پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
تأثیر ایجاد منطقه آزاد تجاری یا بندر آزاد بر اقتصاد ایران
حمایت از صنایع نوپا، رهایی از تک محصولی شدن، افزایش درآمد دولت، ایجاد اشتغال، برقراری موازنه‌تجاری و...
ـ منطقة آزاد، یک منطقة صنعتی، تولیدی و تجاری است که قوانین محلّی (از جمله قوانین گمرکی، یا بر آنهانظارتی ندارند و یا نظارت اندکی را اعمال می‌کنند، و در عین حال، ممکن است در محدودة یک بندر آزاد یا بسیارنزدیک به آن واقع شده باشد و یا اصلاً راه دریایی به آن منتهی نشود. به طور کلی میتوان چهار خصیصه برای‌مناطق آزاد برشمرد:
معافیت گمرکی، معافیت مالیاتی، تسهیلات اداری و استقلال اداری.
مهمترین اهداف ایجاد مناطق آزاد عبارتند از:
▪ توسعة صادرات، جذب سرمایه‌های خارجی، واردات ارزانتر، درآمدهای بازرگانی، ایجاد اشتغال، انتقال‌فنّاوری، دستیابی به بازارهای پولی جهان، اقدام تلافی جویانه و برپایی نمایشگاه‌ها.
▪ مهمترین عوامل موفّقیت بنادر آزاد، عبارتند از:
«داشتن موقعیت جغرافیایی مناسب»، «هماهنگی و همسویی اهداف مناطق آزاد با سایر برنامه‌های عمرانی درکشور»، «تناسب زمانی اجرای طرح» و «ایجاد ضمانت لازم برای خروج اصل و سود سرمایه مالکان خارجی ازمناطق آزاد».
▪ تأسیس بندر آزاد در سواحل خلیج فارس و دریای عمان، به لحاظ ارتباط سهل با جهان آزاد، بهترین موقعیت‌جغرافیایی برای ایران است.
▪ منافع ایجاد منطقة آزاد در ایران، عبارتند از:
«ایجاد درآمد ارزی» (از طریق «توسعة صادرات کالاهای تولید داخل»، «صدور کالای تولید شده در منطقة‌آزاد»، «ارائه خدمات توریستی و عوامل حاصل از تأسیسات بندری و اجاره‌داری» و «ارائه خدمات و عملیات‌بازرگانی و تجارت دریایی»)، «ایجاد زمینه برای رشد و توسعه منطقه‌ای»، «ایجاد فضای مناسب برای واردات‌ارزانتر و مناسب» و «توسعة صنایع دریایی و خدمات و تعمیر کشتی».
▪ جزیرة کیش که قرار بود در رژیم گذشته، یک مرکز تفریحی لوکس باشد، از اوایل انقلاب به عنوان محلی‌برای ایجاد منطقة آزاد مطرح شد و در مرحلة بعد، برای حفظ صیانت کشور بر آبهای خلیج فارس و هر چه فعال‌ترشدن کیش، و نیز به منظور آزاد سازی تجارت و عمران جزیره، اقدامات زیر انجام گرفت:
«ایجاد هفت شرکت تجاری، تولیدی، خدماتی و بازرگانی و جلب بخش خصوصی» و «اعلام معافیتهای‌گمرکی برای کالاهای همراه مسافر».
لکن اقدامات فوق منجر به تشویق واسطه‌گری و دلاّلی، افزایش نرخ ارز، عدم امکان کنترل کالاهای وارداتی‌و... شد.
ـ بررسیهای انجام شده و نیز گزارشهای سازمان ملل، نشان می‌دهد که به دلایل صرفاً اقتصادی، جزیرة قشم، بهترین موقعیت برای ایجاد منطقة آزاد را داراست؛ لکن باید ملاحظات سیاسی و اجتماعی را نیز در نظر گرفت.
▪ منطقة چابهار علاوه بر آن که خصوصیات لازم را برای تأسیس بندر آزاد در اختیار دارد، از موقعیت سوق‌الجیشی خاصی بهره‌مند است و اجرای آن با برنامه‌ریزی عمران سیستان و بلوچستان هماهنگی خواهد داشت.
▪ سرمایه‌گذاران خارجی تنها زمانی در مناطق آزاد ایران فعالیت خواهند کرد که: الف ـ از نفت ارزان قیمت‌استفاده کنند، ب ـ نیروی کار متخصص و ماهر نسبتاً ارزان در اختیار داشته باشند و ج ـ به بازار مصرف و مواد اوّلیة‌مورد نیاز خود نزدیک باشند.
▪ مهمترین محدودیتها در ایجاد بنادر آزاد در ایران، عبارتند از:
«مشکلات قانونی»، «موانع جذب سرمایة خارجی» و «رقابت با بندر جبل علی در دوبی و سایر بنادر مشابه درمنطقه».
▪ مقایسة مناطق آزاد مطابق الگوی پذیرفته شدة جهانی، با طرح فعلی بندر آزاد در کیش، حاکی از وجود یک‌تباین آشکار در اهداف و عملکردهاست؛ به طوری که همة مناطق آزاد، از هر نوعی که باشند، به نیّت ایجاد ارزش‌افزوده ایجاد شده‌اند؛ در حالی که منطقة آزاد ایران از این ویژگی بسیار دور است و حتی بعکس، عوامل غیراقتصادی در شکل‌گیری آن، نقش مؤثری داشته‌اند. از سوی دیگر، بر خلاف تمام بنادر آزاد، به جای آن که توجه‌اصلی معطوف به تولید برای صادرات باشد، این توجه عمدتاً معطوف واردات است.
▪ در انتخاب منطقة آزاد، توجه به مکان یابی مناسب و رفع موانع و مشکلات قانونی، ضروری است.
دانشجو: محمد حسین بخشی
به راهنمایی: محمود متوسلی
به راهنمایی: محمود متوسلی
منبع : اقتصاد پنهان
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران روز معلم آمریکا معلمان رهبر انقلاب دولت مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم حجاب شهید مطهری شورای نگهبان
تهران زلزله هواشناسی معلم شهرداری تهران سیل قوه قضاییه آموزش و پرورش پلیس سلامت سازمان هواشناسی دستگیری
خودرو بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت دلار دلار ایران خودرو قیمت طلا سایپا کارگران بازار خودرو تورم قیمت
مسعود اسکویی فضای مجازی تلویزیون سریال سینمای ایران سینما دفاع مقدس موسیقی تئاتر
دانشگاه علوم پزشکی مکزیک
رژیم صهیونیستی غزه فلسطین اسرائیل جنگ غزه چین روسیه نوار غزه حماس عربستان ترکیه اوکراین
استقلال پرسپولیس فوتبال سپاهان تراکتور لیگ برتر ایران رئال مادرید بایرن مونیخ باشگاه استقلال لیگ قهرمانان اروپا لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
اینستاگرام همراه اول دبی اپل ناسا وزیر ارتباطات تبلیغات گوگل پهپاد
کبد چرب بیماری قلبی کاهش وزن دیابت داروخانه ویتامین طول عمر بارداری