تجزیه اثر اصلی افزایشی و اثر متقابل ضرب پذیر (AMMI) در ژنوتیپ های جو (.Hordeum vulgare L)

به منظور تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و تعیین میزان پایداری عملکرد و سازگاری ژنوتیپ های جو، نوزده ژنوتیپ شامل سیزده ژنوتیپ اصلاح شده داخلی (حاصل تلاقی ژنوتیپ های دریافت شده از مرکز تحقیقاتی بین المللی) و شش ژنوتیپ اصلاح شده دریافتی از مراکز تحقیقاتی بین المللی در ده مکان مختلف به مدت سه سال (۱۳۷۷-۸۰) مورد ارزیابی قرار گرفت و داده های حاصل از عملکرد از طریق روش AMMI بررسی شد.
نتایج حاصل نشان داد که اثر اصلی یا افزایشی ژنوتیپ و محیط و نیز اثر متقابل ضرب پذیر ژنوتیپ × محیط معنی دار بود که بیانگر سازگاری ژنوتیپ ها با محیط های خاص بود. به منظور تعیین پایداری ژنوتیپ ها در روش AMMI از سه پارامتر پایداری به نام های SIPC۱، AMGE۱، EV۱ استفاده شد، ضمن این که جهت شناسایی ژنوتیپ های سازگار با محیط های خاص روش بای پلات به کاربرده شد. نتایج حاکی از آن بود که ژنوتیپ های Kozir، Dundy و Schulyer/L.۶۴۰ با داشتن کمترین مقدار اثر متقابل پایدارترین و ژنوتیپ های K-۲۰۱/۳-۲، Walfajre/Wl-۲۲۹۱ و ۷۳-M۴-۳۰ با دارا بودن بیشترین اثر متقابل ناپایدارترین ژنوتیپ ها بودند. ژنوتیپ های Arass/cyclon، L.۱۳۱//Cg/CM و C۱-۱۰۱۴۳/Walfajre برای ایستگاه کرج، ژنوتیپ Vavilon برای ایستگاه میاندوآب و ژنوتیپ های"S" Kavir/BadiaوK-۲۰۱/۳-۲ برای ایستگاه مشهد مناسب تشخیص داده شدند.

مجید شاه محمدی
حمید دهقانی
احمد یوسفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی