زندگی فردی که تامین مالی حملات ۱۱ سپتامبر را بر عهده داشت

ابو یزید مسول حسابرسی بن لادن و تامین کننده مالی حمات ۱۱ سپتامبر از نخستین مصری هایی بود که به افغانستان مهاجرت کرد. امروزه کسی مصطفی ابو الیزید، یا همان مصطفی احمد محمد عثمان ابوالیزید ملقب به شیخ سعید را به عنوان یکی از رهبران بلندپایه القاعده نمی شناسد، کسی که در اوایل دهه هشتاد قرن گذشته در حالی که جنبش جهاد اسلامی این کشور به شدت تحت تعقیب بود راه افغانستان را در پیش گرفت؛ او در آن زمان فرد شناخته شده ای بود و همه در به در دنبالش بودند. اما امروزه کسی در مصر او را نمی شناسد، به عبارت دیگر او امروزه به اندازه ای که در افغانستان و پاکستان شناخته شده است، در مصر غریب مانده است.
ابویزید سال‌ها پس از زندگی در گمنامی هنگامی بار دیگر بر سر زبان ها افتاد که گزارشی مبنی بر کشته شدن وی در حمله به یکی از مراکز تجمع شبه نظامیان القاعده در مرز افغانستان و پاکستان منتشر شد. اما به راستی ابویزید کیست؟ و او چه نقشی در گروه القاعده بازی کرده است؟ شاید بتوان ابویزید را مغز متفکر مالی و حسابرسی القاعده به شمار آورد؛ او از زمانی که به القاعده پیوست به عنوان مسول مالی و حسابرسی اسامه بن لادن رهبر القاعده عمل می کرد و توانست خودش را به عنوان یک بازرگان معرفی کند، در حالی که به مسایل شرعی و فقهی هم آشنایی داشت و این علی رغم آن بود که وی هیچ علاقه ای هم به امور نظامی نداشت و در این زمینه هم کسی او را متخصص نمی دانست. ابوالیزید همان کاری را کرد که بیشتر اعضای جهاد اسلامی مصر انجام می دادند، او در افعانستان آغازی دوباره داشت، مانند اینکه گذرنامه های دیگری به همراه اسامی جدیدی برای خود انتخاب کرد به گونه ای که هیچ کس، حتی در کشور و شهر خودش نیز او را نمی شناخت و این کار به سختی صورت می گرفت.
در حالی که همه از مرگ او در حمله موشکی ماه اوت در وزیرستان افغانستان می گفتند، یاسر السری مدیر مرکز دیده بان اسلامی در لندن می گوید: من ایمان راسخ دارم که مصطفی ابویزید که او را به‌نام شیخ سعید می شناسیم از این حمله جان سالم به در برده و زنده است. او نمی خواهد در این مورد مدرکی ارائه دهد، اما تاکید می کند که او زنده است.
شیخ سعید فرمانده عملیات طالبان در افغانستان سال ها به همراه ایمن الظواهری نفر دوم القاعده پس از ماجرای ترور انور سادات در زندان های مصر به سر برد. او هنگامی که پس از حملات ۱۱ سپتمامبر ۲۰۰۱ چند تن از رهبران رده بالای القاعده در درگیری با نظامیان آمریکایی کشته شدند، تا نفر سوم القاعده بالا آمد. مصطفی ابو یزید که او را با نام شیخ سعید می شناسیم مسول مالی شرکت بن لادن در خارطوم بود، نامش برای اولین بار در قالب اسامی منتشر شده توسط آمریکایی ها آمد اما آنها به اهمیت این فرد پی نبردند – منابع آمریکایی در ابتدا فکر می کردند او عربستانی است اما در حقیقت او مصری الاصل بود.
یاسر السری نام کامل او را این‌گونه بر می گوید: مصطفی احمد محمد عثمان ابویزید، محل تولد در استان شرقی، علوم دینی آموخته و از نظر حساب و کتاب بسیار مورد اطمینان است تا جایی که اطمینان اسامه بن لادن را برانگیخت و او را به عنوان مسول مالی شرکت های خود انتخاب کرد و در این میان شرکت «واد العقیق» که در سودان فعالیت می کرد از همه مهمتر بود. ابو عمار مصری که مسایل گروه های اسلامی را پی گیری می کند در مورد شیخ سعید می گوید: در سال ۱۹۸۸ به افغانستان رفت و در آن موقع هنوز عضو هیچ سازمان جهادی نشده بود تا سال ۲۰۰۲ که دولت آمریکا لیست افراد مورد تعقیب خود در گروه القاعده را منتشر کرد، هنوز در مصر به اتهامی محکوم نشده بود.
در فهرست منتشر شده توسط آمریکایی‌ها نفر پانزدهم بود. شیخ سعید پس از ورود به افعانستان جذب القاعده شد و آرام آرام عضو شورای این گروه قرار گرفت و در کنار محمد عاطف، ابوالحفص المصری و ابوعبیده نشست در طول این سال‌ها با هیچ‌کدام از این افراد اختلافی پیدا نکرد، بلکه مورد اعتماد همه آنها بود. به گفته سری، شیخ سعید در عملیات موشکی آمریکایی‌ها که منزلی را در منطقه باجور هدف قرار داده بود جان به در برد؛ اما گروهی دیگر از اعراب و اوزبک ها و تاجیک ها در آنجا کشته شدند.
ابوعمار مصری اما حرف مهمتری هم برای گفتن دارد و آن هم اینکه ابویزید (۵۳ ساله) مسول تامین مالی عملیات ۱۱ سپتامبر بوده است و نامش در ضمن تحقیقاتی که کنگره آمریکا و برخی از بازپرس های آمریکایی کرده‌اند به عنوان فردی که مقادیر زیادی پول از طریق امارات عربی متحده به حسابی در آمریکا وارد کرده، آمده است. محمد عطا که رهبری عملیات در آمریکا را بر عهده داشت، دو روز پیش از انجام آن مبلغ ۲۶هزار دلار دریافت می کند. در همین روزها است که شیخ سعید سفرهایی به قطر و امارات متحده عربی دارد تا بتواند عملیات ۱۱ سپتامبر را تامین مالی کند.
پیش از آنکه عملیات انجام شود در این مورد با ملا عمر رهبر طالبان رایزنی شد که وی با این امر مخالفت خود را اعلام کرد، اما اسامه بن لادن دستور انجام آن را داد. به گفته تندروهای سلفی؛ شیخ سعید دارای پایگاهی بلند در نزد جهادی‌ها بود، چرا که مانند بیشتر مصری هایی که در دهه ۱۹۸۰ راهی افغانستان شده بود، می توانست زبان پشتو را به راحتی صحبت کند و از این طریق ارتباط نزدیکی را با افغانی ها و دیگر گروه‌های حاضر در افغانستان فراهم کند. یکی از اعضای این گروه‌ها به روزنامه الشرق الاوسط می گوید: شیخ سعید در نزد تمام گروه‌های جهادی دارای رتبه و پایگاه مناسبی بود، به دلیل همین پذیرش بود که نزد تمام این جماعت دارای پایگاه مناسب بوده و همه به حرفش گوش می دادند و از تمام این گروه ها هم حمایت می کرد.
ابویزید جزو اولین افرادی بود که در مصر به دلیل فشار دولت این کشور بر گروه‌های اسلامی برای مبارزه با ارتش سرخ راهی افغانستان شد و از این نقل و انتقال هیچ‌کس خبر نداشت؛ و باید گفت به صورت کاملا سری انجام شد. او حتی در دو دهه آخر قرن گذشته در هیچ عملیات خشونت آمیزی در مصر هم مشارکت نکرده بود و از این رو برای دستگاه امنیتی این کشور ناشناخته بود. وی هنگامی بیشتر و بهتر شناخته شد که در ژوئیه سال ۲۰۰۷ به‌عنوان فرمانده عملیاتی القاعده در افعانستان انتخاب شد. او جانشین عبدالعادی العراقی شد که در همان ماه توسط نیروهای امنیتی ترکیه بازداشت و تحویل دولت آمریکا شد و او را به زندان گوانتانامو در کوبا منتقل کردند.
اولین باری که ابویزید بر صفحه های تلویزیونی ظاهر شد به ماه ژوئیه ۲۰۰۸ باز می گردد که از تلویزیون جیو پاکستان پخش شد. در این گفت و گو که نجیب احمد آن را انجام داده بود، به شدت انتشار کاریکاتورهای موهم علیه رسول اکرم(ص) را محکوم می کند و در ضمن این مصاحبه بار دیگر مسوولیت حملات ۱۱ سپتامبر را هم قبول می کند.
آنچه در پایان این مطلب باید گفت این است که، القاعده هنوز کشته شدن این رهبر خود را قبول نکرده است و اگر آمریکایی‌ها موفق شده باشند ابویزید را به قتل برسانند یکی از مهمترین اقدامات خود را در طول چند سال گذشته انجام داده و از این رو آنها همچنان به این روند ادامه خواهند داد. ابویزید اگر هنوز هم زنده باشد، به زودی شاهد عملیات انتقام جویانه‌اش خواهیم بود. آیا روزی همه اسرار القاعده فاش خواهد شد؟

نویسنده : کریم جعفری

منبع : دیپلماسی ایرانی