خوراکی های ضد پارکینسون

تا به حال با بیماران مبتلا به پاركینسون برخورد كرده اید؟ تا چه اندازه با آن آشنایی دارید؟ به نظر شما این بیماری بر اثر اختلال در كدام ناحیه از بدن و در چه سنی ظاهر می‌شود؟ آیا می‌دانید چرا این بیماری را با این نام می‌خوانند؟ زیرا برای اولین بار یك فیزیولوژیست انگلیسی به نام جیمز پاركینسون این بیماری را در حدود دو قرن پیش- باورتان می‌شود، دو قرن پیش- شناسایی كرد و به این ترتیب آن را با نام خود به ثبت رساند.
در كل، بهتر است بدانید كه این بیماری یك اختلال عصبی - عضلانی است كه اغلب بر اثر تحلیل رفتن سلول‌های مغزی كه مسوولیت تولید نوعی انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین را بر عهده دارند، ایجاد می‌شود. جالب است بدانید كه این تركیب در بدن به كنترل حركت كمك می‌كند. این بیماری اغلب در سنین بالا دیده می‌شود، به خصوص در سن ۶۰ سالگی و متأسفانه در مردان بیشتر از زنان شیوع دارد.
● حتماً از خودتان می‌پرسید كه علامت‌های این بیماری چیست؟
باید در جوابتان بگوییم كه در اكثر موارد نوعی لرزش به خصوص در دستان و انگشتان دیده می‌شود. سفتی در عضلات و اختلال در جویدن و بلع غذا یكی دیگر از مشكلات مبتلایان به این بیماری است.
اما خبر خوش ما آن است كه به كمك تغییر در شیوه غذا خوردن و بهبود و اصلاح آن می‌توان به درمان و كاهش شدت این بیماری كمك كرد؟ می‌پرسید چه‌طور؟ بهتر است ادامه همین مقاله را دنبال كنید.
● گوشت كمتر بخور
حتماً به خاطر داشته باشید كه یكی از نخستین توصیه‌هایی كه اغلب به این بیماران می‌شود آن است كه تا جایی كه می‌توانند مصرف منابع غذایی پروتئین دار را در رژیم غذایی روزانه شان كم كنند. مطالعات نشان داده است كه این ماده مغذی می‌تواند در جذب داروی اصلی درمان این بیماری یعنی لوودوپا تداخل ایجاد كرده و مانع جذب آن شود. به این دلیل است كه توصیه می‌شود، دریافت روزانه این ماده مغذی در سه وعده غذایی تقسیم شود یعنی در صبحانه، ناهار و شام.
همان‌طور كه گفتیم، پروتئین اثر دارویی لوودوپا را كاهش می‌دهد. به این دلیل بهتر است مواد غذایی پروتئین دار در طول روز محدود شده و بهتر است كه در وعده شام و یا حتی میان وعده پیش از خواب بیشتر مصرف شود تا به این ترتیب در جذب این دارو اختلالی به وجود نیاید. به علاوه، توصیه می‌شود كه در این وعده‌ها از مواد غذایی كه پروتئین با كیفیت بالا دارند مانند، تخم مرغ (سفیده آن) و شیر بیشتر استفاده شود.
جالب است بدانید كه مطالعات نشان داده اند، محدود كردن مصرف این ماده مغذی در طول روز تا حد زیادی موجب بهبود اعمال حركتی بیمار می‌شود.
● ویتامین‌های مهربان
یكی دیگر از نكاتی كه بهتر است در تغییر عادت‌های غذایی این بیماران به آن توجه شود، نوع ویتامینی است كه آنها دریافت می‌كنند. به این ترتیب كه وجود برخی از ویتامین‌ها در بهبود این بیماری نقش اساسی دارند و از طرف دیگر برخی از آنها اثر داروهایی كه برای درمان استفاده می‌شوند را از بین می‌برند. حتماً می‌پرسید كدام ویتامین‌ها؟
باید در جوابتان بگوییم، ویتامین ۶B یا همان پیریدوكسین موجب مختل شدن اثرات دارویی لوودوپای معروف می‌شود، به این ترتیب كه آنزیمی‌كه برای تولید لوودوپا به دوپامین نیازمند است، به این ویتامین نیز نیاز دارد اما اگر این ویتامین در مقادیر زیادی وارد بدن شود ممكن است متابولیسم این دارو را به خصوص در سیستم اعصاب مركزی یعنی جایی كه فعالیت‌های درمانی در آن نواحی رخ می‌دهد، مختل كند و به این ترتیب سیر بهبودی به تأخیر بیفتد.
به این دلیل است كه توصیه می‌شود از منابع غذایی این ماده مغذی در دوره درمان كمتر استفاده شود. آیا منابع این ماده مغذی را می‌شناسید؟
جالب است بدانید كه نخود و لوبیا، ماهی تن، جوانه گندم و سبوس آن از منابع غنی این ویتامین هستند و به خاطر داشته باشید كه نباید در خوردن آنها زیاده روی كنید.
اما فكر می‌كنید كه كدام یك از ویتامین‌ها در طول درمان باید بیشتر مصرف شوند؟ تحقیقات در سال‌های اخیر نشان داده اند، منابع غذایی ویتامین‌های ۱۲B و C در طول درمان باید بیشتر به مصرف برسند. شما وقتی از مواد غذایی با پروتئین‌های با كیفیت استفاده می‌كنید (البته به همان میزان پروتئین محدود شده)، مانند سفیده تخم مرغ و یا سینه مرغ ، ویتامین ۱۲B نیز به میزان كافی وارد بدنتان می‌شود. می‌توانید از میوه‌هایی نظیر كیوی و انواع مركبات نیز به عنوان یك میان وعده یا به همراه غذایتان نیز استفاده كنید تا ویتامین C نیز به حد كفایت وارد بدنتان شود و به این ترتیب سیر درمان با سرعت بیشتری طی شود.
● آب یك ضرورت
آب در این بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا داروی‌های ضد پاركینسون خشكی دهان و یبوست ایجاد می‌كنند. به این دلیل نوشیدن آب در طول روز برای این بیماران بسیار حیاتی بوده و توصیه می‌شود كه این بیماران حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز بنوشند تا كم آبی در آنها بروز نكند زیرا آنها به دلیل سفتی عضلات در جویدن و بلعیدن به اندازه كافی مشكل دارند و اگر این مشكل با كم آبی همراه شود، بیماران را به شدت آزار خواهد داد.
در ضمن، برای جلوگیری از كم آبی، استفاده از آب میوه و سبزی‌ها، حتی میوه‌های پوره شده و سایر مایعات نیز می‌تواند در كامل كردن ۸ لیوان آبی كه قبلاً از آن یاد كردیم، به بیمار كمك كند و می‌توانید آنها را نیز به حساب آورید.
● این غذاهای نرم
همان طور كه گفتیم، اختلال عضلات یكی از نشانه‌های این بیماری است و به این دلیل، این بیماران با مشكل در جویدن و بلعیدن غذا رو به رو هستند. توصیه می‌شود غذاهایی كه برای این بیماران تهیه می‌شود، نرم باشند و به شكل پوره شده در اختیارشان قرار گیرند.
به علاوه، چون این بیماران اغلب از یبوست رنج می‌برند، بهتر است از غلات كامل و نان‌هایی كه از گندم كامل تهیه شده اند، استفاده كنند البته به شكل پوره شده و نرم. به علاوه، مصرف آلو و انجیر تازه و یا خیس خورده نیز می‌تواند به تحریك روده‌های این بیماران كمك كرده و آنها را از عوارض یبوست نجات بدهد. حتی برنج كته شده به دلیل كالری بالایی كه دارد می‌تواند در وعده‌های غذایی اصلی یك منبع انرژی مناسب باشد زیرا اغلب در این بیماران كمبود وزن و دریافت انرژی دیده می‌شود. این بیماران به خاطر نوع بیماری و اختلال در غذا خوردنی كه با آن دست به گریبان هستند، ترجیح می‌دهند كمتر غذا بخورند و به این ترتیب كم كم وزن خود را از دست می‌دهند.
دیدید كه تغییر در برنامه غذایی روزانه حتی در بیماران مبتلا به پاركینسون نیز می‌تواند سودمند باشد، پس همیشه امیدوار باشید.‌
● فواید اسید فولیك
یكی دیگر از ویتامین‌های مفیدی كه به این بیماران می‌تواند كمك فراوانی كند، همین اسید فولیك خودمان است كه در دسته ویتامین‌های گروه B جای می‌گیرد. جالب است بدانید كه بررسی‌های انجام شده روی موش‌ها نشان می‌دهد، كمبود اسید فولیك ممكن است استعداد مغز را برای ابتلا به بیماری پاركینسون افزایش دهد.
محققان در این مطالعه، یك گروه از موش‌ها را تحت رژیم حاوی اسید فولیك قرار دادند، در حالی كه گروه دوم با رژیم غذایی فاقد این ویتامین تغذیه شده‌اند.
آنها دریافته‌اند، در موش‌های دریافت كننده مقادیر كم اسید فولیك، ‌سطح هموسیتئین مغز و خون افزایش یافته است كه این سطح بالای هموسیستئین در مغز باعث تخریب عملكرد برخی سلول‌های عصبی می‌شود.
بر پایه این بررسی ثابت شده است كه مصرف مقادیركافی اسیدفولیك می‌تواند مغز افراد سالخورده را در برابر پاركینسون و سایر بیماری‌های عصبی محافظت كند. به این دلیل است كه توصیه می‌شود از منابع غذایی این ویتامین به خصوص در سنین بالا بیشتر استفاده شود.
آیا می‌دانید منابع غذایی این ماده مغذی كدامند؟ همیشه به خاطر داشته باشید كه میوه و سبزی‌های برگ سبز از منابع غنی این ویتامین هستند كه خوردن‌شان برای این بیماران نیز مفید است.
حتی دیده شده كه خوردن این گروه از مواد غذایی، كم اشتهایی ناشی از داروهایی كه برای درمان تجویز می‌شود را نیز كمتر می‌كنند.

سارا حسنلو

منبع : روزنامه سلامت