگر لگد می زد و فریاد می کشید و تا آنجا که ممکن است با رفتار متقابل و منطقی او را آرام کنید. صحبت ها و تنبیه کردن را به حداقل برسانید چون او در هر حال صدای شما را نمی شنود. پس از این که آرام شد به او چنین چیزهایی بگویید: «این کار تو برای هر دوی ما بد است. پس بگذار اکنون هر دو تایمان از خرید لذت ببریم».
۳-شما به عنوان مربی مهد کودک ، بچه ها را به یک جشن تولد می برید و فرزندتان ناسازگاری می کند و با بقیه درگیر می شود. ابتدا از او بپرسید آیا این رفتار عادی است.
اگر غیرعادی است ، ببینید که آیا او گرسنه ، خسته و یا بیمار و یا هر چیز دیگری که باعث بروز چنین رفتاری می شود، است.
اگر قبلا هم چنین رفتاری را از او دیده اید با حرکاتش مخالفت کنید. در این موقعیت ، از بهترین مربی کودکتان که ممکن است در این جشن باشد، کمک بگیرید. اگر شما دخالت نکنید، او از بچه های دیگر یاد می گیرد که نمی تواند آنها را کنترل کند.
کودکان به او توجهی نمی کنند و آنها با بچه هایی که او برایشان قلدری می کرد، بازی می کند.
۴-کودک ۴ساله شما برای ناهار می خواهد ساندویچ بخورد. شما «نه» می گویید. او مقابل ساندویچ فروشی جیغ و داد کرده و شما را می زند.
برای این کار دو راه وجود دارد. اول این که در میان راه به طور جدی به او بگویید که نظر من عوض نمی شود، سپس او را از محل دور کنید. کمترین کاری که در این مواقع می توانید انجام دهید آن است که برای او زمان محرومیت در نظر بگیرید، او را به آرامی از آنجا دور کنید و بگویید وقتی به خانه رسیدیم در مورد این موضوع با هم صحبت می کنیم.
در خانه نیز به او بگویید: «چون داد و بیداد کردی و مرا زدی ، حق دیدن تلویزیون یا بازی با وسایلت را نداری. سپس وسایلی را که او واقعا به آنها علاقه دارد و از بازی کردن با آنها لذت می برد را از دسترسش دور کنید.
راه دوم: استفاده از شوخی بی مزه است. چیزهایی از این قبیل بگویید: می بینم که ناراحتی ، ولی ما باز هم به رستوران نمی رویم. گفتن چنین جملاتی کمک می کند تا خود را کنترل کنید.
به عقیده کارشناسان ، نادیده گرفتن بعضی از عصبانیت های شدید کودکان ، کار خوبی است ، زیرا در این مواقع با فریاد کشیدن کودکان هیچ چیز، غیر از پرده گوش آنها صدمه نمی بیند. پس بهتر است که در این موقعیت سکوت کرده و او را در دفعات بعد تنبیه کنید.
۵-شما همراه کودک ۵ساله تان به پارک می روید. هنگامی که دختر بچه کوچکتری از تاپ پایین نمی آید تا فرزند شما سوار شود، او به دختر بچه ناسزا می گوید و او را احمق خطاب می کند.
با او به آرامی صحبت کنید و با تن صدایی که زیاد خشمگین نیز نباشد بگویید: حرفهای تو باعث ناراحتی دیگران می شود. چیزهایی شبیه به این بگویید: این کلمات معنای بدی دارند و اجازه نداری که از این کلمات زشت استفاده کنی و بر روی زشت بودن معنای کلمات تاکید کنید.
فرزندتان نیز متوجه می شود که کلماتی را که بر زبان می آورده بسیار آزار دهنده هستند.
۶-کودک ۲ساله شما انحصارطلب است و لوگوهایش را خیلی دوست دارد. هر جا که کودکان با لوگوهایشان بازی می کنند، او آنها را به طرف دیگری هل می دهد و احساس مالکیت همه چیز را می کند.
خیلی به او سخت نگیرید کودکتان دقیقا رفتار عادی یک کودک نو پا را از خود بروز می دهد، رفتاری که بدون شک هر مادری در این سن شاهد آن است.
معمولا کودکان نو پا یاد می گیرند که چطور در وسایل یکدیگر شریک شوند. بدون کوچکترین واکنشی به آرامی به فرزندتان بگویید یا با دیگران خوب و بدون هیچ مشکلی بازی کند یا این که خود را با وسیله دیگری غیر از لگوها سرگرم کند.
از درگیری جلوگیری کرده و سعی کنید که در دفعات بعد دو سری از این لگوها را برای بازی داشته باشید. اگر چه به نظر می رسد که تقسیم کردن وسایل ، کار خوبی است ، ولی منتظر معجزه نباشید. چون حتی کودکان ۴-۵ساله هم برای رسیدن به اهدافشان به وسایل یکدیگر چنگ می زنند.
۷-شما برای صرف شام همراه تمام اقوام به رستوران رفته اید. دختر ۶ساله شما با غذایش بازی می کند و آن را به این طرف و آن طرف پرت می کند. به نظر می رسد که همراهانتان از کار او ناراحت شده اند.
او کارهایی را که کودکان در این سن یا به علت خستگی و یا عدم توجه دیگران انجام می دهند، مرتکب می شود. در این موقع باید چه کار کرد؟ با جدیت بگویید که الان زمان غذا خوردن است نه بازی با آن در همین زمان ، او را با صحبت کردن سرگرم کرده یا کاری که او را مشغول می کند، انجام دهید، مانند شمارش افرادی که در رستوران لباس قرمز پوشیده اند.
همچنین می توانید تعدادی مداد شمعی یا وسیله بازی کوچکی که او را سرگرم می کند، همراه خود به رستوران بیاورید. بدین ترتیب فرزندتان با احساس راحتی بیشتری بر سر میز می نشیند و احتمالا کمتر به فکر آزار و اذیت دیگران می افتد.
اگر این روشها موثر نبود به او گوشزد کرده که اگر کارهایش را ادامه دهد او را از سرمیز بلند کرده و به جای دیگری می برید و زمان محرومیت برای او در نظر می گیرید و به رفتار همراهانتان زیاد توجه نکنید.
چه کارهایی باید کرد؟
ممکن است کودکان در هر جا و هر وقتی رفتار بدی را از خود نشان دهند، اما ما چگونه می توانیم حداقل واکنشی را در انظار عمومی داشته باشیم. زمان غذا خوردن و یا خوابیدن کودکان با دیدن بدرفتاری آنها زود عصبانی نشوید. مانند این که وقتی شما خسته و گرسنه هستید در مطب دکتر انتظار زیادی بکشید یا کار سریعی را مجبور باشید که انجام دهید. این مساله درست در مورد فرزندتان نیز صادق است.وسایل مورد نیاز کودک را همراه داشته باشید. شما هرگز نمی توانید پیش بینی کنید که کجا و چه وقت فرزندتان خسته ، گرسنه و یا عصبی است.مقداری خوراکی ، کتاب و اسباب بازی ، حتی وسیله راحتی مانند پتو را در ساک کودک یا ماشین قرار دهید.کودکتان را از جایی که می خواهید ببرید، آگاه سازید. به او بگویید که کجا می رویم ، چه کسانی آنجا هستند و همچنین انتظار دارید که او چه رفتاری داشته باشد.

رزیتا شاهرخ

منبع : روزنامه کیهان