انتخابات الکترونیکی و نقاط ضعف و قوت آن

برگزاری انتخابات روشی است که از مدت ها پیش برای انتخاب نمایندگان مردم با یک روش خاص مورد استفاده قرار گرفته است. آنچه همواره در برگزاری یک انتخابات سالم مدنظر بوده امنیت و صحت انتخابات است. تهیه اوراق رای به صورتی که جعل آن غیرممکن باشد و تعداد زیادی نیروی انسانی برای نظارت بر انتخابات، زمان گیر و پرهزینه بودن شمارش آرا به صورت دستی به خصوص مواقعی که وسعت دامنه حوزه رای گیری زیاد می شود و امکان بروز تقلب در آن افزایش می یابد کاری بس مشکل است. اینها مواردی هستند که الکترونیکی نمودن انتخابات و رای گیری را به عنوان یک راه حل ارائه می کند.
انتخابات الکترونیکی، انتخاباتی است که مراحل رای دادن از هر مکان داخل یا خارج از کشور و به شرط دسترسی به رایانه و سیستم های ارتباطی آن شروع و شمارش در آن به صورت مکانیزه و الکترونیکی انجام می گیرد. البته اینترنت نیز در اجرای آن می تواند نقش داشته باشد. بنابراین انتخابات الکترونیکی عبارت است از به کارگیری فن آوری جدید اطلا عات و ارتباطات به منظور پشتیبانی و بهبود بخشیدن به انتخابات و می تواند پشتیبان انتخابات موجود در کشور ها باشد و نه جایگزینی آن. در این راستا انتخابات از طریق شبکه و رایانه به سرعت در جهان در حال گسترش است، به طوری که در حال حاضر برخی از کشورهای توسعه یافته توانمندی اجرای آن را پیدا کرده و برخی دیگر به دنبال راهکار مناسب برای به کارگیری این ابزار در کشور خود هستند. رای گیری الکترونیکی به کمک تکنولوژی می تواند انگیزه ای برای بازگرداندن رای دهندگان به سمت مشارکت در انتخابات باشد.
همچنین در این روش به رای دهندگان معلول و نابینا نیز کمک می شود تا بدون اتکا به شخص دیگری، رای دهند. از طرفی در این روش سرعت رای گیری افزایش می یابد و می تواند جهت اطمینان از صحت رای داده شده توسط کاربر، مجددا کل آرای وی را بازخوانی و با تایید کاربر، رای در سیستم ثبت شود. با استفاده از چنین سیستمی هر شخصی می تواند از هر مکان و در هر زمان در رای گیری شرکت کند و از طرفی در هر لحظه از مراحل رای گیری این امکان وجود دارد که آرای ریخته شده را بازیابی نموده و بلافاصله بعد از رای گیری نتایج آرا مشخص و اعلام می شود. همچنین جامعه مجازی اینترنت می تواند راه مطمئنی برای نفوذ در میان جوانان و آشناسازی آنان با دنیای سیاست باشد و آنها را به حضور در فعالیت های سیاسی تشویق کرد.
انتخابات الکترونیکی علاوه بر نقاط قوت دارای نقاط ضعفی نیز می باشد به نحوی که هیچ مدرک مستند و قابل لمس درباره نتایج انتخابات وجود ندارد و از آنجا که این آرا به صورت الکترونیکی جمع آوری، ذخیره و شمارش می شود نمی توان ثابت کرد که نتایج اعلام شده با آرای جمعی رای دهندگان هماهنگ است که این سیستم باید طوری طراحی شود که بتواند مدارک کاغذی را در مراحل مختلف تولید کند.
همچنین این امکان وجود دارد که هر شخص که به سیستم دسترسی دارد، نتایج را تغییر دهد و از مهمترین مشکلات رای گیری الکترونیکی مساله احتمال شناسایی هویت رای دهندگان و امنیت سیستم رای گیری است. لذا به نظر می رسد بهترین راه برای توسعه و فراگیر کردن رای گیری الکترونیکی، ضمن رفع نقاط ضعف آن، در ابتدا برگزاری انتخابات با اهمیت کمتر و در حوزه های محدود و کوچکتر و سپس انتخابات با اهمیت بیشتر باشد.

نویسنده : سالار غریبی زاده

منبع : روزنامه مردم سالاری