دوشنبه, ۲۰ اسفند, ۱۴۰۳ / 10 March, 2025
مجله ویستا
مامان لطفا به وسایل من دست نزن
● آموزش انضباط
۱ـ پیش از هر چیز والدین باید در زندگی شخصی خود انضباط داشته باشند؛ اتاق مرتب، كمد و چمدان مرتب داشته باشند. اگر كمد را باز كنیم همه وسایل بیرون نریزد؛ مجبور نباشیم در كمد را با زانو ببندیم؛ كمدها سالم باشند؛ كلید داشته باشند و.... نظم و انضباط والدین بهترین آموزش برای فرزندان است.
۲ـ هیچ گاه دستور كلامی انضباط ندهید؛ به بچه‌ها نگویید این كار را بكن، آن كار را نكن، یا این كه این چنین باش یا نباش. زیرا آنها اطاعت نخواهند كرد، بلكه برعكس با شما لجبازی می كنند. اگر به فرزندتان بگویید «بچه‌جان چند بار بگویم هر چیزی را در جای خودش قرار بده؟» مطمئن باشید همه چیز را در اتاق پخش می كند! زیرا فراگیری نظم و انضباط «عملی» است، یعنی كودكان باید از عمل والدین انضباط را بیاموزند نه از دستورات ایشان.
۳ـ نظم و ترتیب بچه‌ها برخلاف نظم و ترتیب ماست؛ نكته دیگری كه دانستن آن برای والدین لازم است، این است كه بچه‌ها از تولد تا هفت - هشت سالگی نظم و ترتیبی برخلاف نظم و ترتیب بزرگترها دارند. این نظم كه مطابق خواسته ما نیست، «نظم حیاتی» نام دارد.
نظم حیاتی حالتی از نظم است كه در آن وسایل پخش هستند و در جای مناسب قرار ندارند. در نگاه اول تمام وسایل را درهم و برهم می بینیم، ولی وقتی مثلاً به صاحب اتاق می‌گوییم «آن مداد را پیدا كن» زود پیدا می كند. یعنی این نابجایی و پخش بودن وسایل، از دید ما بی نظمی است اما از دید صاحب اتاق انضباط است.
پس از هفت - هشت سالگی در صورتی كه بچه‌ها آموزش درست دیده باشند به مرحله بالاتر یعنی نظم هندسی قدم می گذارند. این نظم حدود بیست سالگی تكمیل می‌شود. بنابراین اگر در اتاق فرزند خود همه وسایل را به‌هم ریخته و پخش شده دیدید، گمان نكنید كه نظم ندارد! نظم او «نظم حیاتی» است. باید در اتاق او چنان حركت كنید كه پا روی اسباب بازی هایش نگذارید. شما حق ندارید نظم حیاتی بچه‌ها را به نظم هندسی تبدیل كنید. اتاق شلوغ بچه‌ها را دست نزنید. فرزندان شما جای همه چیز را می‌دانند.
هرگاه بچه چهار سالهای را دیدید كه بسیار منظم است، به طوری كه همه وسایل را ردیف كرده، اتاقش نظم هندسی و طبقه‌بندی دارد، بدانید احتمال وسواس در این كودك قوی است. فوراً او را به یك روان پزشك معرفی كنید.
یك اصل در برخورد با كودكان ثابت و مؤثر است و آن این كه هر چه می خواهیم كودك انجام دهد، باید بگوییم: «این كار را نكن». آموزش به بچه‌ها به شیوه «متضاد» انجام پذیر است. در همین زمینه یكی از شیوه‌های عملی «بی‌توجهی» است؛ این شیوه از سه سالگی تا یازده سالگی می تواند انجام گیرد. در این روش هیچ واكنشی در برابر رفتار كودك كه در محدوده شخصی اتاق خود انجام می‌دهد، نشان نمی دهیم.
۴ـ بچه‌ها تنها در محدوده اتاق خود آزادند؛ موضوع مهم در جریان آموزش انضباط این است كه به بچه‌ها حق دخالت به شیوه نظم حیاتی را در اتاق خودتان ندهید. آنها هیچ گاه حق ندارند در مكانی غیر از محدوده مجاز خودشان آشفتگی به وجود آورند. وقتی وسایل خود را به اتاق شما می آورند، به آنها بگویید: «ممنون این وسیله مال اتاق ما نیست!» اجازه ندهید آشفتگی بچه‌ها از حد خود تجاوز كند. این حد برای ما مهم است. با این شیوه بچه‌ها می‌فهمند كه از این حد به بعد مجاز به اجرای نظم حیاتی نیستند.
۵ـ انتقال از نظم حیاتی به نظم هندسی؛ به تدریج كه بچه‌ها بزرگتر می شوند مسائلی پیش می‌آید كه نظم هندسی را به آنها می آموزد. مؤثرترین راه انتقال از نظم حیاتی به نظم هندسی، سپردن كارها و تنظیم كردن وسایل به دست خود بچه‌هاست. در این مسیر نباید هیچ وسیله یا لباس گمشده‌ای را برای كودك پیدا كرد. بلكه باید او را به حال خود واگذاشت تا وسیله اش را پیدا كند. به یك مثال در این مورد توجه كنید:
ساعت شش و نیم صبح است، سرویس بیرون منتظر است و بچه داد می زند كه «مامان كیفم گم شده». شما به هیچ وجه نباید كیف او را پیدا كنید. بچه به مدرسه نمی رود، گریه و فریاد می كند كه عجب آدم هایی هستید، كیف من را پیدا نكردید. باز هم شما در پیدا كردن آن به او كمك نمی كنید. دو روز دیگر او می فهمد كه باید كیف را در جای خود بگذارد؛ و مطمئن می شود كه از جانب شما كمكی دریافت نخواهد كرد. بنابراین همه چیز را در جای خود می گذارد. با این روش بچه از نظم حیاتی به نظم هندسی منتقل می شود.
در جامعه ما مرسوم است كه ما در خانه همه لوازم بچه‌ها و حتی وسایل همسر خود را مرتب و نیز وسایل گمشده آنها را پیدا می كند. این امر باعث بد عادت شدن آنها می شود. به این نكته توجه كنید كه به هیچ بزرگسالی در یافتن اشیای گمشده یاری نرسانید!
در پایان به این نكته اشاره می كنیم كه نظم و ترتیب توارثی است. یعنی بعضی از افراد به طور ارثی منظم هستند و برخی دیگر نامنظم. ولی با شیوه‌های صحیح آموزشی از سه سالگی به بعد می توان نظم و ترتیب را آموزش داد. اما در سنین بالا و بزرگسالی تصحیح افراد وسواسی یا لاابالی بسیار مشكل و حتی غیرممكن است. بنابراین بی جهت جوش نزنید، زیرا به سختی تغییر می كنند.
منبع : تبیان
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست