XO در سرزمین‌ مهاراجه‌ها

هند از آن جمله کشور‌هایی بود که استقبال چندانی از لپ‌تاپ‌های OLPC (یک لپ‌تاپ برای هر کودک) به عمل نیاورد، اما به تازگی به دلیل شروع همکاری گروه هندی Reliance ADA با گروه OLPC،‌ بالاخره این کامپیوتر‌های نقلی به مدارس ابتدایی هندی راه پیدا کرد.
نیکولاس نگروپونته که مدت‌ها مسوولیت مدیریت لابراتوار رسانه MIT (موسه فناوری ماساچوست) را برعهده داشته، بیش‌تر از هر چیز به عنوان یک دانشمند رشته کامپیوتر مطرح بوده که به شیوه‌های اساسی استفاده از فناوری در جوامع در حال توسعه می‌اندیشد.
بهترین ایده وی نیز همان پروژه OLPC است که در ابتدا هدف آن تولید لپ‌تاپ‌های ۱۰۰ دلاری برای ایجاد یک نسل با سواد دیجیتالی در کلاس‌های درس جهان سوم و کشور‌های در حال توسعه بوده است. اما متاسفانه این پروژه با مشکلات عدیده‌ای همراه شد و سرانجام لپ‌تاپ‌های OLPC با نام XO، در چین به تولید انبوه رسید.
نگروپونته از ابتدا هند را به عنوان یکی از کشور‌های هدف در نظر گرفته بود. چنانچه در سال ۲۰۰۱ به بهانه ارتقای لابراتوار رسانه در هند روانه این کشور شد، اما با بی‌اعتنایی دهلی‌نو مواجه شد. وی زمانی که از سوی ارون شوری – که بعد‌ها به وزارت فناوری اطلاعات هند منصوب شد– مورد بی‌اعتنایی قرار گرفت، دور کشور هند را خط قرمز کشید.
اما دولت هند در سال ۲۰۰۶ مجددا گوشه چشمی به بنیاد یک لپ‌تاپ برای هر کودک انداخت و دو سال بعد، نگروپونته توانست دفتر جدیدی در دهلی‌نو افتتاح کرده و به‌‌رغم همه موانع و مشکلات برنامه‌های OLPC را در ۴ اوت به اجرا درآورد و برای فروش این لپ‌تاپ‌ها در هند هرآنچه در چنته داشت رو کرد.
وی معتقد بود که هند، بزرگ‌ترین بازار برای این پروژه به حساب می‌آید و خود را ملزم به ماندن در این کشور می‌دانست.
مهم‌تر از آن نگروپونته توانست نظر یکی از شرکت‌های بخش خصوصی هند را به خود جلب کند. بنیاد پل دیجیتالی (Digital Bridge)،‌بخشی از گروه RelianceADA است که در تملک آنیل آمبانی، میلیاردر هندی قرار دارد. این بنیاد وظیفه ارایه تجهیزات و مدارهای مونتاژ لپ‌تاپ‌های سفید و سبز رنگ XO در مدارس هندی را متقبل شده است.
● به سوی هند
این شریک جدید OLPC، به طور کلی تحولی جهانی در این پروژه به وجود آورده و اولین قدم برای راه یافتن لپ‌تاپ‌های XO به مدارس کشور‌های مختلف برداشته شد.
هم‌اکنون نگروپونته به همراه گروه مباشرش برای فروش جهانی لپ‌تاپ، خود را آماده می‌کنند.
برخلاف کشور‌های دیگری نظیر پرو و اروگوئه که دولت فدرال آنها از این پروژه حمایت می‌کند، در هند این پروژه توسط شرکت‌ها، صنایع و دولت‌های محلی پشتیبانی می‌شود.
سامیت چادهوری، مدیر اطلاعات Reliance می‌گوید: Reliance در همه زمینه‌های اقتصادی شبکه‌ای فعالیت دارد و بنیاد OLPC به ما کمک خواهد کرد تا نظر کاربران بیش‌تری را به خود جلب کنیم.
برنامه آینده این شرکت آن است که برای لپ‌تاپ‌هایی که به سرور‌های Reliance متصل می‌شوند، پهنای باند ارایه دهد. به عضویت درآمدن Reliance و متحدین دیگر، ممکن است بر بی‌میلی و درنگ دهلی‌نو در مواجهه با روی آوردن مدارس ابتدایی به فناوری‌های مدرن غلبه کند. خط مشی‌های کنونی Reliance، فروش لپ‌تاپ‌های XO به سازمان‌های غیر دولتی است و هدف بعدی این بنیاد ورود به مدارس هندی به شمار می‌آید.
یکی از پروژه‌های اولیه OLPC در هند، فروش این لپ‌تاپ‌ها در دهکده خیرات در ۲۶ مایلی جنوب بمبئی است. کلاس‌های درس این دهکده، در ابعاد ۱۰ در ۱۲ پا و با ظرفیت ۲۸ دانش‌آموز است.
از اول اوت امسال نیز ارایه لپ‌تاپ‌های OLPC با زبان محلی ماهاراتی به بچه‌های مدرسه‌ای به اجرا در‌آمده است.
ساندیپ سورو، معلم ۲۹ ساله تنها مدرسه دهکده خیرات می‌گوید: از زمانی که این لپ‌تاپ‌ها به کلاس‌های درس، راه پیدا کرده، بچه‌ها ذوق و شوق بیش‌تری برای یاد گرفتن درس نشان می‌دهند.
البته برای بعضی از دانش‌آموزانی که در طی یک سال اخیر، از ویژگی‌های این لپ‌تاپ‌ها بی‌خبر بوده‌اند، XO برایشان بیش‌تر شبیه یک اسباب‌بازی است.
● چالش‌های پیش روی OLPC در هند
این تازه اول راه ورود OLPC به هند است و بنیاد OLPC با همکاری یک شریک هندی می‌خواهد ۵۰۰ لپ‌تاپ XO را در این کشور به فروش برساند.
چادهوری می‌گوید: بسیاری از دولت‌های محلی و سازمان‌های غیر دولتی اشتیاق خود را نسبت به این پروژه نشان داده‌اند اما هنوز نتوانسته‌اند بودجه لازم برای خرید لپ‌تاپ‌های XO را فراهم آورند.
با وجودی که ایده اصلی پشت پروژه OLPC، ارایه لپ‌تاپ‌های ارزان با قیمت ۱۰۰ دلار بود، اما به دلیل محدودیت‌های تولیدی، قیمت آن افزایش پیدا کرد. قیمت این لپ‌تاپ‌ها در هند به حدود ۲۰۰ دلار رسیده است. اما نگروپونته پیش‌بینی می‌کند که با بالا رفتن حجم تولید، تا سه سال آینده قیمت این لپ‌تاپ‌ها به همان ۱۰۰ دلار برسد.
وی معتقد است که این پروژه تا زمانی به حیات خود ادامه می‌دهد که همه افراد در چرخه آن وارد شوند.

ترجمه: نسترن صائبی

منبع : روزنامه فناوران