معجزه گردر قلعه اصلاحات ژاپن

در این گفت وگو كه در محل سكونت كوایزومی در «توكیو» صورت گرفته، نخست وزیر ژاپن در بخش اصلی صحبت هایش عمدتاً به مسأله بحث برانگیز خصوصی سازی پست در ژاپن پرداخته و ضمن نامیدن آن به عنوان «قلعه اصلاحات» ابراز امیدواری كرده است كه با تحقق خصوصی سازی پست این كشور، یك معجزه سیاسی را برای ژاپن به ارمغان آورد.وی همچنین از برخی مسائل سیاسی مهم دیگر و نیز گوشه ای از مسائل حاشیه ای زندگی اش سخن گفته است.
شما اخیراً به یك پیروزی فوق العاده دست یافتید. به طور حتم، با چنین پیروزی قاطعی، شما بیش از یك تابستان دیگر بر سر قدرت خواهید بود.
البته هیچ كسی پیش بینی نمی كرد كه چنین پیروزی مهمی به دست آید. با این حال، همانطور كه بارها گفته ام، یك سال آینده از قدرت كنار می روم. بنابراین باید تمام امور را به بهترین وجه انجام دهم و در سپتامبر سال آینده بازنشسته شوم.
آیا احساس نمی كنید كه وظیفه خطیری برای ایجاد تغییرات و تحولات دارید و طی یك سال انجام همه كارهای ضروری، دشوار است؟
بله همین طور است. اما چیزی كه می خواهم بگویم، در مورد هر نخست وزیری صدق می كند و آن اینكه، كارهای نخست وزیر هیچ وقت پایانی ندارد، اما معتقدم كه طی دوره باقی مانده می توانم كارهای لازم را به طور كامل انجام دهم.
همواره گفته ام كه مهم ترین اولویت من و اصلی ترین هدف دولتم خصوصی سازی پست ژاپن بوده است. من آن را قلعه اصلاحات نامیده ام. اگر این امر محقق شود، یك معجزه سیاسی خواهد بود. از ظاهر امر پیداست كه این معجزه بزودی روی خواهد داد.
تصور می كنم هنگامی كه بر سر كار آمدم و لزوم خصوصی سازی خدمات پستی را اعلام كردم - كه البته خصوصی سازی خواهد شد - بسیاری از مردم نسبت به آن تردید كردند. درك این تردید دشوار نیست، زیرا نه تنها احزاب مخالف، بلكه اعضای احزاب حاكم نیز با آن به مخالفت برخاستند. جای تعجب نیست اگر در كشوری دموكراتیك، مردم به امكان تحقق چنین امری تردید كنند.
طی تجارب ۳۰ ساله ام از حضور در سیاست، به خوبی دریافته ام كه گاهی لحظه ای فرامی رسد كه مخالفان یك طرح یا قانون، به ناگاه، به حمایت از آن برمی خیزند و این یك پدیده سیاسی است. بدون تردید، این لحظه در ژاپن فرارسیده است. زیرا پیشنهاد خصوصی سازی پست در ۸ اوت در پارلمان ژاپن به خاك سپرده شد، اما برخلاف انتظار همگان اكنون احیا شده است.
آیا به جایگاهتان در تاریخ واقف هستید؟
با توجه به موضوع انحلال مجلس سفلی؛ تصور نمی كنم كه در گذشته موردی وجود داشته باشد كه در پی عدم تصویب یك طرح در مجلس مشاوران (مجلس علیا)، مجلس نمایندگان (مجلس سفلی) منحل شده باشد. شاید از این منظر بتوان، آن را یك انحلال تاریخی خواند.
همچنین به اعتقاد من، این امری غیرمعمول است كه مخالفان یك طرح، بلافاصله به موافقان همان طرح مبدل شوند. بنابراین شاید از این نظر بتوان گفت كه این پدیده ای است كه در تاریخ ثبت خواهد شد و نام كوایزومی به عنوان نخست وزیر وقت در كنار آن نقش خواهد بست.
آیا اصلاحات پستی بیش از آنكه اجرایی باشد، یك مسأله نمادین نیست؟
تصور می كنم كه این یك تصویر پیچیده است. بخش عمده آن به دلیل ستایش ها و تمجیدهایی است كه به خاطر سوابقم طی ۴ سال گذشته صورت گرفته است و بخش دیگری نیز به دلیل حمایت مردمی از اصلاحات صورت گرفته تا به امروز و حمایت ها از خصوصی سازی پست است. به نظر من، این دو مورد درهم تنیده شده اند.
شیوه هایی كه برای بهبودی ژاپن از ركود اقتصادی اعمال كرده ام، اختلاف نظرهایی را با حزب حاكم به وجود آورده است. برای نمونه می توان به شیوه های حذف وام های غیرضروری در سیستم بانكی و كاهش هزینه های امور عمومی به هنگام ركود اشاره كرد.
این امری كاملاً طبیعی است كه اگر فردی رئیس حزب لیبرال دموكرات و نخست وزیر ژاپن شد، با حمایت قاطع و قوی حزب حاكم به آن جایگاه رسیده است. من با وجود اختلاف دیدگاههایی كه در طیف های مختلف حزب حاكم وجود داشت، به نخست وزیری رسیدم. از این لحاظ، به نظر می رسد كه من یك نخست وزیر غیرمعمولی هستم.
در واقع، كسان زیادی در غرب، اروپا و آمریكا بودند كه می پرسیدند «آیا این دموكراسی است؟» هنگامی كه فردی نخست وزیر و رئیس حزب می شود، باید برای تصدی آن پست یا رسیدن به آن جایگاه، از حمایت قوی اعضای حزب خود برخوردار باشد. آنها می گفتند كه لابد یك جای كار ایراد دارد، زیرا او در راه رسیدن به مقام نخست وزیری نه تنها با اپوزیسیون، بلكه با حزب حاكم نیز مبارزه كرده است.
كسانی هستند كه با من مخالفند. رهبران حزب حاكم من را یك دیكتاتور، و هیلتر می نامند. این مسأله كمی عجیب است، زیرا من برای این پست انتخاب شده ام، یعنی پس از انتخابات، پست نخست وزیری را عهده دار شده ام.
در جریان مبارزات انتخاباتی به مردم اعلام كردم آن دسته از اعضای مجلس مشاوران كه با طرح اصلاح پست مخالف هستند، بر این باورند كه مردم ژاپن نیز با آن موافق نیستند و به همین دلیل است كه آنان با خصوصی سازی پست مخالفت می كنند. به آنها گفتم: «اگر اجازه بدهید كه پیروز شوم، یقیناً اعضای مجلس مشاوران خواهند فهمید كه مردم ژاپن با این طرح موافق هستند. بنابراین تغییر موضع خواهند داد. پس اجازه بدهید پیروز این انتخابات باشم». سرانجام در پایان انتخابات، مخالفان در مجلس علیا با سرعت خیره كنند ای تغییر موضع دادند.این انتخابات به منزله درخواستی از مردم ژاپن بود كه استدلالات و نتایج پارلمان را كنار بگذارند و همین گونه نیز شد. بنابراین به اعتقاد من، از این جهت، این یك انتخابات تاریخی بود.
اگر در ژوئن آینده در نظرسنجی مشخص شد كه مثلاً ۸۰ درصد مردم خواهان ماندن شما هستند، آیا این در خواست را نادیده می گیرید؟
امكان ندارد كه نظرسنجی ها نشان دهد كه ۷۰ یا ۸۰ درصد مردم خواهان تداوم حضور من باشند.
اگر اكثریت قابل توجهی چنین خواسته ای داشته باشند، آیا در مورد آن فكر خواهید كرد؟
تصور نمی كنم دلیلی وجود داشته باشد كه به چنین چیزی فكر كنم، زیرا انتخابات ریاست حزب لیبرال دموكرات در ماه سپتامبر صورت می گیرد و به طور حتم، تا ماه ژوئن، نامزدهای جدید مبارزات انتخاباتی خود را آغاز كرده اند.
آیا احتمال می دهید كه نخست وزیر آینده یك زن باشد؟
تصور نمی كنم كه در آینده نزدیك، زنی شرایط لازم برای تصدی پست نخست وزیری را بیابد.
به نظر شما، چند نامزد احتمالی برای تصدی این پست وجود خواهد داشت؟
حدود ۴ یا ۵ نفر.
ژاپن به خاطر جنگ جهانی دوم عذرخواهی كرده است، اما در نزد برخی از مردمان خارجی گویی كه ژاپن هرگز عذرخواهی نكرده است. به نظر شما، آیا برگزاری برخی مراسم در ژاپن، موضع رسمی این كشور در قبال جنگ جهانی دوم را برای مردم دنیا نمایان خواهد كرد؟
به یاد ندارم كه مراسمی در این باره برگزار شده باشد، اما بر این باورم كه اگر مردم خط سیر ژاپن طی ۶۰ سال گذشته، یعنی از زمان پایان جنگ جهانی دوم تاكنون را در نظر آورند، درخواهند یافت كه این كشور از این بابت پشیمان است.
تصور می كنم شما به روابط ژاپن با چین و جمهوری كره اشاره دارید. واقعیت این است كه در همه زمینه ها و بیش از پیش با این ۲ كشور روابط روبه گسترش برقرار شده است. ظاهراً این بنابه دلایل سیاسی است كه چین با دیدارهای من از معبد «یاسوكونی» مخالفت می كند.
دلایل سیاسی داخلی یا خارجی؟
دلایل داخلی. علاوه بر این، تصور می كنم كه چین از افزایش نفوذ سیاسی ژاپن ناخرسند است. برای نمونه، آنان با عضویت دائم ژاپن در شورای امنیت مخالفند، زیرا می خواهند كه نفوذ ژاپن در عرصه بین المللی را كنترل كنند.
چرا درباره نیات تان از رفتن به معبد یاسوكونی روشنگری نمی كنید؟
واقعیت این است كه چینی ها از افكار و اندیشه های من آگاهند. به طور قطع، از نیات من نیز اطلاع دارند، اما در عین حال، باید ملاحظه دیدگاههای دیگران را هم كرد. بنابراین به نظر من این مسأله را نباید عمومی كرد باید همواره روابط با سایر كشورها را مدنظر داشت.
ظاهراً مردم ژاپن گاهی اوقات، ناسیونالیسم را با گسترش هویت ملی پس از جنگ اشتباه می گیرند. آیا این مسأله شما را نگران می كند؟
بی شك، این سوء تفاهم نادرست است، زیرا آن چیزی كه شما می بینید، به هیچ وجه ناسیونالیسم نیست. مردم ژاپن عمیقاً درباره گذشته اندیشیده اند. آنها از بابت جنگ جهانی دوم متأسف و نادم هستند و بیش از هر ملت دیگری متقاعد شده اند كه هرگز نباید جنگ كرد. آنان بیش از هر چیز دیگری دوستدار صلح هستند.
آیا اقتصاد رسماً بهبود یافته است؟
دوره بهبودی فعلی طولانی تر از هر دوره دیگری در گذشته بوده است، اما هنوز بر تورم فایق نیامده ایم. تا زمانی كه رسماً تورم را كنترل نكنیم، نمی توانیم بهبودی رسمی اقتصادی را اعلام كنیم.
دفعه پیش كه با شما دیدار كردم، گفتید كه در شبانه روز ۴ یا ۵ ساعت می خوابید. آیا پس از انتخابات بیشتر می خوابید یا خواب راحت تری دارید؟
زمان خواب تغییر چندانی نكرده، اما نسبت به زمان انتخابات خواب عمیق تری دارم یا كمتر از خواب می پرم.
پس از بازنشستگی، تصمیم دارید چه كار كنید. باغبانی یا گوش دادن به موسیقی؟
هنوز به آن مرحله نرسیده ام كه در این باره فكر كنم. تنها چیزی كه می توانم بگویم، این است كه مایلم در دوره باقیمانده نخست وزیری ام تا سپتامبر بهترین تلاش هایم را به كار گیرم. یقیناً بعد از بازنشستگی، كارهای زیادی برای انجام دادن پیدا خواهم كرد.
فعلاً كه از موسیقی لذت می برم، آن هم موقع خواب و با استفاده از سی دی.
پس از پایان دوره نخست وزیری، به جای تماشای نسخه های دی وی دی فیلم ها، به كنسرت و سینما می روم. تا زمانی كه نخست وزیر هستم، هر كاری كه انجام می دهم، رسمی است. هنگامی كه دیگر نخست وزیر نیستید، راههای زیادی برای سرگرم كردن خودتان خواهید داشت.
در حال حاضر، چه كتابی را مطالعه می كنید؟
كتابی راجع به تاریخ ژاپن در دوره جنگ سالاران، یعنی حدود ۴۰۰ سال پیش.
آیا درآن، درسهایی برای امروز هست؟
چیزهای زیادی در خشونت و سختی ها می آموزم، چیزهایی درباره زندگی خشن یك جنگ سالار سامورایی. چنین آدمهایی هر روز با مرگ مواجه بوده اند. این كتاب درسهای زیادی برای آموختن دارد.
برخی ها می گویند كه حزب كارگر انگلیس شبیه حزب لیبرال دموكرات ژاپن است، زیرا مخالفت های اصلی از دولت از بطن خود حزب كارگر می آید. آیا به این نكته توجه كرده اید؟
به نظر من در ژاپن، حزب حاكم، حزب حاكم است و اپوزیسیون، اپوزیسیون.
كار دشواری كه دولت من با آن مواجه بوده، آن است كه مجبور شده است آن دسته از اعضای حاكم را كه از ته قلب با سیاست های من مخالف بوده اند، به پذیرش و حمایت از سیاست هایم وادارد. من انرژی زیادی را برای تغییر نظرات این افراد صرف كرده ام، زیرا كوایزومی رئیس حزب و نخست وزیر است و نیز اینكه، مردم ژاپن از خصوصی سازی پست حمایت می كنند. بخش دشوار كار، همین بوده است.

ترجمه هرمز برادران

منبع : روزنامه ایران