بیست محصول شبکه‌ای مهم در بیست سال گذشته‌

در این مقاله تعدادی از برترین محصولات از دیدگاه اعضای اتحادیه "آزمایشگاه جهانی شبكه" یا Network World Lab Alliance طی سالهای گذشته فهرست وار مرور شده‌اند.
درست است كه ما محصولاتی كه طی بیست سال اخیر سبب تغییر كاركرد شبكه‌ها شده‌اند را نساخته‌ایم، اما به هر ترتیب نگاه ناظر ما در طی این سال‌ها به ما اجازه می‌دهد در این میان بیست محصولی را كه بیشترین تأثیرگذاری را بر صنعت شبكه گذاشته‌اند، نام ببریم. در همین راستا هنگامی كه نظر اعضای اتحادیه آزمایشگاه جهانی شبكه (Network World Lab Alliance) در مورد برترین محصولات را جویا شدیم، با فهرست بلندبالا‌یی شامل بیش از پنجاه مورد مواجه شدیم كه هر كدام به نوعی سهمی در توسعه شبكه‌ها داشته‌اند؛ از افزایش سرعت زیرساخت‌ها و دسترسی به شبكه جهانی اینترنت گرفته تا تولید برنامه‌های كاربردی. از آن جایی كه قصد ما تنها معرفی بیست محصول برتر بوده است،
ممكن است از ذكر محصولات وفناوری‌هایی كه از نظر شما شایسته برگزیده شدن باشند، صرف‌نظر كرده باشیم. اما جهت بیان موارد انتخابی خود و بحث درباره آن می‌توانید به انجمن آنلا‌ین مجله Network World بپیوندید. حال اجازه دهید سری به فهرست محصولات و فناوری‌های منتخب و شركت‌های ارائه‌دهنده آن‌ها بزنیم. این فهرست براساس ترتیب زمانی پیدایش هر مورد و با معرفی ابتدایی‌ترین آن‌ها آغاز می شود.
● SNIFFER - محصول Network General-۱۹۸۶
این محصول در عین داشتنِ بهای زیاد (حدود بیش از شصت‌هزار دلار) با درنظرگرفتن مدل قابل‌حمل آن، یعنی Compaq II، به لحاظ استفاده برای عیب‌یابی و تشخیص وضعیت شبكه اولین ابزار با كاركردی آسان بود. در سال ۱۹۹۱ شركت سازنده، مدل توزیعی آن یعنی Sniffer Distributed را عرضه نمود و پس از آن گونه‌های جدید آن را كه در شبكه اترنت گیگابایت، شبكه‌های بی‌سیم و حتی در برنامه‌هایی كه بر این نوع شبكه‌ها سوار می‌شدند. كاربرد داشت.
● NOTES - محصول ۱۹۸۹Lotus - (اكنون IBM)
به عنوان اولین گروه افزار تجاری حقیقی، این نرم‌افزار در اولین سال عرضه خود آمار فروش بیش از ۳۵ هزار نسخه را بر جای گذاشت. نیازمندی‌های سیستم جهت اجرای این نرم‌افزار، سیستم‌عامل‌های DOS ۳.۱ یا OS/ ۲ روی سرویس‌گیرنده و DOS ۳.۱ ,۴.۰ یا OS/۲ روی سرویس‌دهنده بود.
●THE WORLD محصول ۱۹۸۹ - Software ToolDie
The World به عنوان قدیمی‌ترین ISP تجاری مشهور شده است. این سیستم در بروكلین ایالت ماساچوست توسط مدیر اجرایی كنونی آن، بری شین، بنیان نهاده شد تا به علاقمندان امكان دسترسی به خبرهای Usenet را بدهد.
● NETWARE ۳.x - محصول۱۹۸۹ - Novell
‌این محصول، نسخه‌ای ازNetware بود كه مدیریت مستقیم را با استفاده از سیستم‌عامل شبكه برای تعداد زیادی از ماشین‌های سرویس‌گیرنده بهبود بخشید و به صورت قابل‌توجهی مقبولیت Netware را تسریع داد. با این نسخه توسعه‌دهندگان با استفاده از ماجول‌های قابل بارگذاری شبكه (Network Loadable Modules) می‌توانستند سایر سرویس‌ها از قبیل نرم‌افزار ضدویروس و پشتیبان‌گیر، پایگاه داده و وب‌سرویس را به شبكه بیفزایند. ناول در سال ۱۹۹۳ با استفاده از Netware ۴.x، ویژگی Novell Directory Services خود را به بدنه اصلی محصول خود افزود و در سال ۱۹۹۸ نیز با عرضه Netware ۵.x با بهره‌گیری از پروتكل TCP/IP بر اهمیت اینترنت تأكید كرد.
● ‌WAVELAN، خانواده محصولات LANهای بی‌سیم - محصول AT&T Network Systems (بعداً به Lucent تبدیل شد) - ۱۹۹۰‌
این فناوری ابتدا براساس پیش‌نویس استانداردی كه بعدها نام IEEE ۸۰۲.۱۱ به خود گرفت، پیاده‌سازی شد و اولین عضو خانواده محصولات WLAN بود كه شامل كارت‌های شبكه WaveLAN PCMCIA برای لپ‌تاپ و كامپیوترهای قابل‌حمل، نرم‌افزار WaveLAN/ISA برای كامپیوتر‌های رومیزی AT-bus، نقاط دسترسی WavePOINT wire-to-wire، نرم‌افزار WaveAROUND، برنامه بررسی و راه‌اندازی سایت WaveMONITOR و سیستم WaveMODEM جهت بهره‌گیری از فناوری WaveLAN در محصولات OEM بود.
از طرفی، همه این نرم‌افزارها و قابلیت‌ها با یكدیگر، امكان اتصال هر ماشینی را در هر جا فراهم آورد و بدین ترتیب ارزش و اهمیت شبكه‌های بی‌سیم را به جایگاهی رساند كه پیشتر توسط شبكه‌های سیمی حاصل شده بود. در آوریل سال ۱۹۹۸ شركت Lucent محصولات خود موسوم به WaveLAN را كه كاملاً با استاندارد ۸۰۲.۱۱ سازگار بودند روانه بازار كرد.
‌●‌ هاب‌های‌-۱۰Base-T - محصول۱۹۹۱ - Synoptics
كار شركت Synoptics در اوایل امر روی تجهیزات ۱۰Base-T سبب رهایی شبكه از بند كابل‌های هم‌‌محور، فرستنده / ‌گیرنده (Transceivers) و Tapها شد. این رهاورد سبب شد سرعتی كافی روی شبكه‌های مبتنی بر سیم كشی UTP حاصل شود. پس از چندی شركت Synoptics تصمیم گرفت با شركت Wellfleet ادغام شود كه این عمل منجر به تأسیس شركت Bay Networks شد و نهایتاً این شركت نیز توسط Nortel در سال ۱۹۹۸ خریداری شد. امروزه اكثر قریب به اتفاق شبكه‌ها، براساس نسخه‌های جدید۱۰Base -T، شامل ۱۰۰Base-TX و نسخه‌های۱۰۰۰Base-T طراحی می‌شود.
● LINUX محصول۱۹۹۱ - Open Source
لینوكس به عنوان اولین سیستم‌عامل كه كاملاً به صورت كد باز عرضه شد، به بستری برای شبكه‌های نوین تبدیل شد. این امر زمانی محقق شد كه لینوس توروالدز نسخه ۰.۰۲ از هسته لینوكس را عرضه كرد. این سیستم‌عامل اگرچه در ابتدا برخلاف تصور عمومی جایگاهی مثل حال حاضر را روی سیستم‌های رومیزی و سرویس‌دهنده كسب نكرد، اما باعث شد با قد برافراشتن سایرین، از جمله شركت اپل، سلطه سیستم‌عامل ویندوز شركت مایكروسافت را به چالش جدی بكشد.
●ETHERSWITCH محصول ۱۹۹۱ - Kolpana
در این سال شركت Kalpana اقدام به عرضه اولین سوییچ اترنت مالتی پورت خود نمود و سپس در ادامه فناوریEtherchannel را ابداع نمود كه با بهره‌گیری از چندین پیوند موازی افزایش پهنای باند را به ارمغان آورد. در سال ۱۹۹۴ شركت سیسكو مجوز بهره‌برداری از این فناوری را اخذ نمود كه این عمل سبب پایه‌گذاری خط تولید كنونی موسوم به Catalyst شد.
‌●‌ SPYGLASS MOSAIC و NETSCAPE NAVIGATOR - محصول Spyglass و ۱۹۹۳ - Netscape
این مرورگرها اولین مرورگرهای تجاری دارای رابط گرافیكی كاربر (GUI) بودند كه دسترسی عموم را به اینترنت امكان‌پذیر ساختند.
●‌ FIREWALL-۱ - محصول ۱۹۹۴ - CheckPoint
فعالیت شركت CheckPoint در زمینه تولید فایروال‌های قابل مدیریت كه در آن قابلیت فیلتركردن پكت‌ها وجود داشت، در نوع خود بی‌نظیر بود. به علاوه، این شركت با عقد قرارداد همكاری با سایر تولید‌كنندگان مورد اطمینان سخت‌افزار، همانند نوكیا، سبب شد اطمینانی در بین مشتریان نسبت به خرید و نصب فایروال‌های شركتCheckPoint در شبكه‌های خود، حاصل شود.
●WINDOWS ۹۵ - محصول ۱۹۹۵ - Microsoft
ویندوز به عنوان اولین سیستم‌عامل سرویس‌گیرنده كه به صورت ذاتی از Windows Socket) Winsock) پشتیبانی می‌كرد، معرفی شد. از این ویژگی برای تعریف چگونگی دستیابی ماشین‌های مبتنی‌بر ویندوز به سرویس‌های شبكه، مخصوصاً با استفاده از پروتكل TCP/IP بهره گرفته شد. از طرفی چنین قابلیتی تولیدكنندگانی كه محصولاتی با محوریت TCP/IP را تولید می‌كردند، از گردونه رقابت بیرون كرد و عملاً سبب نابودی آن‌ها شد.
●APACHE - محصول ۱۹۹۵ - Open Source
آپاچی اولین وب سرور رایگان بود كه هم اكنون نیز در سراسر اینترنت جهت ارائه محتویات در مقیاس‌های مختلف پیاده‌سازی می‌شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
● Cisco۲۵۰۰ محصول ۱۹۹۵ - Cisco
عرضه سری مسیریاب‌های مبتنی‌بر IP یكی از محصولات پر فروش این حوزه شد؛ چرا كه قیمتی مناسب به همراه سهولت استفاده و اندازه مناسب را با خود به ارمغان آورد. این مسیر یاب سبب ایجاد تغییر در نحوه ساخت شبكه‌های بزرگ شد.
●تلفن سلولی STARAC - محصول Motorola - اواسط دهه ۱۹۹۰
موتورولا‌ با عرضه طرح انقلابی خود، تلفن سلولی را به وسیله‌ای تبدیل كرد كه می‌توانستید آن را در جیب خود حمل كنید یا به كمربند خود ببندید و بدین ترتیب شما و همكارانتان همیشه در دسترس باشید.
●مسیریاب M۴۰ - محصول ‌۱۹۹۸ - Juniper Networks
اگرچه در دهه گذشته شركت سیسكو توانسته بود با عرضه مسیریاب‌های ISG خود با موفقیت سایر رقبای عرصه شبكه از قبیل Wellfleet ،Proteon ،۳Com و IBM را پشت سر بگذارد، شماری از ISPها و شركت‌های بزرگ، شركتJuniper را به عنوان دومین شركت تولیدكننده مسیریاب‌ها در مقابل خود دیدند.
●SENDMAIL Switch - محصول ۱۹۹۸ - SendMail
SendMail یك محصول كلیدی در انقلاب ایمیل بود؛ چرا كه ارتباطات بر اساس ایمیل را در اینترنت رونق بخشید. این نرم‌افزار در سال ۱۹۷۹ در دانشگاه بركلی كالیفرنیا توسط اریك آلمن نوشته شد. سپس اریك توسعه این نرم‌افزار را در سال ۱۹۸۲ متوقف نمود و تا سال ۱۹۹۰ هیچ تغییری در آن نداد. در سال ۱۹۹۸ وی با تأسیس شركت SendMail شروع به فروش نسخه تجاری این نرم‌افزار تحت نام SendMail Switch نمود.
●موتور جست‌وجوی اینترنتی GOOGLE - محصول ۱۹۹۸ - Google
این موتور جست‌وجو در ابتدا در قالب یك پروژه تحقیقاتی توسط دو دانشجوی دكترای دانشگاه استانفورد یعنی لری پیج و سرگئی برین آغاز شد. این موتور جست‌وجو متمایز از سایر موتورهای جست‌وجوی هم‌عصر خود عمل می‌كرد.
بدین صورت كه به تحلیل پیوندهای درون یك سایت جهت مشخص‌سازی درجه اهمیت سایت می‌پرداخت. تئوری پشت این عملكرد بدین‌صورت است كه صفحات وب دارای بیشترین پیوندها از صفحات مشهور و معتبر دیگر باید به عنوان صفحات مهم‌تر از جانب موتور جست‌وجو تلقی شوند. با توجه به رشد روز افزون بهای سهام این شركت باید اذعان داشت كه گوگل توانسته است تئوری خود را به اثبات برساند.
●NAPSTER - محصول ۱۹۹۹ - Napster
به دلا‌یل مختلف قانونی و فنی، Napster حكم یك بمب هسته‌ای را در صنعت شبكه داشت. دلیل چنین تعبیری ارائه سرویس به اشتراك‌گذاری فایل‌های موسیقی بود.
● Microsoft - ۲۰۰۰-WINDOWS ۲۰۰۰ Server
این‌كه كدام ‌یك از سیستم‌عامل‌های سرویس‌دهنده مایكروسافت بیشترین تأثیر را در ایجاد چشم‌اندازی موفق داشتند، جای بحث دارد. با این حال به عقیده ما لازم است در این فهرست از Windows ۲۰۰۰ Server به دلیل بهبودهایش در عملكرد در قیاس با هم قطارانش خصوصاً اولین آن‌ها، یعنی Windows NT۳.۵۱ و ارائه Active Directory Service یاد كنیم. همچنین در سال ۲۰۰۱ این سیستم‌عامل به افتخار میزبانی كرم Code Red، كه در سرویس نمایه‌ساز وب سرور IIS سكنی می‌گزید، نائل آمد.
●SKYPE محصول ۲۰۰۳ - Skype
این برنامه (یا سرویس) كاربردی اختصاصی كه جهت برقراری ارتباط تلفنی عرضه شد، اولین سرویس مبتنی‌بر VoIP را با كیفیت واقعی و رایگان ارائه نمود كه پایه‌گذار مكتبی شد كه به دنبال خود سؤالاتی به دنبال داشت كه چرا شركت‌ها نمی‌توانند سریع‌تر به سوی همگرایی حركت كنند؟ Skype پس از آن‌كه از جانب eBay در پاییز سال ۲۰۰۵ خریده شد، توانست به درون كسب و كار‌های مختلف رخنه كند.

منبع : گروه علمی نابغه های ایران