رشد و نمو کودکان در گرو مصرف پروتئین است

پروتئین یکی از سه گروه اصلی مواد غذائی است که از واحدهای کوچکتری به‌نام اسید آمینه تشکیل شده است. در مجموع ۲۰ نوع اسید آمینه وجود دارد که بدن تنها می‌تواند ۱۳ نوع آنها را خودش تولید کند و مورد باقیمانده باید از طریق مصرف مواد غذائی تأمین شود. این ۹ مورد با عنوان اسیدهای آمینه ضروری نامگذاری شده‌اند. هر یک گرم پروتئین ۴ واحد کالری تولید می‌کند، به لحاظ شیمیائی از دو گروه دیگر چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها جدا می‌شوند به‌دلیل اینکه حاوی نیتروژن هستند، مواد غذائی حیوانی بهترین منبع حاوی پروتئین کامل هستند، پروتئین کامل تمام ۹ اسید آمینه ضروری را دارا است. از سوی دیگر پروتئین‌های غیرکامل که بیشتر منبع گیاهی دارند، هر ۹ اسید آمینه را نداشته و فقط تعدادی از آنها را دارد. از این‌رو افراد گیاه‌خوار که فقط از منابع گیاهی تغذیه می‌کنند برای اطمینان از اینکه تمام ۹ اسید آمینه ضروری را دریافت می‌کنند باید مقادیر زیادی میوه و سبزیجات مصرف کنند. منابع غذائی غنی از پروتئین‌ها کامل شامل گوشت گاو، گوشت بره، مرغ، ماهی، صدف، تخم‌مرغ، محصولات لبنی، سویا و گیاهان سرشار از پروتئین از جمله نخودفرنگی‌ها، دانه، حبوبات و برخی از سبزیجات هستند. لازم به ذکر است که دانه سویا اگرچه یک منبع گیاهی است اما تنها گیاهی است که تمام ۹ اسید آمینه ضروری را داراست. پروتئین نقش بسیار مهمی در رشد و نمو بدن دارد. در واقع بخشی از مواد تشکیل‌دهنده تمام سلول‌های بدن است. از این‌رو بدن برای تعمیر سلول‌های فرسوده بدن به مصرف دائمی پروتئین نیازمند است. این ماده برای تمام اعضاء بدن، ماهیچه‌ها، سیستم عصبی، رگ‌های خونی و استخوان‌ها بسیار مهم است. کودکان و نوجوانان برای رشد و نمو معمولی نیازمند این ماده غذائی هستند. پروتئین‌ها همچنین بخشی از مواد تشکیل‌دهنده آنزیم‌ها از جمله آنتی‌بادی‌ها هستند که بدن را در برابر بیماری‌ها و ویروس‌ها محافظت می‌کنند. پروتئین همچنین منبع تولید انرژی برای بدن است. اگر به میزان کافی کربوهیدرات و چربی در بدن وجود نداشته باشد بدن از این ماده برای تأمین انرژی استفاده می‌کند.
مقدار موردنیاز پروتئین برای افراد سالم اندک است و البته بستگی به وزن هر فرد فرق می‌کند، پروتئین اضافی در رژیم غذائی اغلب یا شکسته شده و از طریق مدفوع یا ادرار دفع می‌شود و یا به شکل‌های دیگری از انرژی تبدیل می‌شود. در هر اونس از موادغذائی گوشتی تقریباً ۷ گرم پروتئین وجود دارد، نیاز به پروتئین نسبتاً اندک و تقریباً ۱۵ تا ۲۰ درصد از کالری‌های روزانه است. کسب پروتئین کافی از بیشتر انواع رژیم‌های غذائی امکانپذیر است به‌طوری که حتی افراد گیاهخوار نیز اگر برنامهریزی دقیق داشته باشند می‌توانند مقدار کافی این ماده را دریافت کنند. البته نوزادان و کودکان در سن رشد کمی بیشتر به پروتئین نیازمند هستند، محاسبه مقدار موردنیاز از این ماده غذائی برای هر فرد کار ساده‌ای است، ابتدا وزن خود را بر عدد ۲/۲ تقسیم کنید، به این ترتیب وزن خود را به کیلوگرم خواهید داشت و سپس آن را در عدد ۰/۸ ضرب کنید که عدد به‌دست آمده مقدار پروتئین موردنیاز شما به واحد کیلوگرم است.

منبع : ماهنامه کودکان و مادران