سه شنبه, ۷ اسفند, ۱۴۰۳ / 25 February, 2025
مجله ویستا

فاطمه (س) ، حجت خدا بر زمینیان


فاطمه (س) ، حجت خدا بر زمینیان
بی شک شخصیّت والای حضرت فاطمه زهرا(س) چه در بخش های اجتماعی و مبارزاتی عصر حیات پیامبر اسلام (ص) و پس از آن و چه در جنبه های ملکوتی و معنوی ، کهکشانی بی مثال و منظومه ای دست نیافتنی است .
مبارزات مدّبرانه آن حضرت با انحرافات جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) از یک سو و عظمت روحی آن بانوی نمونه که عقول بشر را از درک گنجینه کوثر، ناتوان ساخته است از سوی دیگر ، بر تکریم هر چه بیشتر ایام سوگواری فاطمیه گواه است .
به این مناسبت شعاعی از کهکشان پر فروغ فاطمی را در زلال معرفت یکی از دلدادگان کوثر قرآن » آیت الله جوادی آملی » به تماشا می نشینیم .
مهم ترین مناسبت این ایام گذشته و آینده ؛ شهادت صدیقه کبری ، امّ الائمه ، فاطمه زهرا (س) است .
● « عصمت » ، شرط حجیّت بر تمامی انسانها
در جریان شهادت این بی بی ، شما می بینید وجود مبارک حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه از قول این بی بی یک مطلبی را نقل می کند . چون معیار حجیّت، عصمت آن انسان است ، نه امامت او و نه نبوّت او ! همین که یک انسانی معصوم بود به تصدیق الهی ؛ سیره او ، سنّت او ، سکوت او ، امضای او حجت شرعی است . چون معصوم هر چه می گوید ، از طرف خداست ، با عنایت الهی است ؛ حالا یا مع الواسطه درک کرد ، یا بلا واسطه .
● استناد ائمه طاهرین (ع) به مصحف فاطمیّه
مطلب دوّم اینکه بعضی از ائمه (علیهم السّلام) نظیر وجود مبارک امام صادق (ع) می فرمایند : مادر ما حجت ماست بر ما ؛ وقتی می خواهند مطالبی را نقل کنند ، گاهی می گویند : خدا در قرآن اینچنین فرمود ؛ گاهی می گویند : سنّت رسول خدا این است؛ گاهی می فرمایند : ف ی ک تاب علیّ اینچنین است ؛ گاهی هم می فرمایند : در صحیفه مادرمان، در مصحف فاطمه اینچنین آمده است .
برتری علمی و معنوی حضرت فاطمه (س) نسبت به حضرت مریم(س)
اگر وجود مبارک مریم (س) میوه های غیر فصل در حضورش حاضر بود ، کلّما دخل عل یها زکریا الم حراب وجد ع ندها ر زقاً (۱)؛ بالأخره روزی های ظاهری بود . آن هم کرامت است ؛ نّ الله اصطفاک و طهّرک و اصطفاک علی ن ساء العالمین (۲). امّا بعد از رحلت رسول گرامی (ص) آنطوری که مرحوم کلینی (رض) نقل می کند ، جبرئیل بر آن بانو نازل می شد ! در بسیاری از بخش ها ، کلّما دخل علیها علیّ بن أبیطال ب وجد ع ندها ع لماً ؛ این کجا ، آن کجا !! آن سیّده نساء عالمیان عصر خودش است ، این می شود سیّده نساء عالمیان م ن الأوّلین و الآخ رین (۳).
آنجا وقتی زکریا (ع) وارد می شد ؛ میوه های گوناگون ، غذاهای جسمانی و حسّی را در محضر مریم (س) می دید . البتّه این کرامت است ، هذا م ن ع ند الله(۴) است . امّا در طی این چند روز ، حالا یا ۷۵ روز ، یا ۹۵ روز ؛ در بسیاری از این مقاطع وقتی وجود مبارک حضرت امیربر فاطمه وارد می شد ، می دید مطلب جدیدی مطرح می کند:یا علی ! گذشته دور اینچنین بوده است ، یا علی گذشته دور اینچنین می شود .پرسید: فاطمه ! اینها را از کجا می گوئی ؟! فرمود : جبرئیل آمده ، این حرف ها را به من گفته ؛ من می گویم ، املاء می کنم ، شما بنویس . این ألّما دخل علیها علیّ بن أبیطال ب (ع) وجد ع ندها ع لماً کجا ، آن کلّما دخل عل یها زکریا الم حراب وجد ع ندها ر زقاً کجا !! لذا وجود مبارک امام صادق (ع) می فرماید : در مصحف مادرمان اینچنین آمده است ، از یک خبر غیبی خبر می دهد .
● ضرورت بهره برداری عاقلانه و عالمانه از ایام فاطمیه
ما این معارف را باید منتشر بکنیم ! کمتر کسی است که در حال تنهائی هم این روایات را ببیند و اشکش جاری نشود !! این ایام متعلّق به این ذات مقدس است ؛ که وجود مبارک امام صادق وقتی از یک امر غیبی خبر می دهد ؛ اگر از او سئوال می کردند که شما از کجا این جریان را می گوئی ، فرمود : در مصحف مادرمان این است ؛ فاطمه یعنی این !! حداکثر بهره را از این ایام باید ببریم ، عاقلانه و عالمانه .
عدم دسترسی انسانها به معارف بلند حضرت فاطمه زهرا (س)
در ایام فاطمیه ،همه ما این کارها را داریم . روضه خوانی داریم ، اشک می ریزیم ، سینه می زنیم، اینها یک مطلب است . مطلب دیگر این است که وجود مبارک فاطمه (س) چه کار کرده ؟
حضرت زهرا یک سلسله کارهائی کرده که نه فهمش مقدور ماست ، نه ما مأمور به تأسّی هستیم . آنی که مرحوم کلینی (رض) نقل می کند که جبرئیل به دیدار او آمده ، آن حرف ها را به وجود مبارک فاطمه (س) گفته ؛ واوعلی بن أبیطالب را خواست و فرمود : یا علی ! اینها گفته های جبرئیل است ، من ا ملاء می کنم ، تو بنویس ؛ عقل مابه انها نمی رسد ، فقط ما یک گریه شوق داریم وقتی این گونه از احادیث را برای ما می خوانند .
اینها را مرحوم کلینی نقل کرده ، کلینی هم یک آدم کوچکی نیست . اینکه در بعضی از روایات دارد که ائمه فرمودند : این مادر ما حجه الله است ، فاطمه چون معصوم است ، گفته او حجت است ، برهان است ، البته امام نیست . و هر معصومی حرفش حجت است . معصوم که خ لاف نمی گویدو اشتباه هم نمی کند .
در بعضی از مطالب بلند آنطور که در نهج البلاغه است ، وجود مبارک حضرت امیر به گفته فاطمه(س) استدلال می کند . می گوید : زهرا اینچنین فرمود . مگر علی بن ابیطالب همتائی دارد بعد از پیغمبر ؟ او که صاحب مقام سلونی است ، می گوید : زهرا اینجور گفت !!
● حجیّت مصحف فاطمیه بر ائمه طاهرین (ع)
در روایات ما هم ائمه فرمودند : فاطمه ، حجّت خداست بر ما . چرا حجّت خداست ؟ برای اینکه ما خیلی از حرف هایمان را از کتاب او گرفتیم . ما می گوئیم : در « مصحف فاطمه » اینجور است ؛
از امام صادق (ع) سئوال می کنند : اینجور خبر غیبی که می دهی ، کجا نوشته است ؟ در کدام کتاب نوشته است ؟ در قرآن نوشته است ؟ می فرماید : بله ، در کتابی که شبیه قرآن است و آن مصحف مادرمان است .
آن را هم جبرئیل آورده ! اینها واقعاً مقدور ما نیست اینها به ما نگفتند : شما یاد بگیرید ! امّا آن چیزهائی که خود حضرت گفته ، آنها را باید یاد بگیریم و آن کتابهائی است که مال قبل از هزار سال است ، دست اوّل است ؛ نظیر دلائل المامه مرحوم طبری .
● دین محققان و عموم مردم نسبت به معارف والای فاطمی
طبری از علمای بزرگ شیعه است .ایشان چند سالی قبل از شیخ طوسی بود . البته در یک عصر زندگی می کردند ، ولی سنّ شریف ایشان چند سال قبل از سنّ شریف شیخ طوسی بود . ایشان در این کتاب دلائل المامه ، مسنداً نقل می کند ؛ می گوید: استاد من ، از استاد خودش ، از استاد خودش ، تا برسد به وجود مبارک فاطمه زهرا (س) نقل می کند.
این در کتاب شریف دلائل المامه است؛ آقایان روحانیون حتماً این کتاب را ببینند . البته ، آنچه که در فضائل این خاندان است ،در صد سال ، دویست سال ، سیصد سال ، چهار صد سال قبل نوشته شده ؛ مثل کتابهای مرحوم مجلسی ، همه اینها نور است . امّا وقتی شما دسترسی دارید به آن سند اوّل و دست اوّل ، دیگر به بحار و اینها نوبت نمی رسد . این بحار مال چهار صد سال قبل است . آن مال قبل از هزار سال است .
ما چون باید اینها را بخوانیم ، د ین مان را بدهیم ، و آن د ین، مال دین است . خدا در قرآن فرمود : شما بدهکارید ؛ به پیغمبر بدهکارید . برای اینکه او شما را آدم کرده ، زنده کرده ، نیاکان شما بت پرست بودند . این ا ستجیبوا لله و ل لرّسول ذا دعاکم ل ما یحی یکم (۵) ، به برکت پیغمبر است و شما باید اجرش را بدهید . لا اسئلکم علیه اجراً ؛ اجرش چی است ؟ لا المودّه ف ی القربی (۶). باید با خاندان پیغمبر رابطه گرم داشته باشید . آدم اگر اینها را نشناسد ، چه جوری با اینها رابطه داشته باشد ؟ پس معرفت اینها لازم است ، توأم با محبّت اینها . معرفت شناسنامه ای البته خوب است ، ولی آن مشکل را حل نمی کند و محبت نمی آورد .
● نقلی از کرامت حضرت امیر (ع) توسط حضرت فاطمه (س)
وجود مبارک فاطمه زهراء که اوّل حامی ولایت بود ؛ برای اینکه مدرسه عالمانه داشت ، حدیث نقل می کرد به استناد آیات قرآنی تا ثابت کند علی جای پیغمبر نشسته است ، و به این صورت بیان کرد ؛
طبری در دلائل المامه ، از ذات مقدّس زهرا(س) مسنداً نقل می کند که روزی در مدینه زلزله ای آمد . همه از خانه ها بیرون آمدند و فرار کردند ، دیوارها هم مرتب می لرزید . و همه هم ترسیدند . اینها دیدند وجود مبارک علی بن ابیطالب هراسی ندارد !عرض کردند : یا علی ! زلزله است ، در شما هیچ اثری نیست ، مثل اینکه خبری نیست ؟ ؛
حضرت زهرا (س) نقل می کند در حضور این مردم وجود مبارک حضرت امیر ، دستش را گذاشت روی زمین ، فرمود : اسکنی (۷)، ساکن باش؛ دیدند زمین آرام شد !!
● حقیقت ماورای طبیعی اولیای الهی در کنار علل و عوامل طبیعی
همه علل و عوامل طبیعی زلزله حق است ، هیچ حرفی درآن نیست . مرض به وسیله میکروب و ویروس می آید ، علل و عواملی دارد ، امّا نّی ابر ء الأکمه و الأبرص ب ذن الله(۸)؛ مسیح هم در کنارش هست . زلزله، صدها علل و عوامل طبیعی دارد ، همه اش حق است . امّا اینها علل قابلی اند ، علل معّد و ممّد اند ، کار ،دردست دیگری است . آن دیگری اگر به خلیفه اش اجازه بدهد که بگوید : زمین، آرام شو، می گوید : چشم . فرمود : این که یک زلزله مختصر است . بعد این آیه را خواند : ذا زلز لت الأرض ز لزالها . و أخرجت الأرض أثقالها . و قال النسان مالها . یومئ ذ تحدّ ث أخبارها . ب أنّ ربّک اوحی لها (۹)، این انسان علی بن ابیطالب است ! او آن روز زلزله را برای بعضی ها کنترل می کند .
اگر کسی این مقامات را به وسیله زهرا (س) بشناسد ، آنوقت علوی خوبی خواهد بود ، دیگر به دنبال دیگری نمی رود . و امّا اگر به وسیله همان بخشش ها و مبارزات و اینها بشناسد چون آنها امثال و شواهد و نظائر دارد ، ممکن است دنبال دیگری هم برود . این که اوّلین حامی ولایت، وجود مبارک زهرا (س) بود ، تا شاگردانش جمع می شدند ؛ به استناد آیات قرآنی ، آنچه را که خودش به عنوان حجّت خدا و معصوم ، دیده بود ؛ برای مردم بیان کرد تا روشن بشود علی جای پیغمبر نشسته است ، یعنی آن ولایت تکوینی مال اینهاست، ولایت تشریعی مال اینهاست . این بانو ، این ایّام فاطمیه را دارد ... .
گزیده ای ازسخنرانی در خطبه دوّم نماز جمعه قم،نوزدهم تیر ماه ۸۳ وبیستم تیر ۸۲
آیت الله جوادی آملی
(۱) آل عمران / ۳۷
(۲) آل عمران / ۴۲
(۳) الأمالی للصدوق / ۱۱۳
(۴) برداشت از : آل عمران / ۳۷
(۵) انفال / ۲۴
(۶) شوری / ۲۳
(۷) دلائل المامه / ۲
(۸) آل عمران / ۴۹
(۹) زلزال / ۱ تا ۵
منبع : روزنامه کیهان