چرا کودکم قد نمی کشد؟

اولین تحقیقات كمبود روی در انسان مربوط به اواخر دهه ۱۹۵۰ است كه نشان داد تأخیر در رشد، ضایعات پوستی و نارسایی بلوغ در نوجوانان پسر ایرانی و مصری مربوط به كمبود روی است. مقدار روی در بدن ۵/۱ تا ۵/۲ گرم است كه بیشتر آن در عضلات، استخوان ها و كبد جمع می شود و مقداری هم در ناخن و پوست و مو یافت می شود.
عنصر روی اساساً به سوخت و ساز مرتبط است. دیده شده است كه مكمل روی تأثیر مثبتی بر رشد كودكان دچار كوتاه قدی تغذیه ای داشته است. كمبود روی یك از مشكلات تغذیه ای شایع در كشور ما به شمار می رود. تمام گروه های سنی از جمله كودكان زیر شش سال، نوجوانان دختر و پسر ۲۰-۱۴ ساله و همچنین زنان باردار از كمبود «روی» رنج می برند. كمبود روی علاوه بر كاهش سرعت رشد در كودكان با تغییراتی در حس بویایی و چشایی همراه است و سبب بی اشتهایی و كاهش وزن می شود.
تأخیر در بلوغ جنسی از دیگر عوارض كمبود روی به شمار می رود. كمبود روی در دوران بارداری می تواند عوارضی همچون سقط جنین، نقص عضو مادرزادی، وزن كم در زمان تولد و زایمان دیر یا زودهنگام را در پی داشته باشد.
● منابع غذایی روی
سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواربار و كشاورزی میزان نیاز روزانه روی هر فرد را ۵/۵ گرم اعلام كرده است. اكنون ببینیم روی در كجاها یافت می شود: «روی» در تمام مواد غذایی حیوانی و گیاهی كه منبع خوب پروتئین هستند، وجود دارد.
▪ منابع غنی روی عبارتند از:
صدف، جگر و انواع گوشت ها به ویژه گوشت قرمز (گوشت مرغ و ماهی هم حاوی روی هستند، اما میزان روی در گوشت قرمز بیشتر است) و تخم مرغ، اما حبوباتی مانند لوبیا و عدس، غلات سبوس دار، شیر و مواد لبنی و انواع مغزها نظیر بادام زمینی، گردو، بادام و فندق نیز حاوی عنصر روی هستند، اما به طور كلی قابلیت جذب روی از منابع حیوانی بیشتر از منابع گیاهی است. گفته می شود قابلیت جذب روی از گوشت چهار برابر غلات است. میزان جذب روی بسته به وضعیت روی فرد از ۱۵ تا ۴۰ درصد متفاوت است.
● عوامل كاهش دهنده جذب روی
اگر مس و كادمیوم رقیب اصلی جذب روی به حساب می آیند ولو این كه اثر خود روی را دارند، دریافت بالای آهن و كلسیم جذب روی را كاهش می دهد. جذب روی ممكن است توسط گلوكز، لاكتوز و یا پروتئین سویا كه به تنهایی و یا همراه با گوشت مصرف شود، افزایش یابد.
روی موجود در شیر مادر مانند آهن در مقایسه با شیر گاو از قابلیت جذب بالاتری برخوردار است و این هم شاید خبر خوشی باشد برای مادرانی كه فرزندشان شیر آن ها را می خورد! روی دیگر سكه مصرف روی برای بزرگسالان است به طوری كه گفته می شود مصرف طولانی مدت مكمل روی به مقدار بیشتر از ۱۵ میلی گرم در روز توصیه می شود.

منبع : روزنامه جوان