یوزپلنگ - Il Gattopardo

سال تولید : ۱۹۶۳
کشور تولیدکننده : ایتالیا و فرانسه
محصول : گوفردو لومباردو
کارگردان : لوکینو ویسکونتی
فیلمنامه‌نویس : سوزو چکی دامیکو پاسکواله فستا کامپانیله، ماسیمو فرانچوزا، انریکو مدیولی و ویسکونتی، برمبنای رمانی نوشته جوزپه تومازی دی لامپدوزا.
فیلمبردار : جوزپه روتونو.
آهنگساز(موسیقی متن) : نینو روتا.
هنرپیشگان : برت لنکستر، آلن دولون، کلودیا کاردیناله، پائولو استوپا، رینا مورلی، سرژ رژیانی، رومولو والی، لزلی فرنچ، پی‌یر کلمانتی و جولیانو جما.
نوع فیلم : رنگی، ۲۰۵ دقیقه.


در پی حمله "کاریبالدی به سیسیل، شاهزاده سالینا"، "دون فابریتسیو" (لنکستر) می‌پذیرد که برادرزاده محبوبش، "تانکردی" (دلون) به ارتش "گاریبالدی" بپیوندد. در سفر هرساله شاهزاده و خانواده‌اش به ییلاق، "تانکردی" هم ـ که حالا سرباز ارتش "ویکتور امانوئل" است ـ به آنان می‌پیوندد و دل به "آنجلیکا" (کاردیناله) دختر "دون کالوگرو"ی ثروتمند (استوپا)، می‌بندد. "دون فابریتسیو" که می‌داند اوضاع دارد تغییر می‌کند، با این ازدواج موافقت می‌کند. شاهزاده پیشنهاد شرکت در مجلس سنا را رد می‌کند و نگران از تحولات دنیای اطرافش دغدغه مرگ را دارد...
٭ رمان نامدار لامپدوزا عظمت، تحلیل اجتماعی، تصویری غنی از روابط خانوادگی... همه و همه را دارد و ویسکونتی و دیگر فیلم‌نامه‌نویسان کوشیده‌اند جوهر رمان را به جنگ آورند، طوری که بحث‌های مفصل سیاسی، هم‌زمان با بازآفرینی تمام و کمال سیسیل دهه ۱۸۶۰ دنبال می‌شود. ویسکونتی که می‌خواهد سینماگری اخلاق‌گرا و معاصر با گرایش‌های اجتماعی باشد، ضمناً دل‌بستگی نوستالژیکی به گذشته رمانتیک و آریستوکراتیک خود و جامعه‌اش نشان می‌دهد. در نتیجه یوزپلنگ در نمایش جنبه‌های خشونت بارتر و ناخوشایند دوره زمانی حوادث کاردیناله، استوپا و والی بیشتر توانائی ویسکونتی در خلق شبکه پیچیده‌ای از اشاره‌ها و ارجاع‌های بصری است که به فیلم قوت می‌بخشد و طبعاً فیلم‌برداری تکنی‌کالر و مؤثر روتونو هم عالی است. صحنه‌پردازی ماریو گاربولیا و موسیقی روتا به خوبی حال و هوای زمانه فیلم را منعکس می‌کنند. هم‌چنین لنکستر با هدایت ویسکونتی فوق‌العاده نقش آفرینی می‌کند. صحنه طولانی سالن رقص (نزدیک به یک ساعت در نسخه اصلی) نقطه اوج سبک‌پردازی و میعادگاه خطوط تماتیک فیلم است. فیلم در نمایش اولی جهانی‌اش به‌طرز اسف‌انگیزی کوتاه شد. در سال ۱۹۸۳ فیلم مجدداً در شکل مناسب و اصلی‌اش احیا شد.