روشهایی دیگر به جای تنبیه

۱) همواره به نیازهای زمینه‌ای کودک توجه کنید.
(موقعی که درصف منتظر هستید، به کودک وسیله‌ای بدهیید تا بازی کند یا سرگرم شود).
۲) به کودک اطلاعات بدهید و دلایل خود را توضیح دهید.
(اگر روی دیوار را خط خطی یا نقاشی می‌کند برای وی توضیح دهید که چرا فقط از کاغذ برای نقاضی و رنگ کردن استفاده می‌کنیم).
۳) احساس زیربنایی و زمینه‌ای را در کودکتان جستجو کنید.
(اگر کودک شما نسبت به خواهر کوچک‌ترش خشم نشان می‌دهد و او را کتک می‌زند وی را تشویق کنید خشم و حسادت خود را به روش بی‌ضررتری نشان دهد).
۴) محیط را تغییر دهید اغلب اوقات ایجاد تغییر در محیط آسان‌تر از تغییر دادن کودک است.
(اگر کودک شما مرتباً وسایلی را از کمد بیرون می‌آورد، درب کمد را قفل کنید. اگر وسایل تزئینی جلوی تلویزیون را جابجا می‌کند، جای آن وسایل را عوض کنید).
۵) راه‌های جایگزین بهتر و قابل قبول‌تری پیدا کنید. به رفتار کودکتان تغییر جهت دهید. مستقیماً به او نگویید این کار را انجام بده، بلکه به او بگویید در عوض کجا می‌تواند این کار را انجام دهد.
(اگر نمی‌خواهید کودک شما در اتاق پذیرایی توپ بازی کند مستقیماً به او نه نگویید، بلکه بگوئید این کار را می‌تواند در حیاط انجام دهد).
۶) به او عملاً نشان دهید که می‌خواهید چگونه رفتار کند.
(اگر بچه شما دم گربه را می‌کشد، به او نشان دهید چگونه باید یک گربه را نوازش کرد. عملاً این کار را انجام دهید و فقط به گفتن اکتفا نکنید).
۷) به جای دستور دادن به وی قدرت انتخاب بدهید. تصمیم‌گیری به کودک امکان اختیار می‌دهد ولی فرمان دادن باعث جنگ قدرت میان او و شما می‌شود.
(دلت می‌خواهد دندانهایت را قبل از پوشیدن لباس خواب مسواک بزنی یا بعد از آن؟
به جای اینکه به او بگویید: برو دندانهایت را مسواک کن).
۸) گاهی نیز تخفیف‌های کوچکی به کودکتان بدهید.
(چون خسته هستی می‌توانی امشب مسواک نزنی).
۹) زمانی را برای آماده‌ شدن اختصاص دهید.
(اگر قرار است شب به میهمانی بروید، از قبل و به طور مشخص به او بیاموزید که از وی انتظار دارید چگونه رفتار کند. اجرای نقش به صورت بازی می‌تواند کودک را برای موقعیتهای دشوار آماده کند).
۱۰)احساس خود را بیان کنید. اجازه بدهید بچه‌ها بدانند رفتارشان چه تاثیری بر شما گذاشته است.
(از جمع کردن خرده نان که بر کف اتاق ریخته شده خسته شدم).
۱۱) حتی‌آلمقدور اجازه دهید پیامدهای طبیعی رفتار کودک رخ بدهد. بیش از حد وی را نجات ندهید.
(اگر کودک شما حوله خیسش را پس از استحمام برای خشک شدن آویزان نکرده است، خودش روز بعد با حوله خیس مواجه خواهد شد. اگر لباسهایش را پس از برگشتن از مدرسه سرجای خود نگذاشته است طبیعتاً فردا برای یافتن آنها دچار مشکل خواهد شد و با تاخیر به مدرسه خواهد رسید).
۱۲) در موقع لزوم محکم باشید.
(اگر کودک شما اصرار دارد هنگام عبور از خیابان دست شما را رها کرده و بدود، محکم دست او را بچسبید و نگهدارید. در عین حال که خطرات کارش را نیز شرح می‌دهید).
۱۳) کودک خود را بغل کنید. کودکانی که پرخاشگرانه و نامتناسب رفتار می‌کنند، از آغوش گرفتن و بغل کردن به روش حمایتی و محبت آمیز سود می‌برند. این عمل به آنها فرصت می‌دهد احساسات حبس شده خود را از طریق اشک رها کنند.
۱۴) دقایقی را با کودک خود بگذرانید. زمانی را برای گوش کردن به او،‌ مشارکت در احساسات، بغل کردن و حل تعارضات بگذارید.
۱۵) وقتی را برای بازی کردن با او بگذارید. خیلی از موقعیتهای تعارض‌زا را می‌توان به بازی تبدیل کرد.
(بیایید در حالی که فکر می‌کنیم هفت کوتوله هستیم، اینجا را تمیز کنیم. بیا دندانهای یکدیگر را مسواک بزنیم).
۱۶) خنده و شوخی را جایگزین شدت عمل کنید.
(اگر کودکتان از دست شما عصبانی است، او را تشویق کنید خشم خود را از طریق یک بازی جنگی به شما نشان دهد. خنده کمک می‌کند خشم و احساس ناتوانی وی تخفیف یابد.
۱۷) با هم بحث و تبادل‌نظر کنید.
(اگر آماده هستید زمین بازی را ترک کنید و کودک شما هنوز می‌خواهد ادامه دهد به یک توافق درباره ساعت بازی برسید).
۱۸) تعارضات موجود را به صورت دو طرفه و مشارکتی حل کنید. راجع به تعارضاتی که با کودکتان دارید صحبت کنید، ‌نیازهای خود را مشخص نمایید و از وی برای پیدا کردن راه حل کمک بخواهید. قوانین را با هم مشخص کنید و جلسات خانوادگی تشکیل دهید.
۱۹) انتظارات خود را تعدیل کنید. بچه‌های کوچک نیازها و احساسات شدیدی دارند. آنها به طور طبیعی پر سر و صدا، کنجکاو و نامرتب، کم‌طاقت،‌ پرتوقع، ‌فراموشکار، ترسو، خودمحور و سرشار از انرژی هستند. سعی کنید آنها را همانگونه که هستند بپذیرید.
۲۰) زمانی را برای خودتان کنار بگذارید. در مواردی که شرایط برای شما قابل تحمل نیست اتاق را ترک کنید و برای کسب مجدد آرامش و قضاوت صحیح، هر کاری لازم است انجام دهید.
(تلفن به یک دوست، گریه کردن، دوش گرفتن و ...)

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی پزشکی ایران سلامت