قاره کهن کمی جدیدتر می شود

اروپا سالهاست كه رهبری نوآوری را در اختیار داشته است. قرن ها پیش، ژوهانس گوتنبرگ با فناوری حیات آور خود، ماشین چاپ، عملا انقلابی در همه چیز ایجاد كرد. مبتكران مدرن امروزی اروپا با نوآوری هایی نظیر لوح فشرده (CD)، وب جهان پهنا (WWW) و سیستم عامل لینوكس، كار و تفریح ما را تغییر داده اند. امروز، مهندسان ایرباس در حال تدارك بزرگترین هواپیما تجاری جهان با ظرفیت ۶۰۰ مسافر و دارای دو طبقه موسوم به "آ ۳۸۰ سوپر جامبو" هستند. و اروپا در سایه شركت های بزرگی چون نوكیا، اریكسون، زیمنس و آلكاتل كه به اتفاق هم در سال اخیر ۱۳ میلیارد دلار در زمینه تحقیق و توسعه در مخابرات هزینه كرده اند، هنوز بر فناوری تلفن سیار تسلط دارد. "آروئل مونید" مدیر مركز تحقیق و توسعه شركت معظم تراشه های اروپایی "اس تی ماكروالكترونیكس" در ژنو می گوید: "میزان قابل توجهی از استعدادهای فنی در اروپا وجود دارد." به رغم موفقیت های افراد مبتكر و شركت های بزرگ، هنوز برای تضمین جایگاه اروپا ب عنوان رهبر تكنولوژیكی جهان راه طولانی ای در پیش است. مجموع هزینه تحقیق و توسعه اروپا از آمریكا و ژاپن كمتر شده است. هزینه تحقیق و توسعه در ۱۵ كشور عضو اتحادیه اروپا به ۲ درصد تولید ناخالص داخلی هم نمی رسد; در صورتی كه این رقم براساس آخرین سال محاسبه در سال ۲۰۰۲ برای آمریكا ۷/۲ درصد و برای ژاپن نزدیك به ۳ درصد تولید ناخالص داخلی بوده است. از همه بدتر اینكه سرمایه گذاری های مخاطره آمیز در فناوری های اروپایی كه تازه آغاز به كار كرده اند كمتر از یك چهارم آمریكا در سال اخیر بود; سرمایه گذاری مخاطره آمیز عامل كلیدی برای نوآوری محسوب می شود. تامین مالی نوآوری های دانشمندان و مهندسان اروپایی به وسیله شركت های تازه تاسیس دشوار است. فقدان محرك لازم باعث خروج ناگهانی افراد باهوش از این قاره شده است. تخمین زده می شود چهارصد هزار دانشمند و مهندس اروپایی در آمریكا زندگی می كنند و بر اساس مطالعه سال ۲۰۰۳، سه چهارم اروپاییانی كه در دهه نود موفق به كسب مدرك دكترا از آمریكا شده اند، قصد بازگشت به كشور خود را ندارند.
قاره كهن چه باید كند؟ از راهروهای بروكسل تا آزمایشگاه های مشترك، اروپا جهت چیره شدن بر این موانع در تلاش است. در سال ۲۰۰۰ سیاستگذاران اتحادیه اروپا اعلام كردند كه مترصد رساندن این قاره به پویاترین اقتصاد دانایی محور جهان تا سال ۲۰۱۰ هستند. در حال حاضر، آنها در صدد افزایش هزینه تحقیق و توسعه از طریق دولتی، دانشگاهی و اتحادیه ها به مجموع ۳درصد تولید ناخالص داخلی طی این دهه هستند. تحقیق این مهم مستلزم افزایش هزینه كل تا ۵/۶ درصد در سال و استخدام ۷۰۰ هزار محقق است. "جورجز هائور" استاد مدیریت فناوری مدرسه بازرگانی IMD در لوزان سوئیس می گوید: "از سال ۲۰۰۰ تاكنون هزینه تحقیق و توسعه اروپا كمی ارتقا یافته است ( حدود ۰۵/۰ درصد )، لیكن اروپا برای دستیابی به هدف ۳ درصد خود دوران نحسی را پیش روی خواهد داشت، مگر آنكه شركت ها پیش قدم باشند." او اروپا را دست كم نمی گیرد و می گوید:" آنچه كه واقعا به حساب می آید كارایی نوآوری است." به همین دلیل سیاستگذاران برای ارتقای محیط نوآوری در اروپا اهتمام دارند. اتحادیه اروپا مشغول فعالیت در زمینه جذب بیشتر زنان در علم، و فروپاشی موانعی است كه موجب جلوگیری از انتقال فناوری به دانشگاه ها، آزمایشگاه های تحقیقاتی دولتی و شركت های خصوصی هستند. دولت های ملی و محلی به ارتقای خوشه های صنعتی فناوری نظیر " دره مخابراتی " در گوتنبرگ- مكانی كه خودرو سازان و شركت های ارتباطات بی سیم بر روی سیستم های ارتباطات سیار برای وسائط نقلیه موتوری همكاری می كنند- اهتمام می ورزند. برخی از تلاش ها به نتیجه رسیده اند. به دنبال الگوی پیوستن دره سیلیكون به دانشگاه استنفورد و دانشگاه كالیفرنیا در بركلی آمریكا، ده ها پارك فناوری در كنار دانشگاه های اروپایی شكل گرفتند. " روزن بیوسنتر " در نزدیكی " ادین برگ" جایی كه گوسفندان موسوم به " دالی" لقاح مصنوعی می شوند، و خوشه های صنعتی نیمه هادی های IMEC در " لیوون" بلژیك از جمله مثال های شاخص این رویكردند. در آلمان، مؤسسه مشهور تحقیقاتی ماكس پلانك واحد انتقال فناوری ای ایجاد كرده كه به شكوفایی ۶۴ شركت تازه تاسیس با شراكت سرمایه گذاران مخاطره پذیر انجامیده است. در جهان متحد و به هم پیوسته، تمایل به ایجاد شبكه های نوآوری و ابتكار نیز در اقتدار و توانایی اروپا نقش دارد.
اروپاییان از جنگ جهانی دوم تجارب بسیاری در زمینه فعالیت های مخاطره آمیز مشترك، از موشك آرین گرفته تا استاندارد تلفن سیار GSM، اندوخته اند. شركت "رویال فیلیپس الكترونیكس" نمونه بارزی برای الگو نوآوری مشترك محسوب می شود. در ماه ژوئن، این شركت معظم هلندی، ۲۸۵۰۰ فوت مكعب جدید را برای اتاق های پاكسازی نیمه هادی ها در " ایندهوون" هلند بازگشایی كرد كه امكان بهره برداری از آن برای شركت های دیگری كه جهت توسعه ( و گاهی شراكت در ) فناوری اقدام به اجاره كردن فضا می كنند، میسر است. " ریك هارویك " مدیر اجرایی بخش تحقیقاتی فیلیپس در ایندهوون می گوید: " عصر انجام هر كاری به تنهایی توسط خودتان به پایان رسیده است." یكی از شركت های تازه تاسیس هلندی موسوم به " فلاكسیون" در حال بهره برداری از آزمایشگاهی جهت ولید سیستم های تصفیه بسیار دقیقی است كه امكان جداسازی باكتری ها از شیر را می دهد. به علاوه، فیلیپس به انجام نوآوری های خود در آنجا ادامه می دهد، نظیر تراشه بیو سنسور جدید برای سرعت، آزمایش دقیق خون و تكنیكی برای نشان دادن جریان الكتریسیته بر روی صفحه نمایشگر به وسیله یك چاپگر جوهر افشان اصلاح شده. اروپاییان در بازارهای محلی كوچكتر، رشد یافته، و روحیه آنها به تجارت بین مرزها سالهاست كه خو گرفته است. " مارتن میكوس" مدیر عامل شركت نرم افزاری سوئدی MYSQL می گوید: " ما باید به واژه چند ملیتی فكر كنیم." این اندیشه، اروپاییان را در مذاكره با زبان های مختلف، قوانین تجاری متفاوت و فرهنگ های گوناگون آزموده تر می كند; مهارتی ضروری برای موفقیت جهانی. شركت آلمانی SAP، برترین فروشنده جهانی نرم افزارهای تجاری را در نظر بگیرید. این شركت در دهه اخیر كار خود را با ایجاد آزمایشگاه های تحقیقاتی در خارج از كشور آلمان آغاز كرد. هدف از این عمل گشودن راهی به دانش محلی، نزدیك تر شدن به مشتریان و صرفه جویی با استخدام استعدادهای ارزان تر بود. در حال حاضر ۳۰ درصد از ده هزار مهندس SAP در خارج از آلمان در محدوده ای كه از آمریكا تا هندوستان و رومانی گسترش دارد، استقرار یافته اند. " لسلی هیمن" مدیر جهانی منابع انسانی می گوید: " اما SAP هنوز ۷۰ درصد از مهندسان بخش تحقیق و توسعه خود را در آلمان پر هزینه به دلیل استفاده از مزیت فرهنگ بالا، سخت كوشی و مهندسان با استعداد كشور، نگه داشته است." مطمئنا، اروپا هنوز برای رسیدن به آمریكا در حمایت از تحقیقات، بایستی خود را مهیا كند. هزینه تحقیق و توسعه به تنهایی عامل كافی برای ارزیابی نوآوری نیست. " دیوید شیندل" رئیس سابق بنیاد ملی علوم آمریكا می گوید: " در جهان دارای ارتباطات فی مابین روز افزون، توانمندی اروپا در همكاری مابین مرزها می تواند آن را به الگوی ماندگارتری برای نوآوری تبدیل كند. " اگر قاره كهن حول قدرت های تاثیر گذار خود متحد شود، ممكن است هدایت عصر بعدی نوآوری را به عهده بگیرد.

منبع : عصر ارتباط

منبع : شبکه فن آوری اطلاعات ایران