مشکلات شایع پوستی در ورزشکاران

● خشکی پوست
خشکی پوست یکی از مشکلات شایع برای ورزشکاران می‌باشد که می‌تواند دلائل متعددی داشته باشد. از جمله استحمام و شستشوی زیاد، کلر استخر، مواد شوینده نامناسب، فعالیت در آب و هوای سرد و خشک، فعالیت طولانی در مقابل آفتاب، کم شدن آب بدن متعاقب تعریق زیاد، کاهش سریع و شدید وزن، محدودیت در نوشیدن آب، کمبود مصرف برخی از ویتامین‌ها و برخی از بیماری‌ها. خشکی پوست در واقع یک اختلال فعالیتی لایه شاخی پوست است که با زبری و خشن شدن، کاهش انعطاف‌پذیری پوست و بروز ترک در سطح پوست مشخص می‌شود.
▪ دو عامل ریشه‌ای مهم در ایجاد خشکی پوست نقش ایفا می‌کنند:
۱) کاهش مقدار آب لایه شاخی به کمتر از ۱۰ %
۲) اختلال در شاخی شدن، بطوری که ساختمان یا اتصالات سلول‌های شاخی به یکدیگر دچار اشکال شود، در نتیجه لبه‌های سلول‌های شاخی به خارج برآمده شده و به پوست حالت زبر و خشن می‌دهد.
بطورکلی خشکی پوست به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود که به نوع ثانویه یا اکتسابی آن اشاره می‌کنیم.
● خشکی پوست اکتسابی
عوامل بسیار زیادی در بروز خشکی پوست دخیل می‌باشند که شایع‌ترین آنها عبارتند از:
تابش نور خورشید، قرار گرفتن در محیط‌های بسیار سرد، گرم یا خشک و یا در معرض جریان هوا، تماس بیش از حد با مواد شیمیایی پاک‌کننده یا حلال‌ها، اقدامات درمانی متفاوت نظیر تجویز رتینوئیدها، پیری پوست.
در حدود ۷۰ % از افراد بالای ۶۵ سال، دچار خشکی پوست می‌باشند که علاوه بر عوامل فوق تحلیل پوست، کاهش کلاژن پوست و کاهش فعالیت غدد سباسه نیز در آن دخیل است.
تدابیر درمانی و پیشگیری:
درمان و پیشگیری از خشکی پوست بر اصول ذیل استوار است:
۱) پیشگیری از خشکی و محافظت از پوست.
۲) هیدراته کردن پوست و نوشیدن آب به اندازه کافی در حین ورزش.
۳) کاهش پوسته‌ها.
۴) اقدامات تخصصی و داروئی.
۵) کاهش درجه حرارت محل سکونت و کار و انجام فعالیت ورزشی در ساعات مناسب از روز، با توجه به شرایط آب و هوایی تا حد قابل تحمل و مطلوب.
۶) کاهش دفعات استحمام به حداکثر هفته‌ای ۳-۱ بار با آب گرم و نه داغ و درصورت نیاز به استحمام روزانه کاهش استفاده از مواد شوینده قوی.
۷) استفاده از روغن حمام و یا یک قاشق چایخوری نشاسته و گلسیرین در داخل آب وان.
۸) استفاده از صابون‌های غیرمحرک.
۹) استفاده مداوم و همیشگی از یک نرم‌کننده موضعی.
۱۰) استحمام بعد از شنا در استخر.
۱۱) در صورت انجام فعالیت ورزشی شدید، استفاده از ویتامین‌هایی مانند گروه B ، C و تغذیه مناسب بخصوص آب و مواد قندی که خاصیت نگهداری آب را در عضله دارند.
۱۲) پرهیز از انجام فعالیت طولانی در مقابل آفتاب.

دکتر مصطفی اکبری، دانشگاه رازی کرمانشاه
آسمان پارس